Samvinnan - 01.04.1944, Blaðsíða 24

SAMVINNAN
4. HEFTI
„Guði sé lof, að mér ætlar að láiiast að sjá fyrir þér
og drengnum."
Eftir að þau höfðu matazt, sátu þau um stund á
þröskuldinum og horfðu á stjörnumar. Þau lögðust
til hvíldar í öryggi því, sem hveitið hafði veitt þeim.
„Ég fer að slá það í næstu viku,“ sagði Karl.
Daginn eftir, þegar Karólína var að setja matinn
á borðið, heyrðu þau skyndilega áköf og óttaþrungin
kvenmannsóp.
„Vertu kyrr hérna,“ sagði Karl, þreif byssu sína
og snaraðist út. Karólína vildi ekki fara lengra frá
barninu en rétt út fyrir dyrnar.
Frú Svenson kom hlaupandi í harðaspretti, og Karl
hljóp til móts við hana. Hún hrópaði eitthvað til við-
vörunar, móð og másandi, og svo benti hún upp í
loftið. í norðaustri sá Karólína ský færast upp á
loftið, ólíkt öllum skýjum, sem hún hafði áður séð.
Það hækkaði óðfluga og dró brátt fyrir sólina. Frú
Svenson hljóp grátandi til baka til kofans síns.
Karólínu heyrðist eitthvað detta sem regndropar
í grasið í grennd við sig. En hún sá ekki annað en dá-
lítið blakt í stráunum. Karl stóð sem steini lostinn
í sömu sporum. Allt í einu hrópaði hann: „Guð, —
guð minn almáttugur.“
Engisprettum tók að rigna úr loftinu, engisprettum
í hundraðatali. Skýið mikla var engisprettutorfa.
Karl hljóp til hlöðunnar og æpti: „Fylltu vatnsám-
una! Helltu olíu í tuskur! Við skulum reyna að kveikja
bál!“
Meðan hinu vængjaða illyrmi rigndi úr loftinu
keyrði Karl hestana þrisvar sinnum umhverfis hveiti-
akurinn. Þrjú plógför af hreinni mold skildu hveitið
frá kafgresinu á sléttunni í kring. Svo bar hann eld
að grasinu. — Það var blæjalogn til allrar hamingju.
Karólina hafði það verk á hendi að fylgjast með
eldinum meðfram plógförunum og varna því, að
hann hlypi yfir í hveitið. Karl átti fullt í fangi með
að varna því, að eldurinn í grasinu fengi yfirhöndina
og læsti sig um allar jarðir. Saman við reykjareiminn
úr grasinu blandaðist brækjuþefur af engisprettun-
um, sem stiknuðu í glóðinni.
Þessi harðsótta örvæntingarbarátta stóð lengi dags.
Það var eins og hún ætlaði aldrei að taka enda. En
loks varð ekki meira að gert. Karólína hneig niður,
örmagna af þreytu.
Karl flýtti sér til hennar. Hann var svartur af
sóti og svælu, augnabrúnirnar voru sviðnar af honum
og hann hafði brunasár á handleggjunum. Hveitið
stóð sem fyrr, fagurt og gulgrænt, en yfir því sveim-
aði mökkur af engisprettum.
„Þú ferð inn og tekur þér hvíld. Ég ætla að halda
áfram að svæla, Það er eina ráðið.“
Á leiðinni heim marraði í engisprettunum undir
fótum Karólinu. Það var viðbjóðslegt hljóð og henni
flökraði við. Engisprettur sátu í hárinu á henni, uppi
í ermunum og á pilsinu hennar. Hún reyndi að láta
sem hún heyrði ekki suðið í vængjum þeirra.
í hálfgerðri leiðslu gerði hún barninu til góða. Á
venjulegum tíma gaf hún hestunum, brynnti þeim
og eldaði kvöldmat. Karl hélt áfram að slá stórgresi
og kasta því á brunarákina umhverfis hveitið. Þykkur
reykjarmökkur bólstraðist upp í loftið og breiddist
út í lognmollunni.
Karólína varð lengi að bíða með matinn og halda
honum heitum. Loks kom Karl, en hann var of ör-
vinglaður og þreyttur til að geta borðað. Hún fór með
honum út að hveitiakrinum. í stjörnuskini kvöldsins
héldu þau áfram að bera gras á bálið og loftið var
þrungið reykjarbrælu.
Grámygluleg^L dagskímu tók að leggja gegnum
reykjarmökkinn. Þegar fyrstu geislar morgunsólar-
innar féllu á grassléttuna, fór að heyrast þaðan kyn-
leg suða. Það var dynur af ótölulegum aragrúa smá-
skolta, sem gnöguðu, bruddu og jöpluðu. Skjálfti fór
um hveitireinarnar. Stórir leggir riðuðu við. Hingað
og þangað hreyfðist eitt og eitt ax, eins og það væri
að berjast við að standa upprétt. Svo hallaðist það
og hneig máttvana upp að nágrönnum sínum.
Karl rak upp reiðióp og stökk inn á hveitiakurinn.
Hann reif upp fullt fangið hvað eftir annað af hin-
um dýrmæta jarðargróðri. Það var eins og að mis-
þyrma sjálfum sér, að rífa upp og bera nær full-
þroska hveitið í eldinn. En með því að fórna nokkru
af þvi mátti ef til vill bjarga afganginum.
í gegnum reykjarmökkinn kallaði Karl: „Farðu
heim í kofann, Karólína, og bíddu þar! Þú getur ekki
gert þetta og þú verður að hugsa um barnið." Tárin
streymdu úr rauðsollnum augum hans niður eftir
sótugum kinnunum. ,
Hún bar honum svaladrykk með stuttu millibili.
Hún fór með mat til hans, en hann gaf sér ekki tíma
til að eta.
„Ef við aðeins getum bjargað nógu miklu til útsæð-
is,“ stundi hann upp i eitt skiptið. „Ég get fengið
greiðslufrest á þessum skuldum, ef ég get sáð aftur.“
Daginn eftir var ekki framar uppi standandi strá
á sléttunni. Grasið lá eins og það hefði verið slegið,
og enn var það á sífelldu iði. Þegar Karólína fór að
sækja vatn ofan i lækinn, varð henni litið á plómu-
tréð og rak í rogastanz. Þar var ekki eitt blað eftir
skilið.
Þegar Karl kom inn í kofann, voru augu hans blóð-
hlaupin og andlitið svart af sóti. „Jæja, Karólína
mín,“ sagði hann, „hveitið er horfið, — hvert tangur
og tetur.“ Hann lét fallast þunglamalega niður á
bekkinn.
Hún varð að telja í hann kjark.
„Ef ekkert hveiti er, verðum við að reyna að kom-
ast af án þess,“ sagði hún. „Þú hefur komizt af án
þess fram að þessu.“ Hún settist við hliðina á hon-
um, og hann hallaði sér að henni. Hún fann að hann
skalf af ekka, þegar hann lagði höfuðið á öxl henni.
í þessum raunum, sem voru of miklar fyrir einn að
bera, leitaði hann trausts hjá henni eins og hún hafði
leitað halds hjá honum, þegar hún eignaðist dreng-
inn.
„Ó, hefði ég aðeins ekki verið þetta flón, Karólína!
Ég skuldaði nærri 200 dollara! Ekki einu sinni hveiti
til vetrarins, ekki svo mikið sem útsæði.“
„Láttu nú ekki hugfallast. Við böslumst fram úr
þessu. Þú verður hressari, þegar þú hefur sofnað þér
dúr.“
Hann var örmagna og féll í þungan svefn. Morg-
124