Náttúrufræðingurinn - 1975, Side 65

NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
189
1. mynd. Gróðurleifum safnað undir Sandfellsklofahrauni. Ljósm. Jón Jónsson.
jarðvegslag hefur verið kornið utan á gíginn, þegar hraun eydcfi
þeim gróðri, er þar var lyrir. Gróðurleifarnar eru mosi og einhver
kvistgróður og því væntanlega ekki ósvipað þeim gróðri, er þavna
var fyrir, áður en maðurinn fór ránshendi um Hraunhól. Kolaða
kvisti og sprota mátti tína úr jarðvegslaginu, en ekki var það meira
en svo, að margra klukkustunda verk var það að fá nægilega mikið
efni (um 20 g) i eina aldursákvörðun. Ilvað þetta varðar, er sama
að segja um bæði sýnin, sem tekin voru við Hraunhól. Sýnið, sem
tekið var norðan í hólnum reyndist 2690 ±60 C]4 ára. Enn er ekki
fullkomlega ljóst, hvaðan það hraun er komið, senr eyddi
gróðrinum norðan í hólnum. Eins og tg nefndi áður hugði ég
fyrst að það væri Kapelluhraun en að því slepptu Sandfellsklofa-
hraun. Nú er hins vegar svo mikill nrunur aldurs þessara gróður-
leifa, að dr. Ingrid U. Olsson telur, að ekki geti verið um samtínra-
myndun að ræða. Verður því spurningunni unr, lrvaða gos hafi ver-
ið að verki, þegar gróðurinn norðan í Hraunlról eyddist, ekki svar-
að að svo stöddu. Það er Irins vegar ljóst, að gíghólar, senr hlaðnir
eru úr nær eintómu gjalli, gróa ekki sérlega fljótt. og er sjálfsagt
ein meginorsök þess sú, að allt vatn hripar þar strax niður. Af þessu
leiðir, að Hraunhóll hlýtur að hafa verið orðinn nokkuð gamall,