Náttúrufræðingurinn - 1972, Side 16

8
NÁTTÚRU FRÆÐINGURINN
hengi geti verið milli þessarar eldstöðvar og túfflaganna í Mókolls-
dal. Spurningunni um það, hvernig vatn það varð til, sem lögin í
Mókollsdal settust í, verður þó fyrst unnt að svara, þegar nákvæmari
jarðfræðirannsóknir hafa farið fram á Mókollsdalssvæðinu.
Plöntu- og dýrasteingervingar frá Mókollsdal.
Af plöntusteingervingum höfum við nú þegar fundið: elri, hesli-
við, birki, hikkoríu?, Pterocarya sp., beyki, platanvið? og hlyn. Þar
sem ráðgert er, í náinni framtíð, að birta nákvæmari lýsingu á plöntu-
leifunum frá Mókollsdal, látum við hér nægja stutt yfirlit.
Elri — Alnus sp. (Myndasíða I, mynd I og 4).
Fundizt hafa tvö blöð með litlar, þríhyrndar tennur á blaðrönd-
unum. Hin einkennandi lögun lilaðanna ásamt strengjanetinu bend-
er til elris. Blöðin eru nákvæmlega eins og þau, sem þekkjast frá
Brjánslæk (Friedrich, 1966 s. 72). Þar að auki hafa blöð þessi fundizt
í Húsavíkurkleif og við Tröllatungu.
Einn rekill frá Mókollsdal inniheldur leifar af lífrænu efni. Frjó-
kornarannsókn á þessu efni var gerð af Dr. G. Schulz, Köln. Kom í
ljós nokkurt magn af frjókornum með fimm götum, sem undir-
strikar, að rekillinn tilheyrir elri.
Birki — Betula sp. (Myndasíða I, mynd 2 og myndasíða III, mynd 1).
Bæði rekilhlífar og blaðleifar af birki hafa fundizt. Blaðleifar
þessar eru allalgengar í Hrútagili.
Hesli — Corylus sp.
Af heslivið hefur, enn sem komið er, aðeins fundizt efri hlutinn af
stóru blaði. Hinar stóru, spaðalaga blaðtennur, sem eru einkenn-
andi fyrir þessa ættkvísl, koma vel í ljós á blaðbrotinu.
Beyki — Fagus sp. (Myndasíða I, mynd 3 og 5 og myndasíða III,
mynd 3).
Blöð af beyki hafa áður fundizt í Mókollsdal, og er þeirra get-
ið af Guðmundi G. Bárðarsyni (1918) og Jóhannesi Áskelssyni
(1961) (sjá síðu XX). Auk fjölda blaða fundum við tvö aldin (mynda-
síða I, mynd 5), sem örugglega má heimfæra til þessarar ættkvíslar.