Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1977, Síða 60

Náttúrufræðingurinn - 1977, Síða 60
urn tíma og vökvinn síaður frá. Eftir að vökvinn hefur íarið í gegnum nokkur lireinsunarstig er heparínið fellt út með cetýlpýridíníumklóríði. Það er svo hreins- að frekar með endurteknum fellingum og að lokum fellt sem natríumheparínat. Styrkleikinn er svo ákvarðaður með mæl- ingum á blóðstorknunartíma. Á þessu stigi rannsóknanna Itefur hep- arín verið einangrað úr lungum og görn- um nautgripa og sauðfjár. Heildarmagnið hefur mest orðið u. Jj. b. 30 000 einingar/ kg af vef en virknin hefur fcngist mest 124 einingar/mg og er Jtað ívið lægra en fengist hefur erlendis. Meiri virkni hefur |jó náðst með frekari hreinsun með ensýrn- um (trýpsíni og kýmotrýpsíni) og oxun með hydrogenperoxíði, sent auk Jiess lýsir efnið til muna. Það hráefni sem félli til hérlendis yrði fyrst og fremst úr sauðfé (lungu og garnir eða garnaslím) og hvölunt. Nautgriparækt er ekki svo mikið stunduð hérlendis til kjötframleiðslu að hráefni þaðan yrði verulega mikilvægt. Um einni milljón laniba er slátrað árlega (garnir úr einu lambi vega um 1 kg og er stór liluti af því slímhúð) og um 400 hvalir eru veiddir árlega, þar af eru um 300 skiðishvalir (garnir og magi úr hval vega um 850 kg og liingu um 180 kg). Heparin er talsvert verðmætt efni, og eins og sakir standa fer verð á Jn’í stöðugt hækkandi á heimsmarkaði. (Raunvisir — fréttabréf RH.) Asuverðlaun 1976 Dr. Páll Agnar Pálsson, yfirdýralæknir, hlaut Ásuverðlaun fyrir árið 1976. Af- hending heiðursverðlauna fór fram í Nor- ræna húsinu við hátíðlega athöfn hinn 27. desember síðastliðinn. Við Jjað tæki- færi var skýrt frá stofnun sjóðsins, sem gefinn var af frú Ásu Guðmundsdóttur Wright til minningar um eiginmann og nokkra ættingja hennar. Er sjóðurinn á vegum Vísindafélags íslendinga. 1 sjóðs- stjórn eiga sæti: dr. Kristján Eldjárn, dr. Jóhannes Nordal og dr. Sturla Friðriks- son. Dr. Páll A. Pálsson hlaut heiðursverð- launin 1976 fyrir veigamikinn J)átt í rann- sóknum á dýrasjúkdómum og sérstaklega á hæggengum veirusjúkdómum. Páll er fæddur 9. maí 1919. Hann varð stúdent frá Menntaskólanum í Reykjavík 1937, lauk kandidatsprófi frá dýralæknaháskól- anum í Kaupmannahöfn 1944, og var skipaður yfirdýralæknir 1956. Hann var gerður heiðursdoktor við danska dýra- læknaháskólann árið 1974, sem var viður- kenning á mikilvægum rannsóknum hans á sviði búfjársjúkdóma. Páll A. Pálsson hefur unnið gagnmerkt starf sem yfirdýralæknir með Jtví að hafa yfirumsjón með heilsugæslu húsdýra hér á landi. I ræðu og riti hefur hann frætt almenning og bændur um dýrasjúkdóma, varnir gegn Jjeim og leiðbeint dýralækn- um og eftirlitsmönnum. Þá hefur hann endurbætt og sarnið reglugerðir um eftir- lit og meðferð á dýrum og slátrun Jreirra og átt drjúgan þátt í jní að útrýma skæð- um búfjársjúkdómum úr landinu. Má jiar nefna suma kvikfjársjúkdóma, berkla í nautgripum, hringskyrfi, kjúklingasótt, blöðrujjot í svínum og hundafár. Rann- sóknir Páls á fjöruskjögri í unglömbum leiddu til Jjess, að tekin var upp notkun lyfja, sem koma í veg fyrir þann sjúkdóm. Hann hefur tekið þátt í rannsóknum á áhrifum flúors frá eldfjöllum og álveri á heilsufar dýra, og leiðbeint um ráð til varnar gegn flúoreitrunum. Ennfremur hefur Páll staðið fyrir framleiðslu á bólu- efni og sermi, og hafa Jtessi varnarlyf dregið mjög úr sýkingu í búfé. Þegar Páll Agnar Pálsson kont frá námi geisuðu hér á landi fjárpestir, sem voru innfluttar með karakúlfé árið 1933. Ýmsir höfðu Jjegar átt Jjátt í Jjví að snúast til varnar gegn þessum skaðvöldum, og fleiri hafa síðar lagt hönd á plóg við að ráða 170

x

Náttúrufræðingurinn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.