Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1947, Blaðsíða 34

Náttúrufræðingurinn - 1947, Blaðsíða 34
26 NÁTTÚRUFRÆfilNGURINN og ennfremur fléttur eða skófir, sem eru sveppir og þörungar í sanr- býli. Sveppir eru blaðgrænulausar rotjurtir eða sníkjujurtir, t. d. gorkúlur og kartöflumyglusveppur. — Allar þessar þrjár megin- greinar teljast til fylkingarinnar miklu, þelinganna. Er þelingum skipt í fleiri greinar en bér er nefnt — oft í 11, (Sbr. ritgerð Sigurðar Péturssonar í 1. hefti Náttúrufr. 1946.) Standa lægstu flokkarnir á takmörkum jurta og dýraríkisins og eiga ef til vill sameiginlega for- feður. Mosar og hálfmosar standa nokkru ofar á lífmeiðinum. Mosar eru mjög algengir hér á landi. Þekkja flestir dýjanrosa, freyjunrosa, dýja- skóf, grámosa o. fl. Byrkningar standa feti hærra. Þeir hafa rætur og fullkomna æða- strengi. Burknar vaxa víða í hraungjótum, giljum, snjódældum og kjarri. Jafnar vaxa innan um lyng og til fjalla. Elftingar eru tals- verðar fóðurjurtir, mjög algengar. Saint eru þær og aðrir byrkningar svipur hjá sjón nú orðið. Fyrrum uxu víðáttumiklir skógar jafna, elftinga og burkna víða unr heim. Eru steinkolalögin leifar þeirra o. fl. gróðurs. Njótum við gömlu byrkninganna jiannig enn í dag. Nokkru ofan við byrkningagreinina skiptist gróðurtréð í tvær nriklar greinar, berfrævinga og dulfrævinga. Er grein berfræving- anna miklu minni en hin á vorum tímum, en var voldug mjög á miðöld jarðsögunnar. Berfrævingar draga nafn af hinum opnu fræblöðum. Þeir eru blómjurtir og bera fræ og standa að því leyti ofar gróplöntunum, sem nefndar eru hér á undan. Elftingarpálmarnir (Gnetum) og ven- usartréð (Ginkgo) eru suðrænir og austurlenzkir, nær útdauðir, eld- gamlir kvistir, stundum nefndir lifandi steingervingar. Köngtd- pálmar (Cycas) eru einnig suðræn grein. Barrtrén eru ennþá algeng skógartré og runnar og mynda barrskógabeltið á norðurhveli jarðar. Einirinn er eini íslenzki barrviðurinn og berfrævingurinn, en greni, fura og barrfellir eru ögn ræktuð hér á landi. Dulfrævingar geyma eggin í lokuðu egglegi. Þeir eru nú full- komnasta og fjölbreytilegasta gróðurfylking jarðarinnar. Blöð þeirra og blóm eru afar margvísleg að útliti og gerð. Flestar jurtir og tré, sem menn þekkja bezt, eru dulfrævingar, t. d. sóleyjar, fíflar, grös, birki, reynir, matjurtir o. s. frv. Dulfrævingastofninn deilist í tvær miklar aðalgreinar: einkímblöðunga og tvíkímblöðunga. Flestir einkímblöðungar bera stakstæð, heilrend, beinstrengjótt eða bogstrengjótt blöð og 3-deild blóm. Stönglar þeirra eru fremur
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74

x

Náttúrufræðingurinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.