Náttúrufræðingurinn - 1977, Page 51

meðaltali nær hín sama á öllu tínta-
ljilinu fyrir 1000 til 6600 árum síðan,
en þetta er sennilega mjög nærri lagi,
sbr. línurit Sigurðar Þórarinssonar
(1961, mynd 7). Þó er tilhneiging til
þess að sýndarjarðvegsþykknun
minnki, þegar fjær dregur nútíma, og
er samþjöppun líklega aðallega þess
valdandi.
Upplýsingarnar, sem fengust á
þennan hátt, ásamt vitneskju um
aldursröð hrauna í mörkinni, voru
síðan notaðar til að teikna 4. mynd.
Öskulagagreining á Kálfhólshrauni
gaf tæp 5000 ár, en líklega er sú
greining allt of lág, þar sem jarð-
vegssniðið var tekið ofan á einum
gjallgíganna. Jarðvegsmyndun ofan á
gígunum hefur sennilega byrjað mun
seinna en annars staðar og jress vegna
hljóta 5000 ár að vera lágmarksaldur
og hraunið allmiklu eldra. Rauðhóll
við Klausturhóla er líklega um 100—
200 árum yngri en Seyðishólar sam-
kvæmt sniði 5 (3. mynd). Um aldur
Borgarhóla er ekki vitað með vissu.
Niðui staða þcssara hugleiðinga um
aldur Grímsneshrauna er því sú, að
Jrau hafi að líkindum myndast á tíma-
bilinu fyrir 5500—6500 árum síðan.
Þetta er J)ó líklega hámarksaldurs-
dreifing, jrað er margt sem bendir til
Jress, að hraunin hafi myndast á
skemmri tíma, eða á nokkur liundruð
árum.
HEIMILDIR
Jakobsson, Sv., 1966: The Grímsnes lavas,
SW-Iceland. Acta Nat. Isl. II 6, 30 p.
Jakobsson, Sv., Jónsson, /., ir Shido, /*.,
1977: The petrology of the western
Reykjanes Peninsula, SW-Iceland (í
prentun).
Kjartansson, Guðm., 1943: Arnesingasaga
I. Náttúrulýsing Arnessýslu. Arnes-
ingafélagið, 268 bls.
Kjartansson, Guðm., Þórarinsson, Sig. ir
Einarsson, Þorl., 1964: C,4-aldurs-
ákvarðanir á sýnishornum varðandi
íslenzka kvarterjarðfræði. Náttúrufr.
34: 97-145.
Noll, H., 1967: Maare und maar-áhnliche
Explosionskrater in Island. Sonder-
veröff. Geol. Inst. Univ. Köln 11,
117 p.
Schwarzbach, M. ir NoIL, H., 1971: Geo-
logischer Routenfiihrer durch Island.
Sonderveröff. Geol. Inst. Univ. Köln
20, 105 p.
Þórarinsson, Sig., 1961: Uppblástur á Is-
landi í ljósi öskulagarannsókna. Ars-
rit Skógræktarfél. ísl. 1961: 17—54.
— 1968: Heklueldar. Sögulélagið, 185
bls.
— 1971: Aldur ljósu gjóskulaganna úr
Heklu samkvæmt leiðréttu geislakols-
tímatali. Náttúrul'r. 41: 99—105.
S U M M A R Y
The age of the Grímsnes lavas, SW-Iceland
by Sveinn Jakobsson,
Museum of Natural Histoiy, P. (). Box 5320, Reykjavík.
The Grímsnes lavas were described in a
detailed study by Jakobsson in 1966. Re-
cently, however, a C14 dating of charcoal
from underneath the Kerhóll lava along
with new field observations has prompt-
ed a new discussion on the age of the
lavas. The postglacial Grímsnes volcanic
area (Fig. 1) forms a small volcanic fis-
11
161