Sjómannablaðið Víkingur - 01.07.1954, Blaðsíða 29

skína langt inn í myrkrið. Ég reyki og stari
fram á veginn. Hér er viðfelldið og notalegt
kringum mig. Tré, grjótgarðar og símastaurar
renna hratt framhjá. Öðru hverju kem ég að
uppljómuðu húsi, stórum bóndabæ eða litlu koti.
Ég þekki staðina. Endrum og sinnum lít ég út
undan mér til þess að sjá, hvar ég er staddur.
Við vegamót kemur hestvagn á móti mér,
fullur af fólki. Það veifar og hrópar, kannske
gleðileg jól. Það sér líklega varla, að ég veifa
á móti.
Ég held áfram með jöfnum, góðum hraða.
Engum leifturhraða þó. Bíllinn gleypir mílurn-
ar jafnt og þétt. Ég ek niður brattar brekkur
og gegnum lítinn bæ. Alls staðar eru Ijós í
gluggum. Á götunni stendur einmana flækingur
og starir eftir bílnum.
Svo gleypir hann nokkrar mílur enn og renn-
ur hægt gegnum dálítið stærri bæ, yfir brú og
út á þráðbeina þjóðbrautina.
Ég hef gert ráð fyrir þrem klukkustundum
til þessarar ferðar. En klukkan er ekki nema
hálf tólf, þegar ég ek inn í borgina. Ég ek fram
og aftur um göturnar og fer mér að engu óðs-
lega. Það eru nokkrir bílar á götunni. Fólk er
að fara heim úr jólaveizlunum.
í stuttu götusundi stöðva ég bílinn milli
tveggja leiguhjalla. Lögregluþjónn gengur fram
hjá. Hann heldur áfram og lítur varla á bílinn.
Ég tek upp hitabrúsann. Kaffið er sjóðheitt.
Þetta er hressandi. Taugarnar eru ekki sem
verstar. Þær hafa verið dálítið óstyrkar í seinni
tíð. Nú er ég rólegri, þó að ég sé dálítið spennt-
ur. Ég er snemma á ferðinni. Stefnumótið er
ákveðið klukkan tólf í fyrsta lagi. Frá tólf til
fimm, til þess að hafa tímann fyrir sér. Og ef
ekki í nótt, þá aðra nótt.
Brátt kemur maður gangandi eftir hinni
gangstéttinni. Hann lítur kringum sig og geng-
ur síðan hratt yfir götuna.
„Þér getið líldega ekki gefið mér eldspýtu?"
„Komdu inn“.
Ég opna bíldyrnar og hann sezt inn. Hann
er dálítið æstur, og ég helli í stórt glas. Hann
lítur á flöskumiðann. „Aha. Jæja, gleðileg jól.
Og gangi þér vel“.
„Gleðileg jól. Er allt í lagi?“
„Það held ég. Ég held það takist“.
„Það verður að takast“.
„Jæja. Fyrst þú vilt hafa það svo. Það tekst.
Vafalaust. Allt er tilbúið. Ég hef gert það, sem
í mínu valdi stendur. Meira er ekki hægt að
gera. Hann var tilbúinn fyrir mánuði. Þetta
var erfitt verk. Það tók hann nákvæmlega eitt
ár. Heilt ár. Þetta var grjótharður múrveggur.
Eina nóttina munaði minnstu, að allt kæmist
upp. Um leið og hann kom upp úr holunni í
gólfinu, var ljósið kveikt. Næturvörðurinn tók
slagbrandinn frá og opnaði dyrnar. Hann gat
rétt komið rennibekknum á sinn stað, og stóð
svo kengboginn og hélt sér í hann. Hann vein-
aði og lét eins og hann væri dauðveikur. Mag-
inn. Hann skalf og tennurnar glömruðu í hon-
um, og tárin streymdu niður kinnarnar. Það
sýndist nógu eðlilegt. En það var af hræðslu við
að allt kæmist upp.
En engan grunaði neitt. Hann bærði ekki á
sér í nokkrar vikur, og svo byrjaði hann aftur.
En þú hefur fengið fullar upplýsingar. Það
eina, sem þú getur ekki séð fyrir, er gangvörð-
urinn. Það kemur fyrir, að hann lítur inn um
gægjugatið. En hann hefur böggul liggjandi í
rúminu, sem líkist sofandi manni. Og renni-
bekkurinn er líka á sínum stað, þegar hann er
undir gólfinu. Ég hef haft sjúkraleyfi í nokkr-
ar vikur. Ég treysti þér“.
„Ég hef aldrei séð þig. Aldrei“.
„Get ég fengið afganginn af borguninni ?“
Ég sýni honum þúsund króna seðil. Hann hef-
ur fengið einn áður.
„Um leið og hann er kominn inn í bílinn.
Það er umsamið“.
„Jæja“.
„Viltu meira viský? Þú ætlar að bíða í bíln-
um?“
„Já. Það get ég gert“.
Það snjóar dálítið. Hefði mátt snjóa meira.
Nú hef ég hraðann á. Ég tek böggul út úr
bílnum og geng rösklega inn mjótt sund milli
leiguhjallanna. Klifra fimlega yfir háa girð-
ingu og geng hálfboginn yfir plægðan akur, í
áttina til múrveggsins. Hann er sjö metra hár,
gamall grásteinsveggur. Hérna megin við hann
standa stór kastaníutré með stuttum millibilum.
Án þess að hika opna ég böggulinn og set
rörstigann saman. Hann nær nákvæmlega upp
á múrbrúnina. Með kaðalstigann undir hand-
leggnum klifra ég upp og gægist varlega yfir
múrinn.
Fangelsið er fornfáleg bygging, löng og
skuggaleg. Þó eru línurnar eiginlega ekki ljót-
ar. Litlu rimlagluggarnir eru í fjórum röðum,
hverri upp af annarri. Innan við hvern glugga
situr maður. Maður liggur og sefur í klefa. Fyr-
ir glugganum eru járnrimlar. Maður liggur og
sefur í klefa á hverri nóttu í eitt ár eða fimm
ár eða tuttugu ár. Eða hann sefur ekki. Hann
getur ekki sofið. Það veitist ekki öllum létt að
sofa. Nei, nei. Ég ætti að þekkja það. Ó, það
er djöfulleg kvöl.
Það er stórt, autt svæði milli múrveggsins og
fangelsisins. Þetta svæði er uppljómað með
V I K I N □ U R
155