Náttúrufræðingurinn

Årgang

Náttúrufræðingurinn - 1968, Side 92

Náttúrufræðingurinn - 1968, Side 92
78 NÁTTÚ RUFRÆÐING U RIN N önd. Einnig telur Brooks, að þessar tegundir niegi greina sundur á naglarlengd og breidd nefs við framjaðar nasa. Mér hefur þó reynzt ókleift að greina á milli allra fullvaxinna fugla á þessum málum einum, og auk þess er mjög erfitt að mæla nákvæmlega lengd naglar á þessum tegundum. Við athuganir mínar á þessu atriði kom í Jjós, að hægt er að greina alla fullvaxna fugla á hlutfallinu milli breiddar nagiar og breiddar nefs. Naglarbreiddin er mæld þar, sem nöglin er breiðust, en nefbreiddin móts við framjaðar nasa. Við þessar mælingar notaði ég 81 húsönd, þar af 51 (25 dúnunga) frá íslandi og 30 (10 dúnunga) lrá Norðurameríku, og 78 hvinendur, 4 frá íslandi, 4 frá Evrópu, 9 frá Austurasíu og 61 (10 dúnunga) frá Norðurameríku. Samkvæmt mælingum mínum (1. mynd) má örugglega ákvarða til tegundar allar húsendur og hvinendur á því, að naglarbreidd hvinandar er innan við 41% af neíbreidd, en nagi- arbreidd húsandar yfir 42% af nefbreiddinni. Þetta á þó einungis við um nokkurn veginn fullvaxna fugia (nefbreidd meiri en 13 mm). Munurinn á dúnungum er minni, og er sennilega ekki hægt að ákvarða þá alla. Með hjálp punktaritsins (1. mynd) má þó færa sterkar líkur að því, hvorri tegundinni þeir tilheyra. Auk þess, sent hér hefur verið talið, hef ég athugað gildi ýmissa annarra auðkenna, sem talin ltafa verið greiningareinkenni á ungfuglum eða kven- fuglum Jtessarra tegunda. Er rétt að taka fram, að öll þessi ein- kenni eru ótraust. Loks vil ég geta Jtess, að tveir kynblendingar hús- andar og hvinandar hafa fundizt í Kanada (Snyder 1953, Jackson 1959) og er óvíst hvort hægt er að bera kennsl á slíka fugla, nema blikana. Hvinendur á íslandi Allt fram á fyrri hluta 19. aldar geta nokkrir höfundar hvinandar sem varpfugis ltér á landi, Jteirra síðastur Faber (1828). Stafar þetta af því, að menn töldu lengi vel, að húsönd væri sama tegund og hvin- önd, og mun ég ekki rekja Jtað mál frekar. Hér fara á eftir allar aðrar heimildir um hvinendur hér á landi. Athuganir, sem vafalaust eru rangar eða óáreiðanlegar, hef ég sett innan hornklofa. Til frekari glöggvunar hef ég tekið upp kafla orðrétt úr frumheimildum í eftirfarandi yfirliti. Einungis er vísað til heimilda, er einhverju máli skipta, en yfirleitt sleppt seinni til- vísunum í handbókum.
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128

x

Náttúrufræðingurinn

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.