Náttúrufræðingurinn - 1972, Blaðsíða 44

32
NÁTTÚRU FRÆÐl NGURINN
mína og það væri bezt fyrir mig að hypja mig heim, eins og ég líka
gerði.
Þótt það væri gremjulegt, þegar svartbakarnir tóku upp á því að
éta silunginn úr netunum, var þó langtum verra að horfa á þá háma
í sig andar.ungana, nýkomna úr eggi, og það hvern á eftir öðrum.
Þessa ungamorðingja skaut ég flesta, á endanum. Þeir urðu, — og
eru mér enn — óráðin gáta, bæði í lifanda lífi og einnig dauðir. Þessi
smágrein sannar hið síðarnefnda. Nokkra unga svartbaka skaut ég
einnig, þriggja og fjögurra ára. Það var auðvelt, þegar þeir voru
ekki í fylgd með eldri félögum.
Það kom fljótt í ljós, við samanburð, að ungamorðingjarnir voru
með fagurrauðan blett, fremst neðan á neðra skolti. Þeir yngri, sem
voru fyrir þó nokkru komnir í fullan búning, voru meira og minna
þaktir dökkum dílum og þverrákum um l/% til U/2 mm á. lengd
ofan til á skoltunum, Þessir dökku blettir, eða örður, virtust liverfa
með aldrinum, af því á vissu aldursskeiði unganna er þessi sami
blettur nær alsvartur eða brúnn. Til þess að fá sönnur á þennan
aldursmun, fann ég upp á því, sem ekki var nein ný bóla. Ég bað
mömmu að sjóða gamlan, skaðræðis ungamorðingja, með fagur-
rauðan blett, sem ég slysaði og plokkaði, sveið og merkti vandlega,
ásamt tveimur öðrum svartbökum, sem höfðu vel sýnilegar dökkar
rákir í blettinum rauða. Og svo beið ég óþolinmóður og sá um, að
suðan færi aldrei úr pottinum. Eftir hálfan þriðja klukkutíma
voru þeir síðarnefndu orðnir mjúkir undir tönn og hreinasta hnoss-
gæti, að mér fannst. En ungamorðinginn með fagurrauða blettinn
var ennþá ólseigur. Var ég þó ekki vandur að mat í þá daga, eirda
vel tenntur.
Þessa einföldu en óskeikulu aldursgreiningu á fuglum, hafði ég
áður gert, enda numið hana af þúsund ára reynslu feðranna. Síðan
eru nú liðin nærri sextíu ár og enn er ég sannfærður um það, að
eftir litarhættinum á þessum bletti einum, má fara nærri um aldur
svartbaka, þótt allir séu þeir í sama búningnum.
En svo var það annað, sem vakti athygli mína. Og það var þyngri
þraut, sem enn er óráðin. Það er hinn breytilegi litur á endum
handflugfjaðranna, frá yztu eða fyrstu, að sjöttu fjöður. Hann var
svo breytilegur á þessum fáu svartbökum, sem ég hafði fyrst til
samanburðar, að skilningur minn náði aldrei til botns. Svo fór um
sjóferð þá.
Síðastliðin ár hef ég fengið nokkur nef, ásamt handflugfjöðrum,