Náttúrufræðingurinn - 2005, Page 57

Tímarit Hins íslenska náttúrufræðifélags

3. mynd. Horft frá Sléttubjörgum upp að brún Öræfajökuls. Ljósm./photo: Sigurður Björnsson 30. 8. 1996.
Ertn er ógetið einnar heimildar
sem að vísu nefnir ekki gos og er í
Vilchinsmáldaga Stafafellskirkju og
hljóðar svo:
„Item lagðist þangað frá Hnappa-
vallakirkju eftir skipan herra Þórarins
biskups 6 kúgildi og kiígildishross, 200 í
fríðu, kross stór og skrúði slíkur, sem
þar er, klukkur tvær frá Breiðá og
kross."7
Þarna er Þórarinn Sigurðsson
Skálholtsbiskup að ráðstafa eignum
tveggja kirkna í Litlahéraði. Þór-
arinn var aðeins tvö ár biskup og lést
síðla árs 1364, að sögn annála, svo öll
líkindi eru á því að kirkjumar hafi
lagst af í gosinu 1362. Þama kemur
fram að búpeningur sem Stafafells-
kirkja í Lóni fékk frá Hnappavalla-
kirkju virðist hafa verið 36 ær, 2 kýr
og hestur. (Hér sést að vel hefur
aukist við eign Hnappavallakirkju
frá 1343, því þá átti hún 18 ær og 2
kýr).8 En þarna hafa verið á ferð allir
gripir manna í Litlahéraði sem til
hefur náðst, og því hugsanlegt að
einhverjir hafi heitið á Maríu
verndardýrling Hnappavallakirkju,
ef þeir kæmu fé sínu í haga og því
hafi ánum fjölgað. Og þama hafa
áreiðanlega verið menn með því að
féð hefði ekki farið austur að
Stafafelli nema menn hafi ráðið
ferðinni. (Það skal þó tekið fram að
frumheimildin er glötuð).
Skeiðarárhlaup
ísleifi Einarssyni sýslumanni voru
sagðar sagnir frá Öræfum, sem hann
skráði 1712, um gríðarlegt tjón af
völdum Skeiðarárhlaups, sem gæti
hafa komið um 12 ámm fyrr en
4. mynd. Horft niður frá efsta horni Sléttubjarga austanverðra. Ljósm./photo: Sigurður
Björnsson 30. 8. 1996.
127