Sjómannablaðið Víkingur - 01.04.1960, Blaðsíða 8

Xýtt byggingarlag vélbáta
Það hefur lengi verið hugleik-
ið mál, flestum þeim er fást við
sjómennsku og sjávarútgerð frá
verstöðvunum víðsvegar um land,
hvaða stærð vélbáta væri heppi-
legust til almennra nota við fisk-
veiðar. Er þá reynt að samræma
þær ályktanir út frá þeim sjón-
armiðum, sem að mestu verður
að byggja á. En það eru hafnar-
skilyrði og lega viðkamandi
sjávarþorps við fiskimiðin. Og
hagkvæm nýting aflatækisins til
fleiri veiðiaðferða, er gætu
tryggt sem mest rekstursöryggi.
Hefir til skamms tíma þá eink-
uha verið haft til hliðsjónar, línu-
og netaveiðar á þorskvertíð. Og
sumarsíldveiði fyrir N-landi,
með herpinót eða hringnót. Meg-
in sjónarmið hafa verið, að
heppilegasta bátastærðin væri 40
til 60 rúml. Þó hafa stærri bátar
verið taldir heppilegri, þar sem
veiðiskilyrðum er þannig háttað,
útilega bátanna hefur verið nauð-
synleg, vegna langrar sóknar eða
mismunandi fjarlægðar veiði-
stöðva, frá fengsælum fiskimið-
um. Má nokkuð marka slíkt af
því, að almennt eiga stærstu bát-
arnir heimilisfang á Norður-
landi og Austfjörðum. En minni
bátarnir eru búsettir í verstöðv-
um sem eiga skammt að sækja
til fiskimiða. Þó þar sé að vísu
einnig nokkur mismunur eins og _
marka má á því, að t. d. eru al-
mennt aðeins stærri bátar frá
Akranesi og Hafnarfirði, heldur
en frá Keflavík og Sandgerði.
Sívaxandi tilkostnaður við
vélbátaútgerð hefur krafist vax-
andi aflasóknar, meiri veiðar-
færanotkunar, meiri aflatækni
og helzt víðtækari aflamöguleika
á einu og sama skipi. Með því að
stækka bátana hefur verið reynt
að leysa þann vanda, að fá meira
rúm fyrir veiðarfæri og aukið
vinnupláss. Og með aflmeiri og
stærri vélum. er reynt að stytta
leiðina út á fiskimiðin og heim
aftur. , _
En stórir bátar og aflmiklar
vélar, þýðir meiri stofnkostnað,
meira veiðarfæraslit og viða-
meiri útbúnað og víðtækari fjár-
festingu. En því miður ekki allt-
af hlutfallslega vaxandi tekju-
möguleika, og því oft lélegri
rekstursafkomu, þrátt fyrir auk-
inn tilkostnað.
Þeir Ólafur Björnsson skip-
stjóri og Hróbjartur Guðjónsson
í Keflavík, sem báðir hafa stund-
að sjómennsku um langt skeið á
togurum og vélbátum, og undan-
farið fengizt við vélbátaútgerð,
hafa um nokkurt skeið verið að
glíma við þá hugmynd eins og
fleiri, Hvort ekki mætti takast,
með nýju lagi á fiskibátum, að
koma við sem flestum veiðiað-
ferðum. Á bát, sem ekki þyrfti
að vera stærri en um 40 rúm-
lestir.
Varð það að ráði, að heppileg-
asta skipslagið myndi vera fram-
byggður bátur, því að með slíku
fyrirkomulagi myndi auðvelt að
athafna sig með mjög breytileg
veiðarfæri. Og fást mikið aukið
vinnupláss. Báru þeir þessa á
kvörðun sína undir Egil Þor-
finnsson skipasmíðameistara í
80
VÍKINGUR