Sjómannablaðið Víkingur - 01.04.1960, Blaðsíða 29

Nú er ég búinn að skrifa svo
oft og koma með furðulegar full-
yrðingar um að endurskoða
þurfi vörpugerð og byggja frá
grunni.
Menn eru að’spyrja mig hvern
skollann ég meini með því að
skrifa svona um vörpugerð og
vera ekki með patent í kollinum.
Það er nú svo. að ég held, að
þessar patent-vörpur trufli
venjulega dómgreind.
Vörpugerð verður aldrei ann-
að en fagvinna. Öll fagvinna
grundvallast á þeim fræðum,
sem hafa byggt upp fagið. Ég
held því fram, að fræðilegur
grundvöllur fyrir vörpugerð sé
enginn.
Hefðbundin hlutföll og gerð
vörpunnar eru svo rík í hugum
manna, að það er orðið trúar-
atriði. — Þetta vörpuspursmál
hefur verið fullkomið feimnis-
mál. Það hefur enginn þorað að
gagnrýna gerð vörpunnar af
ótta við að vera kallaður heimsk-
ur. Ég er ekki hörundssár og hef
þess vegna ráðizt í það stórræði
að halda því fram, að vörpugerð
verði að grundvallast á skiljan-
legu viti.
Þótt ég sendi mynd af ofan-
sjávarvörpu var það eingöngu
vegna þess að ég hafði búið hana
þeim skilyrðum, sem ég tel, að
vörpur verði að hafa til þess að
geta . unnið sem mest sjálfstætt
eftir gerð sinni og menn gætu
haft hana til hliðsjónar, ef þeir
yfirleitt læsu það, sem ég hef
skrifað.
Þar sem ég blanda saman
vörpugerð og frágangi á vörpu,
er það vegna þess að ég tel frá-
gang vörpu til vörpugerðar, svo
það verður ekki aðskilið.
Nú dreg ég saman í liði það,
s sem ég er búinn að segja, ýmist
beint eða óbeint:
VÍKINGUE
1. Vörpugerð er ónumið fag.
2. Það gildir ekki sama regla
fyrir net, sem er lagt í sjó
og net, sem er dregið.
3. Netið er ekki rétt reiknað til
vörpugerðar.
4. Langskurður fullopins
möskva er = þverskurður =
Stór hlið. Möskvarnir eru
helmingi fleiri en venjulega
taldir og heyra í vörpugerð
stærðfræðilega undir rétt-
hyrndan þríhyrning.
5. Það verður að gera belglín-
urnar að virkum burðarlín-
um með hliðum vörpunnar.
6. Megin togþungi vörpunnar
verður að leiðast að tveimur
hornum eða punktum, ekki
fjórum.
7. Varpan þarf að hafa þá lög-
un, að straumurinn þvingi
hana opna, því meiri tog-
hraði því betur opin.
8. Stærðfræðileg fullvinnsla
möskvans er rétt reiknað net
til vörpugerðar.
9. Eðlisfræðilegri fullvinnslu
möskvans hef ég lýst með
því, sem ég kalla straum-
fang.
10. Fiskurinn lendir inn í vörp-
una og hleður hana þannig,
að möskvarnir fullopnast, og
verður því að styrkja hana
í því formi (eða ástandi).
11. Einangra þarf sem mest
keðj uverkanir möskvanna
(þannig að ef poki festist í
botni, rifni netið á staðnum
eða losni, en byrji ekki að
að rifna við kvarta.
12. Að auðveldara verði að koma
fiski niður í pokann, þegar
mikill fiskur er í vörpunni,
svo netið ofreynist ekki á
síðunni.
Þessi þrjú seinustu atriði tel
ég leyst með fullvinnslu möskv-
ans innan belglína. — Ég hef
dregið það helzta, sem ég hef
sagt, saman í liði, svo menn geti
rutt þessum fullyrðingum mín-
um lið fyrir lið.
Til að kanna hvaða stoðir
styðja hefðbundna gerð botn-
vörpunnar og tengingu hennar,
bið ég ykkur að svara tveimur
auðveldum spurningum:
1. Hver er fræðileg skýring á
því, að undirvængir eru ua.
12 fetum lengri en yfir-
vængir og miðnet?
2. Hvernig er það skýrt, að
mismuna leggjum frá klafa
í vörpu, hafa höfuðlínulegg
styttri en fiskilínulegg?
Þegar búið er að ryðja full-
yrðingum mínum með rökum og
skýra þessi tvö atriði viðkomandi
botnvörpunni ættu menn að vera
farnir að átta sig á því, að mis-
munandi snöggsoðnar patent-
vörpur færa okkur lítið nær hag-
nýtri vörpugerð.
Sigfús Magnússon.
Togarasjómaður í 35 ár
Þorvaldur Magnússon er fædd-
ur í Seyðisfirði vestra 19. ágúst
1895. Hann byrjaði ungur sjó-
sókn á vélbátum og stundaði sjó
á þeim í nær 17 ár. Þann 24.
febrúar 1925 réðist Þorvaldur á
bv. Hávarð ísfirðing, og hefur
hann æ síðan stundað sjósókn á
togurum ýmist sem bátsmaður
eða háseti. Á þessu merka starfs-
afmæli er Þorvaldur bræðslu-
maður á bv. Ingólfi Arnarsyni
og óska skipsfélagar hans honum
til hamingju með þennan merka
áfanga.
Skipv. á bv. Ingólfi Amarsyni.
101