Náttúrufræðingurinn - 1999, Side 46

Lífskeðja
núlifandi
lífvera
Óslitin
sjálfskviknun
einföldustu gerða
5. mynd. Kenning Lamarcks umframvindu lífheimsins. Hver hringur á lífskeðju núlifandi
lífvera táknar lífsform sem þróast hafa af örverum er urðu til við sjálfstœða sjálfskviknun/
Því tieðar í keðjunni sem lífvera er núna, þeim mun styttri tími er síðan forveri hennar
kviknaði. (Bowler 1984.)
hefur lengi haft, hefur orðið til þess að framlimir
eru orðnir lengri en afturlimir og hálsinn hefur
lengst svo mjög að skepnan getur seilst sex metra
upp án þess að rísa upp á afturfæturna. (Philo-
sophie zoologique, 7. kafli. Tilvitnun sótt í
Oldroyd 1983, bls. 31.)
Á sama hátt gerði Lamarck ráð fyrir því að
slöngurnar hefðu orðið langar og mjóar af
að leynast í grasi og inisst fæturna af lang-
varandi notkunarleysi.
Um miðja fjórðu öld f.Kr. raðaði Aristó-
teles öllum dýrum í beina röð eða stiga, þar
sem maðurinn var í efsta þrepi en botnföst
lagardýr á borð við kórala og mosadýr
neðst. Lamarck sá af reynslu sinni af flokkun
að stiginn hlaut að greinast, og voru
greinarnar á lífskeðju hans (6. mynd) til
komnar við aðlögun að breytilegum skil-
yrðum á ýmsum tímum jarðsögunnar. Hann
gerði ekki ráð fyrir að tegundir dæju út; til
þess væri máttur náttúrunnar of mikill.
Framandlegir steingervingar voru að mati
hans merki um áfanga í þróuninni í átt til
einhverra þeirra tegunda sem nú eru uppi.
Samtímamenn Lamarcks leiddu þróunar-
kenningu hans að mestu hjá sér. Má meðal
annars kenna það helsta keppinauti hans,
6. mynd. Hin greinótta lífskeðja Lamarcks.
(Bowler 1984.)
188