Sjómannablaðið Víkingur - 01.09.2003, Síða 25
nú er verið að ræða þetta enn og aftur og
ástæða til að hafa áhyggjur vegna þessa.
-Finnst þér sem vægi sjávarútvegs hafi
minnkað í huga almennings í allri umræð-
unni um stóiyírkjanir og nýjar atvinnu-
greinar?
Já, tvímælalaust og vissulega fögnum
við því að þurfa ekki að vera þessi burða-
rás sem við vorurn með auknu vægi allra
atvinnugreina. Hins vegar finnst mér
með ólíkindum hvað mikil fáfræði ríkir
um atvinnugreinina meðal yngra fólks og
jafnvel menntamanna, þvi enn gegnir
hún gríðarlegu miklu hlutverki og mun
gera það um ókomin ár. En slorið er eitt-
hvað sem fælir menn frá þótt það skapi
engu að síður stærstan hluta okkar gjald-
eyristekna. í þessum efnum finnst mér
það hafi skyggt á að við og sjómennirnir
höfum staðið í deilum. Samleið okkar í
þessum efnum er algjör. Pað sýndi sig í
fyrra þegar við komum okkur saman um
tillögur að þýðingarmiklum breytingum
á fiskveiðistjórnunarkerfinu sem ég var
sannfærður um að mundu ganga eftir.
Sjávarútvegsráðherra hafði hins vegar
ekki vilja til að bera tillögurnar fram. í
kosningabaráttunni hlutu þessar tillögur
náð fyrir augum ntjög margra, bæði úr
stjórn og stjórnarandstöðu. Eg er að
vona að þetta geti gengið eftir og skapi
um leið meiri frið milli okkar og sjó-
manna þannig að ekki þurfi að koma til
þessara átaka sem við höfum átt í. hað er
alveg lilefnislaust að við séunt að takast á
þegar við erurn með kerfi sem byggir á
því að sjómenn fái hluta aflans, þótt svo
megi deila um hvort sá hlutur sé of mik-
ill.
Þverhaus sem ekki væri hægt
að semja við
í framhaldi af þessu var eðlilegt að
leiða talið að samskiptum sjóntanna og
útvegsmanna við samningaborðið. Urn
margra ára skeið hafa viðræður um kaup
og kjör ekki borið neinn árangur og jafn-
an endað með setningu laga um lausn
deilumálanna. Kristján er spurður hver
sé ástæða þessa að hans dómi og hvort
hann sjái fyrir endann á þessu ófremdar-
ástandi.
Lengi var sagt að þetta væri allt mér að
kenna og ég væri sá þverhaus sem ekki
væri hægt að semja við þótt ég hafi gert
mjög marga samninga við forystu sjó-
mannasamtakanna mjög langt aftur í
timann. Mér var fljótlega falið að fara
fyrir útvegsmönnum i því að semja við
sjómenn og þetta gekk vel allt fram til
síðustu ára. En ég varð engri stund fegn-
ari en þegar FriðrikJ. Arngrímsson tók
hér við starfi framkvæmdastjóra og því
fylgir þessi þátlur starfsins. Ég er injög
feginn að vera laus út úr því, en vor-
kenni hins vegar þeim sem þurfa að
standa í þessu sem er tvimælalaust leið-
inlegasti hluti þessa starfs sem að öðru
leyti er fjölbreytt og skemmtilegt. En að
hafa flotann í höfn voru mínar verstu
stundir og ég hef fundið til mikillar á-
byrgðar í því.
-Þú þóttir harður í hom að taka í samn-
ingaviðrœðum ogfuUtrúar sjómanna held-
„Lagði sjálfan
mig undir í fisk-
veiðistjórnunar-
kerfinuu
ur engir veifiskatar. Hafa þessi átök haft í
för með sér persónuleg sárindi manna á
millum?
Nei, það tel ég ekki vera. Þegar við
hittumst ræðum við um allt annað en
gömul deilumál. Menn sem ætla að
semja þurfa að finna í hugskoti sinu
hvernig þeir geta leyst málin og þá þarf
að ríkja trúnaður milli rnanna. Þeir þurfa
að geta talað sarnan og þeir verða að geta
talað fyrir lausnum. Og það verð ég að
segja, að þessi þrískipting sjómannasam-
lakanna, sem sumir halda að sé góð fyrir
okkur, er slæm fyrir alla. Áður var það
Farmanna- og fiskimannasambandið og
Sjómannasambandið en nú er það líka
Vélstjórafélagið. Svona margskipt forysta
er ekki af hinu góða þegar kemur að
samningum og þegar litið er til baka hef-
ur þessi forystusveit verið misjafnlega á-
hugasöm um að taka forystu og leiða mál
til lykta. Það þarf oft að tala gegn eigin
félögum í samninganefnd en reyna að
sannfæra menn um hver sé besti kostur-
inn. Gegnuin það er maður búinn að
ganga margsinnis og komast heill frá því.
-Þú segir að sjómenn eða samtök þeirra
hafi ekki alltaf verið samstíga. En hvemig
er það með LÍÚ? Það heyrist ekki mikið
um ágreining þar á bœ. Vart em menn þar
alltaf sammála?
Nei, alls ekki. En gegnum tíðina
hef ég haft það sem meginmarkmið sem
formaður þessara samtaka að hafa skoð-
un á erfiðum málum og ekki varpa upp
umræðu um að rnálið sé erfitt heldur
hvernig eigi að leysa það. Það hefur verið
tekist á og menn mismunandi tnikið
sammála, en úti frá höfum við komið
frarn sem einn aðili. Þú getur samt rétt í-
myndað þér þá breytilegu hagsmuni sem
eru frá því að gera út báta sem eru alveg
niður í 12 tonn, annars vegar báta á línu
eða netum eða á dragnót og hins vegar
loðnuskip upp í frystitogara. Þetta skar-
ast á mörgum sviðum eins og allir hljóta
að sjá, en mín gæfa hefur verið sú að
hafa geta haldið þessu saman. Svona
samtök hafa fyrst og fremst gildi og geta
haft áhrif ef það er samstaða í hópnum
og það er mín einlæg ósk að þeir sem
taka hér við sjái til þess að það muni
haldast.
Óbreytt hlutaskipti hamla endur-
nýjun skipa
-Sjómenn hafa settfram eindregna kröfu
um að allur fiskur fari á markað en þið
lagst ákveðið gegn því?
Já, ég tel þetta mjög misráðið af sjó-
mönnum. Við sjáum bara hvernig farið
hefur fyrir ýsunni á markaði þegar svona
mikið framboð er. Nú sitja þeir sem eru í
föstum viðskiptum í miklu betri aðstöðu
heldur en þeir sem eru á markaði. Okkar
útvegur hefur halt þau sérkenni að mikið
Slegið á lctta strengi ífundarhléi árið 1992. Frá vinstri: Gylfi Guðmundsson, Kristján Ragnars-
son, Þorstcinn Pálsson, þáverandi sjávarútvegsráðhcrra og Sveinn Hjörtur Hjartarson rœða við
Þór Friðjónsson.
Sjómannablaðið Víkingur - 25