Sjómannablaðið Víkingur - 01.09.2003, Síða 23

um meðan þeir voru hér. Þetta var mitt
fyrsta viðfangsefni og þá hvarflaði ekki
að mér að ætti ég eftir að verja starfsæv-
inni hjá LÍÚ. Eftir því sem leið á sinnti
ég mikið félagsmálum, en eftir 1960 var
ráðning erlendra sjómanna nánast úr
sögunni. Ég tók þátt í að endurskipu-
leggja félagsaðildina að LÍÚ, sem þá var
ýmist með þeim hætti að útvegsmenn
voru félagsmenn í útvegsmannafélögum
eða beinir félagar. Haustið 1963, eða fyrir
40 árum, stóð ég fyrir stofnun Útvegs-
mannafélags Suðurnesja, Snæfellsness,
Vestfjarða, Norðurlands og Austfjarða.
Þannig hafa þessi landshlutafélög og
önnur eldri haldist og í gegnunt þau eiga
útvegsmann nú aðild að LÍÚ.
Þá hafði ég það verk fyrstu árin að
hringja í síldarleitina á hverjum morgni
og taka niður tölur frá Siglufirði og Rauf-
arhöfn um hvað skipin höfðu veitt sólar-
hringinn áður. Útvarpið fékk svo afrit af
þessu og útgerðarmenn hringdu í LÍÚ til
að fá að vita hvað skipin þeirra höfðu
fiskað. Það fór oft mjög í taugarnar á
konunni minni að hlusta á mig þylja
þessar veiðitölur eldsnemma á morgnana
um hvað hvert einstakt síldarskip hafði
fiskað sólarhringinn áður.
-Svo liggur leið þín áfram upp hjá LÍÚ?
Ég var gerður að framkvæmdastjóra
1969. Svo gerist það á byltingardaginn 7.
nóvember 1970, að samtökin kusu mig
sem formann þegar Sverrir Júlíusson
hætti. Mér þótti afskaplega vænt um að
eldri menn eins og Sveinn Benediktsson
og Loftur Bjarnason sátu áfram í stjórn-
inni eftir að ég tók við formennsku. Ég
var þá 32 ára gamall. Þess vegna er ég
mjög andvígur því þegar menn eru að
bera fyrir sig að ekki sé hægt að treysta
þessum eða hinum vegna þess hve hann
er ungur. Ég er þeirrar skoðunar að það
eigi að treysta ungum mönnum og þetta
með aldurinn leysist vilaskuld af sjálfu
sér.
Þótti nóg um skuttogara-
væðinguna
Kristán segir að umhverfið í sjávarút-
vegi hafi verið mjög slærnt árið 1970
þegar hann tók við formennsku samtak-
anna.
Síðutogararnir höfðu nánast dregist
upp í samkeppni við síldarskipin sem
voru endurnýjuð á árunum 1960 til
1970. Þá komu rnörg skip sem voru bæði
hefðbundnir vertíðarbátar og síldarbátar.
Gömlu síðutogararnir stóðust ekki þessa
samkeppni og eru margar sögur til urn
hvernig gekk að manna þá á þeitn tíma.
Síðan er það í upphafi áttunda áratugar-
ins að skuttogaravæðingin, sem svo er
kölluð, hefst. Við það varð algjör bylting
í togaraútgerðinni. Segja má að nýr skut-
togari hafi komið í hvert þorp á íslandi,
en þeir komu frá Noregi, Japan, Spáni,
Frakklandi og Póllandi. Sem ábyrgum
„Það er mjög leitt til þess að vita hvemig homið erfyrir útgerðinni fyrir vestan.

..nmirnni——
„Alltof mikið um
að verið sé að
fœra veiðirétt á
milli útgerðar-
þátta“

aðila þótti mér nóg um og reiknaði út að
þessi mikla fjárfesting gæti vart staðist og
fiskimiðin myndu ekki þola þá sókn sem
af þessu leiddi. En þarna verður mikil
breyting og þá tná ekki gleyma útfærslu
landhelginnar í 50 mílur árið 1972 og í
200 rnílur 1976. Margir töldu að með
brotthvarfi erlendra skipa af miðunum
þyrftum við öll þessi nýju skip til að nýta
fiskimiðin. Staðreyndin var hins vegar sú
að við gerðum nteira en að fylla í þeirra
skarð. Þetta voru rnjög viðburðarrík ár.
Löndunarbann var í Bretlandi og við
þurftum að fá Bretana til að skilja það að
þeir þyrftu að fá fiskinn en við ætluðum
að veiða hann. Á þeim tíma áttum við
marga fundi bæði með breskri verkalýðs-
forystu og þingmönnum. Þeir þingmenn
sem skildu þetta mjög fljótt voru John
Prescot, sem núna er varaforsætisráð-
herra og Austin Mitchel sem var þing-
tnaður fyrir Grimsby. Þetta voru vinstri
þingmenn úr Verkatnannaflokknum en
þeim tókst að sannfæra verkalýðsforyst-
Þessi mynd er tekin um það leyti sem Kristján tóh við fonncnnsku LÍÚ. Hann er lengsí til
vinstri að rœða við Ásgeir Cuðbjartsson shipstjóra og útgerðarmann á ísafirði, Þórhall Hclga-
sonfrá Hraðfrystistöð Reykjavíhur og Gunnar Hafstcinsson útgerðarmann í Reyhjavík.
Sjómannablaðið Víkingur - 23