Sjómannablaðið Víkingur - 01.07.1954, Side 13

Bretar berjast við „Flotann ósigrandi“ undan Plymouth í júlímánuði 1588.
ég lofaði yður. Ef yður vantar nokkur hundruð
í viðbót, get ég látið yður fá þá, en gerið svo vel
og sendið handjárnin til baka“.
Allt fram að heimsstyrjöldinni 1914—1918,
þegar flotar Bandamanna sameinuðust til þeirra
stórkostlegu átaka að svelta Þjóðverja inni með
hafnbanni, hafði það aðeins borið tvisvar við
áður, að stór floti ógnaði heimsfriðinum. Fyrst
átti það sér stað 415, þegar Alkibíades, sem
átti fyrir 136 þríræðum að ráða, fór frá Aþenu
til að leggja undir sig Sikiley og ná völdum á
Miðjarðarhafi. Það mistókst gersamlega. Mest-
ur hluti skipanna kom aldrei aftur til Grikk-
lands, og Aþena beið óbætanlegan álitshnekki.
Næst var það árið 1588 (árið eftir aftöku
Maríu Skotadrottningar), þegar Flotinn ósigr-
andi, eftir nokkrar misheppnaðar tilraunir, lét
loks úr Lissabon-höfn, sem Spánn hafði þá ný-
lagt undir sig. María hafði ánafnað Filippusi
Spánarkonungi rétt sinn til ríkis á Englandi,
og það var til að framfylgja honum, að hann
fór með stríð á hendur Elisabetu.
Hugmyndin um stórflota, gríðarmikinn og í
rauninni ósigrandi flota, sem nú átti að bæla
niður uppreisnina á Niðurlöndum og upp-
ræta mótmælendatrú þar og á sama tíma að
losa þegna Blóð-Maríu sálugu (en hún var önn-
ur í röðinni af fyrri eiginkonum Filippusar
góða) við hina ólöglegu drottningu, hina óskil-
getnu dóttur Hinriks VIII. Þessi hugmynd var
engan veginn ný. Hún hafði verið rædd við
spönsku hirðina næstum 12 ár. Filippus viður-
kenndi áhættuna af að takast slíkt á hendur.
Þessi leikur var áhættusamur, „að duga eða
drepast", „og vogun vinnur og vogun tapar“.
En Filippus, sem var gætinn og íhugull, ætlaði
sér ekki að freista hamingjunnar. Þess vegna
varði hann tímanum til að búa flotann undir
hvað sem að höndum kynni að bera.
Það hafði verið nógu illt að sjá villutrúar-
konuna Elisabetu setjast í hásæti Englands. Því
að þessi mágkona Hans Hátignar hafði vísað
viðleitni hans að leika kurteisan riddara, þegar
hann bað um hönd hennar, á bug, og enginn er
djöfullegri viðureignar en hryggbrotinn maður,
sem hefur verið hæddur. En þó var enn meira
áfall fyrir hann, er nokkrir bændur og kaup-
menn á Niðurlöndum fóru að þrjóskast gegn
yfirráðum hans þar. Og þegar Elisabet hafði
snúizt á svéif með uppreisnarmönnum á Niður-
löndum, var vissulega kominn tími til starfa.
Frh. á bls. 159.
V I K I N G U R
139