Samvinnan - 01.04.1947, Side 23

1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111
1IIIII
llllll II*
Svipir samtíðarmanna:
er œðrulaus,
en engin hetja
Ur
29
pRAKKLAND selti upp gamalkunnan, virðu-
legan fyrirsti íðs-millistéttarsvip, þegar Vin-
Ce"t Auriol flutti inn í Elyséehöllina í janúar
S' *• Og þetta svipmót varð ennþá kunnuglegra,
Þegar forsetinn kallaði I’aul Ramadier til sín á
st]órnpallinn og fól honum að stýra á milli boð-
anna tii hægri og vinstri. Þar hafði forsetinn
st>fimann að sínu skapi, æfðan samningamann
Ur þingsölunum, jafnaldra, slunginn lögfræð-
lng- Leon Blum, 74 ára, lasburða, en virtur víða
Um iönd — jafnvel í Wall Street — fékk að vísu
biljoð um að stýra fleytunni enn um sinn, en
ann freystist ekki til þess. Blunr fæddist, þegar
S'U ln frá Parísarkommúnunni voru ennþá ógróin,
°8 þótt hárin séu farin að grána á Auriol og
Rumadier, þá eru þeir þó unglingar i samanburði
V*® Blum. Vitaskuld hefði litið betur út, að
"ð nýja „fjórða franska lýðveldi" lrefði haft
nmna af gráum hárum og skínandi sköllum á
stjnrnpallinum, er ýtt var úr vör — og nreira
1 b°rið á nýjum, ungunr andlitum. Og mað-
sLyldi ætla, að þjóð, sein á millistríðsárunum
• tjjð við 43 ríkisstjórnir, ætti nóg af grózku-
_.nklu ungviði á stjórnmálasviðinu. En ekki ber
þ'í. Og fylkingar æfðra stjórnmálanrarina
,Crfa e^Li framleiddar nreð því að stappa fæti
Jmðina. Ramadier er að vísu gráhærður, en
við" 'er®ur þó sagt, að hann hafi komið mikið
s°gu. Og naumast er hægt að segja, að
1111 verið ofnotaður í frönskum stjórnmál-
Utn til þessa.
vi’,:lntl er fæddur í bænum La Rochelle vestur
Áflantshaf, nam lögfræði, varð árið 1904
‘ olátur meðlimur sósíalistaflokksins, og 1928
á h- Peim lögfræðingum, sem þá fengu sæti
0_r ln®n Arið 1933 yfirgaf hann sósíalistaflokkinn
* R'Lnion Socialiste Républicaine. Arið
i b'G '°rU nitj‘tn 'iðurkendir stjórnmálaflokkar
tng*nu, og þar sem það var almenn regla, að
nver fint i. r
Va , KRur vær skiptur í a. m. k. tvær deildir,
haf.Sl^,ln8ln tnnan tnn brotsjóana á stjórnmála-
* 1 Prakklandi fyrir stríðið list, sem aðeins
j^a n"st rae® mikilli æfingu. En þetta ár tókst
um n'*íer st>'ra fleyi sínu svo haglega innan
sín !rim °8 Loða, að hann hafnaði í fyrsta
hj[t 1Klssstjórn. Það var að vísu eitt minni-
embætti, en kennt við ráðherra samt.
ill n l ll 11 ■ i ■ ■ l ■ 11
llllllllllllllllllllllllllll*
Blum gerði hann að aðstoðarráðherra opinberra
framkvæmda. Þar ineð hafði hann komið fæti
inn fvrir dyrastaf hinna úlvöldu. Nú er það al-
kunna, að stjórnarkreppurnar í Frakklandi ganga
þannig fyrir sig, að ráðherrarnir skipta á em-
bættum, svona eins og þegar spilamenn stokka
vandlega, áður en lagt cr í spennandi viður-
eign „ á h;yttunni''. Ramadier lét ekki taka af
sér sögnina eftir þetta. Litli maðurinn með geit-
artoppinn hélt höfðinu jafnan upp úr og var
með í spilinu í stjórnarskiptunum sjö, sem urðu
frá hinni fyrstu upphefð hans, unz tilkoma
Hitlers hatt enda á þann leik.
:-í
Eftir uppgjöf Frakklands dró Ramadier sig
algjörlega út úr stjórnmálum og tók að stunda
lögfræðistörf sín á ný. Hann getur ekki — eins
og Auriol — skreytt hatt sinn með neinni „mót-
spyrnuhreyfingar fjöður', en hitt getur hann
sagt, að hann lét heldur aldrei freista sín af
þeim vonda, þótt blíðlega væri talað til hans á
stundum. Hann varð tákn þeirra milljóna
Frakka, sem þögðu og þoldu á stríðsárunum,
en hann var þó ekki gleymdur. De Gaulle bauð
honum sæti í stjórnarnefndinni í Algíer. Hers-
höfðinginn sá, að Ramadier var e. t. v. ekki
nein hetja, en hann var a. m. k. æðrulaus. Og
hann hafði einn mikinn kost. Flann hafði alla
tíð tekið virkan þátt í starfsemi frönsku kaupfé-
laganna og hafði verið fulltrúi þeirra á mörgum
alþjóðaþingum. Hann þekkti vandamál vöru-
drcifingarinnar betur en flestir þeir, sem nú
tóku að móta hið nýja Frakkland. Og Ramadier
sýndi æðruleysi sitt þegar hann samþykkti að
taka við embætti matvælaráðherra í ráðuneyti
De Gaulle. Hann vissi, hvernig spilin lágu vegna
fyrri reynslu sinnar og hann vissi líka, að útlitið
var harla bágborið. Frakkar liðu hungur og
kulda. Ekki var einu sinni hægt að útvega bötn-
um og verðandi mæðrum mjólkurdropa. Ástand-
ið var verra en á hcrnámsárunum þessa fyrstu
mánuði frelsisins. Ramadier var mest umtalaði
maður landsins, en hann var hara ekki kallaður
Ramadier. l’arísarbúar kölluðu liann Ramadan
eftir föstu Múhameðstrúarmanna. Húsmæðurnar
skipulögðu fjöldaheimsóknir í ráðuneyti hans og
komu af stað mótmælafundum. Ramadier revndi
að koma í veg fyrir svarta markaðinn og fjölgaði
lögreglumönnum í því skyni. Arangurinn varð
sá, að Parísarbúar, sem fengu smjörklípu eða
kjötbita senda frá kunningjum úti á landi, lentu
í klónt á lögreglunni og urðu að láta gjafirnar,
en svarti markaðurinn blómstraði betur en
nokkru sinni fyrr.
Er Ramadier nýr Machiavelli? spurði Combat,
baráttublað Jean-Paul Sartre og Malraux. Getur
hann komið af stað byltingu með háttalagi sínu?
Nei, Ramadier kom engu slíku til leiðar i þá
daga, og vorið 1945 lét hann af matvælaráðherra-
embættinu. Hann hafði sett hið pólitíska höfuð
sitt að veði í þessum leik og hafði tapað. Svo
héldu menn. Enginn bjóst við að sjá hann fram-
ar á stjórnmálasviðinu. Hann var talinn pólitískt
dauður. En það reyndist seigt í liafurskeggja.
Blum endurvakti hann til lífsins og fékk honum
dómsmálaráðherraembættið í bráðabirgðastjórn
sinni. Og nú, þegar skip fjórða franska lýðveldis-
ins leggur út á ókyrra sjóa eftirstríðsstjórnmál-
anna, þá stendur hann við stýrið — maðurinn,
sem var kallaður Ramadan og húsmæðurnar höt-
tiðu. En forsetinn og þingið hafa traust á hon-
um. Hann hefur sjálfsagt lært sitt hvað um
vandamál liins nýja franska ríkis á liðnum tveim-
ur árum, en hann liefur ekki lagt sér til mælsku-
list eða álierandi forustuhæfileika. Hann er enn
þá athugull lögfræðingur og samningamaður
með mikla þekkingu á vörudreifingu og verzl-
unarmálum, önnur útgáfa af Auriol forseta.
Samkvæmt stjórnarskránni hefur Auriol næsta
lítil völd ,cn enginn getur bannað honum að
ráðgast við gainlan vin og flokksbróður. Fyrsta
verkefni þeirra félaganna hefur verið að stöðva
vcrðfall frankans. Þeirri viðureign er ekki lokið.
Hún er ckkert barnagaman, og sumir segja, að
ekki sé léttara að fást við dýrtíðina en að töfra
fram brauðið um árið. Sé það rétt, er naumast
lnægt að segja, að þeir Auriol og Ramadier séu
öfundsverðir af því að stýra fjórða lýðveldinu á
hinni fyrstu göngu þess.
Sorgarleikur i eyðimörkinni!
,,IIúsgagnaverkstœðiÖ kom og túk húsgögnin
vegna vanskila, og tyggigúmmiið hennar
Lillu var undir borðröndinni."
23