Náttúrufræðingurinn

Volume

Náttúrufræðingurinn - 1968, Page 92

Náttúrufræðingurinn - 1968, Page 92
78 NÁTTÚ RUFRÆÐING U RIN N önd. Einnig telur Brooks, að þessar tegundir niegi greina sundur á naglarlengd og breidd nefs við framjaðar nasa. Mér hefur þó reynzt ókleift að greina á milli allra fullvaxinna fugla á þessum málum einum, og auk þess er mjög erfitt að mæla nákvæmlega lengd naglar á þessum tegundum. Við athuganir mínar á þessu atriði kom í Jjós, að hægt er að greina alla fullvaxna fugla á hlutfallinu milli breiddar nagiar og breiddar nefs. Naglarbreiddin er mæld þar, sem nöglin er breiðust, en nefbreiddin móts við framjaðar nasa. Við þessar mælingar notaði ég 81 húsönd, þar af 51 (25 dúnunga) frá íslandi og 30 (10 dúnunga) lrá Norðurameríku, og 78 hvinendur, 4 frá íslandi, 4 frá Evrópu, 9 frá Austurasíu og 61 (10 dúnunga) frá Norðurameríku. Samkvæmt mælingum mínum (1. mynd) má örugglega ákvarða til tegundar allar húsendur og hvinendur á því, að naglarbreidd hvinandar er innan við 41% af neíbreidd, en nagi- arbreidd húsandar yfir 42% af nefbreiddinni. Þetta á þó einungis við um nokkurn veginn fullvaxna fugia (nefbreidd meiri en 13 mm). Munurinn á dúnungum er minni, og er sennilega ekki hægt að ákvarða þá alla. Með hjálp punktaritsins (1. mynd) má þó færa sterkar líkur að því, hvorri tegundinni þeir tilheyra. Auk þess, sent hér hefur verið talið, hef ég athugað gildi ýmissa annarra auðkenna, sem talin ltafa verið greiningareinkenni á ungfuglum eða kven- fuglum Jtessarra tegunda. Er rétt að taka fram, að öll þessi ein- kenni eru ótraust. Loks vil ég geta Jtess, að tveir kynblendingar hús- andar og hvinandar hafa fundizt í Kanada (Snyder 1953, Jackson 1959) og er óvíst hvort hægt er að bera kennsl á slíka fugla, nema blikana. Hvinendur á íslandi Allt fram á fyrri hluta 19. aldar geta nokkrir höfundar hvinandar sem varpfugis ltér á landi, Jteirra síðastur Faber (1828). Stafar þetta af því, að menn töldu lengi vel, að húsönd væri sama tegund og hvin- önd, og mun ég ekki rekja Jtað mál frekar. Hér fara á eftir allar aðrar heimildir um hvinendur hér á landi. Athuganir, sem vafalaust eru rangar eða óáreiðanlegar, hef ég sett innan hornklofa. Til frekari glöggvunar hef ég tekið upp kafla orðrétt úr frumheimildum í eftirfarandi yfirliti. Einungis er vísað til heimilda, er einhverju máli skipta, en yfirleitt sleppt seinni til- vísunum í handbókum.
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128

x

Náttúrufræðingurinn

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.