Sjómannablaðið Víkingur - 01.08.1972, Side 36
botnsblettir. Á þessum sand- og leirblettum heldur
fiskurinn sig, aðallega þorskur, smálúða og koli.
Hann lifir þar á sandsíli og leggst þar, fái hann
að vera í friði fyrir togurum og dragnótabátum.
Lúðumið eru allsstaðar á þessum blettum, sérstak-
leg» á leirblettunum. Steinbítsmiðin eru bezt, þar
sem smágert hraun er í botni. Þar er mikið um
hrúðurkarl og skeljar, sem hann lifir á. Lóðafrek
eru þau mið“.
Breiðif j örður.
Hann er mestur íslenzkra fjarða og lengstur
þeirra, þegar með honum eru taldir firðirnir
litlu, Hvammsfjörður og Gilsfjörður, sem inn úr
honum skerast.
Stendur nokkuð líkt á um Breiðafjörð eins og
með Sverholtflóann í Norður-Noregi, en fram í
nefndan flóa skagar tangi og myndast sitt hvorum
megin við hann tveir firðir, Laksef jord og Porsang-
erfjord. Nú vildu hinir feimulausu Bretar halda
því fram undir rekstri fiskiveiðamálsins fyrir
milliríkjadómstólnum í Haag, að ekki mætti telja
Sverholtflóann ganga lengra inn í landið en að
oddanum á Sverholtsnesinu, en svo heitir nesið
milli fjarðanna framangreindu, og væri hann því
í eðli sínu hvorki fjörður né flói.
Þessari staðhæfingu hratt dómstóllinn og komst
að þeirri niðurstöðu, að Sverholthavet hefði ein-
kenni fjarðar.
Þarf því ekki að óttast, ef til málshöfðunar kem-
ur, að Bretar neiti því, að Breiðifjörður hafi ein-
kenni fjarðar, enda er fjarðarlögun hans miklu
gleggri og meiri en Sverholtflóans.
Eins og Breiðifjörður gengur næst Faxaflóa um
stærð, eins er hann sá f jörðurinn, sem Bretar, næst
Faxaflóa, sjá mest eftir að geta ekki áfram urið
upp og sent inn í togara sína, einkum gömlu, ryðg-
uðu járnkláfana frá Hull og Grimsby, sem naum-
ast geta togað nema innfjarðar, að því er sagt er
og útlit þeirra og frágangur ber með sér.
Um miðin á Breiðafirði hafa frætt mig Friðrik
Salómonsson úr Flatey, Þórólfur Ágústsson úr
Stykkishólmi og Kristján Jónsson frá Sandi, og
segist þeim þannig frá, en þetta tek ég úr bréfi
Friðriks: „Ur Kolluál skerst Bjarneyjaráll inn að
Bjarnareyjum. Þar fyrir norðan er grunnsævi inn
með Skor, og eru þarna eða voru góð mið af þorski
og lúðu á hinum ýmsu stöðum, einnig við Bjarn-
eyjar og Oddbjarnarsker. Þar var áður fyrr ver-
stöð vor og haust, en lögð niður fyrir löngu. Á
þessum slóðum, þ. e. frá Oddbjamarskerjum og
vestur undir Skor, toguðu útlend veiðiskip undan-
farin ár þar til enginn fiskur var þar fáanlegur.
Kenna má ágangi erlendra togara um þá breyt-
ingu, að fyrst hvarf fiskurinn af svokölluðum
heimamiðum og svo af hinum fjarlægari miðum,
bæði innan og utan við landhelgislínuna, þar til
ördeyða var orðin.
Nú er allur fjörðurinn friðaður fyrir togveið-
um, enda sést nú ekki, eins og undanfarin ár, út af
Oddbjarnarskeri reykur togaranna á daginn og
ljós þeirra á kvöldin héðan úr Flatey.
Um útlit og horfur viðkomandi friðarlínunni frá
í vor spáir góðu eftir ekki lengri tíma“.
Ur bréfi Þórólfs er þetta: „Beztu lúðumiðin eru
við Bjarneyjarál, frá Brekadjúpi út á Fell. Aðal-
lega er sótt á „Brögð“ í Bjameyjarál, semi einnig
er ágætt fiskimið. Sömuleiðis er austasti hluti
Grundarfjarðaráls sóttur, og eru þar góð lúðu-
og þorskamið, en Grundarfjarðaráll heitir dýpið
austan Skútugrunns að Sigmundarbrún norður
af Selskeri. Svo er Höskuldseyjaráll, sem er mjó
renna skammt frá Höskuldsey. Þessi áll er og hef-
ur verið aðalfiskimiðið frá Höskuldsey og héðan
frá Stykkishólmi, bæði vegna aflasældar, og svo
er skammt að sækja. Svo er fjöldi miða kringum
Höskuldsey. — Þessi mið voru öll innan landhelgis-
línurnar nema Bjarneyjarmið; þau voru flest utan
hennar, nema Brekadjúp og Stagleyjaráll.
Þá eru það djúpmiðin, og þá fyrst að geta Kollu-
áls, sem liggur inn eftir Breiðafirði sunnanverðum
við miðja bugt. Hann er til að byrja með skammt
frá öndverðamesi, en greinist síðar í tvær kvíslar,
er kemur inn fyrir Ólafsvík, þar sem Skútugrunn
skiptir honum í tvennt, en svo sameinast hann
aftur í eitt dýpi, er kemur NA af Grundarfirði,
og er hann kemur norður af Selskeri, heitir hann
Bjarneyjaráll, sem endar í Brekadjúpi. Þetta dýpi
er aðalæð fyrir fiskigöngur inn Breiðafjörð, og sé
því lokað af togurum, hefur það mikil áhrif á fisk-
veiðarnar í innbugtinni, og því þarf sterka vörn
við Jökulinn, er líður fram í febrúar—marz, svo
göngur komist óhindraðar inn um bugtina. Það
hefur greinilega komið í ljós nú síðari árin, því
svo má heita, að hér hafi verið þurr sjór síðan um
1948, eða frá því hinna erlendu togara tók að gæta
hér aftur eftir styrjaldarlokin en það voru mikil
viðbrigði frá því sem áður var“.
Þá rekur Kristján lestina breiðfirzku og segir:
„Flest fiskimið, sem smábátar sækja héðan, eru
innan þriggja mílna landhelgi, því mest eru þau
notuð hér vegna vondra hafnarskilyrða.
Það er svæðið frá Dritvík og inn á móts við
Ólafsvík, syðri brún Kolluáls. Þeir fáu, stóru bát-
ar, sem hér hafa róið, sækja oftast lengra út af
Beruvík og öndverðarnesi og á norðurbrún Kollu-
áls, sem nú er innan hinnar nýju landhelgi.
Mesta athygli mun vekja hjá okkur hvaða breyt-
ingum hin miklu fiskimið munu taka, sem eru
3—4 sjómílur vestur af öndverðarnesi og hafa
verið þurrausin af togurum hin síðari ár.
Svo er dragnótasvæðið austan við öndverðames.
Við væntum góðs af friðun þess í framtíðinni og
sama er að segja um hin stóru dragnótasvæði á
Ólafsvík. Að endingu þetta: Allir hér vænta mikils
góðs af friðun Breiðafjarðar“.
300
VlKINGUR