Náttúrufræðingurinn

Ukioqatigiit

Náttúrufræðingurinn - 1975, Qupperneq 17

Náttúrufræðingurinn - 1975, Qupperneq 17
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN 143 hér og þar, en efri hluti þess er sæmilega stuðlaður. Virðist því sem hraunkvikan hafi runnið út í stöðuvatn, sem var að fyllast af seti, og storknað nokkuð hraðar en ella, fyrir áhrif vatnsins. Mikið er um kísilrunnin tré, svo og holur og för eftir trjáboli neðst í hraun- laginu, en bolirnir liggja sitt á hvað og hafa trúlega flutzt eitthvað til með hrauninu. Þunn lög af leirsteini og Ijósri líparítösku liggja ofan á framan- greindu basaltlagi í Húsavíkurkleif, en efst í sniðinu eru strand- malarmyndanir frá síðjökultíma. Ósland er eyja í Hornafirði og liggur beint suður af þorpinu Höfn (2. mynd). Hún er um 1200 m löng, allt að því 400 m breið og með NA-SV-stefnu. Eyjan, sem er lág og nær hvergi 10 m yfir sjó, er greinilega jökulsorfin. Að meginhluta er hún gerð úr hraun- lagi; dulkornóttu og mógráu basalti með holufyllingum hér og þar, einkum kvarzi. Botn og upprunalegt yfirborð hraunsins eru ekki sýnileg. Eftir að jökull hvarf af eyjunni helur hún legið undir sjó og máðst og þvegizt. Jarðvegur er hér þunnur og liggur beint á klöpp, nema í lægðum, þar sem hann er lítið eitt þykkari og ligg- ur ef til vill á sjávarsandi. Afsteypurnar Sumarið 1972 vorum við enn á ferð í Steingrímsfirði. í þetta skipti var með í förinni danskur jarðfræðingur, Ole Larsen, en aðal- tilgangur ferðarinnar var að taka sýnishorn af hraunum til aldurs- ákvörðunar með kalíum-argon aðferð. Kornið var við í Húsavíkur- kleif og sýnishorn tekin úr hraunlögum neðan og ofan við setið. Austarlega í kleifinni beindist athygli okkar brátt að sívalningi einurn, er stóð nokkuð út úr neðsta hluta hraunlagsins (3. mynd). í fyrstu hugðurn við þetta vera kísilrunnið tré, en við nánari athugun kom í ljós, að svo var ekki. Sívalningurinn, sem er um það bil 25 cm í þvermál, reyndist vera úr dulkornóttu og dökkgráu basalti með þunnri ytri skán eða skurn iir dökku basaltgleri. Á rnilli hans og hraunsins eru sums staðar allt að því nokkurra crn Javkkt lag af svörtuin og hörðum viðarleifum. Það fer víst varla á milli mála, að hér mun um ósvikna hraun- afsteypu af trjábol að ræða. Bolurinn hefur greinilega orðið inn- lyksa í glóandi hrauninu, en ekki brunnið upp alveg strax, því að
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74

x

Náttúrufræðingurinn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.