Samvinnan - 01.06.1956, Blaðsíða 12

straumþyngri, sem nær dregur ósn-
um og sjórinn gleypir allt.
Eins fer fyrir manninum, sem
gengur undan hallanum, hann stanz-
ar aldrei fyrr en sjór sorans og svalls-
ins gleypir hann.“
„Mikið rétt,“ svara ég, „en ungur
maður, sem leggur af stað eftir lífs-
brautinni, hann á aldrei að fara út
af sporinu, aldrei að stíga á veginn,
sem liggur undan hallanum; hann
skal eiga sitt eigið mark, sinn eiginn
tind til að stefna sífellt að.“
Romnn horfði á mig drykklanga
stund, og ég held hann hafi verið að
hálfhlæja að mér, þar til hann sagði:
„Vinur minn, þú ert þó nokkuð
skynsamur, eða að minnsta kosti
veiztu, hvað á að segja við menn eins
og mig, menn, sem þarf að telja um
fýrir og reyna að bæta, menn, sem
hinir, þessir svokölluðu „gentle-
menn“, með hatt og kúlu á magan-
um, glápa á, þykjast vorkenna, en í
mesta lagi fyrirlíta, ef þeir þá skeyta
nokkuð um þá. Nei, kunningi, það
er gagnslaust fyrir útigönguhrossin,
að eigandinn fari og horfi á þau, ein-
hvemtíma í góðu veðri, svo honum
verði ekki kalt á meðan, nei, hann
á heldur að fara og taka þau inn. Það
er eins með okkur, þessa mannlegu
gaddhesta, okkur hlýnar ekkert um
hjartaræturnar, þótt á okkur sé gónt,
við verðum ekki saddir af augnaráði
annara.“
Við héldum áfram að sötra kaff-
ið, regnið hélt áfram að falla niður
frá myrkunt himninum, niður á hús-
þök, gangstéttir, vörubíla, sendi-
ferðabíla, lúxusbíla og jarðarbörnin.
Hann, róninn, ég vissi varla, hvort
hann var að tala við bollann eða mig,
er hann sagði: „Einu sinni var ég
lítill drengur og fann, að ég átti
heima, heima, það var uppi í sveit,
ég átti heima innan um blóm, sem
grétu á morgnana, grænu grösin,
fjallalautirnar, við bakka árinnar,
sem liðaðist út dalinn með sléttum
eyrum, klettabeltum, fjallagiljum,
heimilum hvítra og mislitra kinda og
lífsglaðra hrossa, ég er barn náttúr-
unnar, alið upp við steinklöppunnar
klapp og elfarsuð.
Og þarna í þessum dal átti líka
mamma heima, henni vildi ég nú
allra helzt hossa á hnjám mínum,
hún er nærri sú eina manneskja, sem
mín diykkjusál ann, eina manneskj-
an, sem minn sífulli heili man alltaf
eftir.
Ég óx upp, mér fannst ég vera orð-
inn stór maður, þegar ég var 12 ára
og átti svarta og mórauða kind og
einn jarpan hest, ég var feiminn og
roðnaði, þegar ég vissi af einhverj-
um stelpum nálægt, stakk þá hönd-
unum í vasann, horfði upp í loftið og
þóttist vera að hugsa einhverja speki,
raulaði jafnvel eitthvert kvæðalag
eins og karlarnir, sem voru að byggja
fjósið heima, og stelpurnar sögðu hí,
hí, og þá hélt ég, að þær ætluðust til
Það undarlegasta við dstina
er, hvað maður er ófram-
fcerinn, einmitt við pá
stúlku, sem maður elskar.
Mér fannst. ég alltaf vera
leiðinlegur, þegar hún var
einlivers staðar ncerri.
L---------------------------------i
að ég færi að líta á þær, en var stolt-
ur og leit betur undan.
Svo fór ég að byrja að fara á böll
og horfa á fólkið dansa, öfunda ungu
mennina, sem höfðu hugrekki til að
bjóða upp stúlkunni, sem þeim leizt
bezt á, og loks herti ég upp hugann
og bauð upp einhverri Gunnu, sem
var víst helmingi stærri en ég, setti
hægri fótinn langt út og sló honum
síðan aftur að þeim vinstri, síðan
vinstri fótinn út og aftur til baka að
þeim hægri, og þannig hjakkaði ég
lagið á enda, en þá vorum við bæði,
Gunna og ég, búin að fá nóg.
Ég stækkaði meira, hugrekkið óx,
fæturnir menntuðust í danslistinni,
augun lærðu að blikka og handlegg-
irnir þrengdust að mittum kvenna;
ég varð skotinn, stundum tvisvar á
dag, fyrst í eldri konum, seinna í ný-
pipruðum stúlkum, og eftir gegnum-
ferð allra þessara konuvökudrauma
fór hugurinn og augað að leita til
minna kvenkyns jafnaldra.
Sextán ára dansaði ég minn fyrsta
vangadans, það var aðeins einn dans,
ég þorði ekki meira, hélt ég yrði
skammaður þegar ég kæmi heim.
Sumarið eftir hélt ég, að ég væri byrj-
aður að elska og hefði fundið þá einu
réttu, litla, Ijóshærða kaupakonu; ég
fann titring í kringum hjartað og ónot
í hnjánum, þegar ég sá hana. Þessi
er þín, Stefán, sagði ég við sjálfan
mig, og á okkar fyrsta samveruballi
flýtti ég mér til hennar, bauð henni
upp og við dönsuðum lengi saman
þessa Jónsmessunótt, við dönsuðum
út um dyrnar, út úr salnum og leidd-
umst út í nóttina.
Veiztu það, sagði ég, að fólk, sem
veltir sér nakið í dögginni á Jóns-
messunótt, fær bót allra sinna meina.
Er það, svaraði hún, og brosti með
sínum grænbrúnu augum.
Svo er sagt, sagði ég, roðnaði og
varð hálf feginn, að hún skyldi ekki
leggja dýpri skilning í orð mín.
Við leiddumst áfram úti í nóttinni,
niður að stóru vatni, er hvíldi sig og
svaf blátt, kyrrt og virtist botnlaust
í Jónsmessunæturbirtunni, og úti á
því syntu svanahjón. Við stóðum hlið
við hlið og horfðum út á vatnið, á
hinar nýtrúlofuðu álftir, mér fannst
steggurinn hálf glotta til mín og
segja: Já, Stefán, þú verður aldrei
kvennamaður, ef þú þorir ekki einu
sinni að kyssa stúlku.
Ég beit á jaxlinn, laumaði hand-
leggnum utan um hana og kyssti
hana. Svo leit ég framan í hana og
fannst hún horfa uppörvandi til mín,
ég kyssti hana meira.
Þannig leið þetta sumar, við kysst-
umst, ef við hittumst á kvöldin. Eím
haustið fór hún og ég fann, að lík-
lega hefði ég ekki elskað neitt ógur-
lega heitt þessa litlu kaupakonu.
Hesturinn minn var drepinn,
svarta kindin drapst úr mæðiveiki,
mórauða rollan fór ofan í pytt, ég
varð fullorðinn, fluttist hingað suð-
ur og hér grætur malbikið, en blóm
eru engin.“
Hann, róninn úr strætinu, þagnaði,
ég hrökk við af hinni skyndilegu
þögn, hin djúpa rödd var þegar orð-
in svo tengd hug mínum, að mér
fannst hann hljóta að verða að halda
áfram.
„Fórstu þá að drekka út úr leið-
indum?“ spyr ég.
(Frh. á bls. 25)
12