Náttúrufræðingurinn - 1933, Blaðsíða 18

176
NÁTTÚRUFR.
■um miðjan okt. gaut annað kvendýrið 5 ungum; 2 voru dauðir
í kassanum, einn komst út um girðingarnetið og týndist; tveir
'lifa og eru hinir sprækustu.
Komist nútríuræktunin á góðan rekspöl hér, er alt útlit fyr-
'ir, að hún geti orðið bændum góð stoð í atvinnurekstri þeirra.
Víðasthvar geta menn haft nóg vatn, sem er helzta skilyrðið,
mtbúnaður á búrum er tiltölulega ódýr, og fóður geta þeir rækt-
að sjálfir sér að kostnaðarlitlu. Skinnin eru að vísu ekki í sér-
staklega háu verði eins og er, en þau eru einhver beztu loð-
skinnin sem þekkjast, og halda ávallt sínu gildi. Kjötið kvað
vera ágætt til átu; það er að vísu ekki mikið, karldýrin geta
þó orðið um 12 kg., kvendýrin um 8 kg. á þyngd.
VII.
Þvottabirnir.
Þeir eru af ætt bjarnanna, og þó ekki nákomnir frændur
þeirra (teljast til svonefndra hálfbjarna). Stærð og útlit er tals-
vert frábrugðið björnunum, en í háttum öllum líkjast þeir þeim
mikið. Þeir mega heita dásamlega útbúnir frá náttúrunnar
hendi í baráttuna fyrir tilverunni. Þeir kunna að vísu góð skil
á því, hvað gott er eða miður gott af matartægi, en þeir geta
þó notfært sér svo að segja allt, sem tönn festir á. Ávexti,
ber, sveppi og annað ætilegt af jörðinni, snígla, skordýr og lirf-
ur þeirra, skelfisk og fisk úr vatni, smádýr, svo sem rottur og
mýs, og svo ekki hvað sízt fugla, unga þeirra og egg, allt þetta
eta þeir með góðri lyst. Feldurinn er svo þéttur og hlýr, að þeir
þola vel veðurhörkur norðlægra landa. Tæirnar eru aðskildar
og geta þeir notað þær nokkurn veginn eins og fingur. Þeir fara
venjulega rólega, þegar þeir eru á ferli, en geta þó þotið eins
og ör, ef á þarf að halda. Þeir kváðu vera sundgarpar miklir,
ef svo ber undir. Uppi í trjám eru þeir svo liprir, að þeir gefa
lítið eftir öpunum að klifurfimi, standa þeim jafnvel framar að
sumu leyti, vegna klónna. Sjálfur hefi eg séð þá fara upp eftir
sléttum vegg, sem ég er viss um að köttur hefði ekki komizt.
Því er líka tilveran þeim ekki aðeins barátta, heldur einnig
leikur; þeir eru lagnir á að finna upp á ýmsu sér til skemmt-
unar. Því eru þeir líka einhver vinsælustu dýrin, sem mennirnir
umgangast. Þegar sumri hallar og ,,borðið er þalcið af sumars-
ins réttum“, safna þeir á sig fitu, sem forðanæringu, svo þegar
harðnar á og erfitt verður að afla matarins, eru þeir ekkert að
.leggja það á sig, heldur leggjast fyrir í skýli eða afdrepi og