Sjómannablaðið Víkingur - 01.04.1975, Blaðsíða 30
Hekla
með bílum um þjóðvegi (hrað-
brautir) landsins og hugðist með
því einkum vinna þrennt:
a. Létta stórlega umferð um
þjóðvegina, því að engir bílar
töfðu umferðina til jafns við
vörubíla eða gerðu framúrakstur
eins hættulegan.
b. Vernda þjóðvegina gegn
skemmdum, því að engir bílar
skemma vegina til jafns við
hina þyngstu vörubíla.
c. Beina vöruflutningunum í
vaxandi mæli yfir til ríkisjárn-
brautanna, sem reknar hafa ver-
ið með verulegum rekstrarhalla í
V estur-Þýzkalandi, sem víðast
eða alls staðar annars staðar,
meðfram vegna skorts jafnra
verkefna. En járnbrautasamgöng-
ur munu yfirleitt í 'grannlöndum
þykja ekki síður nauðsynlegar en
skipulagðar strandsiglingar hér
og gegna líku hlutverki.
10. Nú er það vitað, að margt
fólk, einkum á Austur- og Vest-
urlandi, er óánægt með ferðatíðni
strandferðaskipa, sem minnkað
hefur með fækkun strandferða-
skipa í farþega-, póst- og stykkja-
vöruflutningum frá því sem var,
t.d. á árunum 1948—1966, þegar
Skipaútgerðin hafði 4—5 skip
(Esju II, Heklu I, Herðubreið,
Skjaldbreið og að nokkru leyti
Herjólf frá 1959) í hinum lengri
strandferðum, en hefur nú aðeins
tvö skip, Esju III og Heklu II,
sem eru ekki eins hraðskreið og
nöfnur þeirra voru, farþegaskipin
— með samtals 300 svefnrúmum.
Núverandi strandferðaskip
geta í sínum hér um bil hálfsmán-
aðarlegu ferðum flutt meira
vörumagn yfir árið en öll hin
fyrri skip, þannig að hver við-
koma hinna nýrri skipa er í raun
og veru verðmætari, einhliða í
sambandi við vöruflutning, en
fólki, sem nota þarf strandferða-
skipin, er þetta ekki nægjanlegt.
Tíðni ferða til vöruflutninga og
möguleikar til farþegaflutnings
hafa einnig sína þýðingu.
Samkvæmt framangreindu
verður að álíta, að þróun mála í
opinberum fjárfestingum og
margþættu fyrirkomulagi, hafi á
undanförnum árum kreppt mjög
að strandsiglingaþjónustunni um-
fram það, sem hyggilegt og hag-
stætt megi telja fyrir þjóðarbúið,
og sé nauðsynlegt að bæta úr
þessu, en það sem næst liggur
virðist:
a. Að bæta afgreiðsluaðstöðu
strandferðaskipanna til hraðari
afgreiðslu, öruggari og betri með-
ferðar varnings og til minni tafa
ökutækja viðskiptamanna. Auka
þarf vélræna út- og uppskipun í
stöðluðum einingum og þar með
fjárfestingu í lyftitækjum, vöru-
pöllum og gámum.
b. Fjölga þarf strandferðaskip-
um til aukinnar tíðni og nauðsyn-
legs öryggis, því að eins og nú er
háttað, skapast strax meira eða
minna vandræðaástand í flutn-
ingamálunum, ef eitthvert af nú-
verandi strandferðaskipum for-
fallast.
Um er að ræða þjóðfélagslegt
öryggi, sem óhyggilegt virðist að
láta standa svo tæpt sem gert er,
enda blasa við ýmsar fjárfesting-
ar með fyrirgreiðslu ríkis og
banka, sem sýnast miður þarfar.
11. Að gerðum framangreind-
um ráðstöfunum, má gera ráð
fyrir, að hinir mestu langleiða-
flutningar bíla með þungavarn-
ing gætu að verulegu leyti lagzt
niður, og ætti það að valda mikl-
um sparnaði á vegakostnaði og í
rekstri og fjárfestingu í sam-
bandi við bíla.
Allir munu samt skilja að góð-
ar samgöngur í hvaða mynd sem
er, kosta verulega fjármuni, líkt
og áburður til gróðurs jarðar, en
góðar samgöngur munu skila arði
með svipuðum hætti, ef rétt og
hyggilega er á haldið.
Samgöngur á landi, sjó og 1
lofti eru allar mikilvægar lands-
búum, en í yfirstjórn er aðalat-
riðið að finna hvaða blanda þess-
ara samgöngugreina er heppileg-
ust á hverjum stað og tíma.
VÍKINGUR
150