Samvinnan - 01.12.1958, Side 55

miklu hlutverki fyrir mannfólkið, eft-
ir að þeir eru komnir undir græna
torfu, sem nú eru að rífast um hana.
Mikil og almenn smekkbreyting hefur
þegar átt sér stað. Hin skilgetnu af-
kvæmi abstraktlistar í byggingum og
húsbúnaði hafa hlotið almenna viður-
kenningu. Flestir kunna að meta stíl-
færðar niyndir, ef þar finnst eitthvert
hlutlægt hálmstrá til að grípa í. Ofræg-
ingarorð svo sem Neskirkjulist og klessu-
list munu falla dauð og ómerk og hring-
rás þróunarinnar heldur áfram. Það er
ekki eins og Fenrisúlfur geyi né Ragna-
rök séu í nánd, þótt menn hafi í bili
varpað náttúrustælingu fyrir borð.
Uppreisnin á Skelinni
(Framh. af bls. 25)
in og Kári hafði dregið nokkra fiska, reis
ég upp og spurði um duflið.
„Það er þarna,“ segir Kári og bendir
á dufl talsvert vestan við okkur.
Var nú róið þangað. Kom þá í ljós, að
þetta var ekki okkar dufl, enda miklu
stærra en það. Sá ég, að mótorbátur úr
firðinum mundi eiga lóðatengsl þarna,
en undir bátinn hillti all langt í vestr-
inu.
„Á, hvurt í öskrandi, — ekki okkar
dufl. Ja, nú skil ég ekki. Ég sem hef
alltaf horft á þetta dufl, — nú, þá veit
ég bara ekkert um það.“
Þetta var þá Kára innlegg í málið.
Hansen var vitanlega alveg gagnslaust
að spyrja, því að hann mun varla hafa
séð margar áralengdir frá bátnum.
Leituðum við nú um stund að dufl-
inu, en fundum ekki. Sá ég þó, að okk-
ur hafði lítið sem ekki borið af miðinu.
Datt mér strax orsökin í hug, en hafði
þó ekki orð á því. Ilins vegar taldi ég
sjálfsagt að við rerum upp að grunndufl-
inu.
En á leiðinni þangað tók ég eftir því,
að Hansen var að verða mjög áhyggju-
fullur á svipinn og miklu hljóðari en áð-
ur. Og ekki var Kári heldur skrafhreyf-
inn, þótt ég gerði ítrekaðar tilraunir til
þess að spjalla við hann og gera gaman
að þessari leit að duflinu.
Og ekki batnaði, þegar grunnduflið
var heldur ekki neinsstaðar sjáanlegt.
Leituðum við að því um stund, en án
árangurs.
Og nú tók Kári kaupmaður Karlsson
til máls: „Ja, hvurt í sjóðandi, það er þá
bara svona, bæði duflin horfin. Það hef-
ur svo sem komið fyrir, að einhver stór
sjóskepna, eitthvert illhveli, hefur farið
í h'nuna og vafið henni um sig og sökkt
öllu saman, og menn kannski nauðuglega
bjargast. Það getur nú margt skeð á sjó.
Það vitum við bezt, sem á sjóinn höfum
komið fyrr en nú —.“
Og nú leit Kári til mín eins og sá, sem
veit um yfirburði sína. En Hansen varð
ekki sama. Og góðlátleg kímni mín yfir
bollaleggingum Kára á þessu fyrirbæri
um duflin, varð honum alls engin hug-
hreysting.
Segir hann þá, og var rödd hans ekki
laus við nokkurn titring: — „Já, það er
bara svona. Hefur það virkilega komið
fyrir, að illhveli vefji svona um sig lín-
unni, — komi svo kannski úr kafinu og
sökkvi bátnum, — og við á þessari
skel —.“
Þótti mér nú sem þetta mál gæti kom-
ist á varasama braut og greip því fram
í áður en Kári fengi ráðrúm til að svara,
því að ég taldi með sjálfum mér engan
vafa á því, að duflin hefðu sokkið vegna
straumþungans, sem ég hafði heyrt sjó-
menn tala um að gæti orðið afar mikill
á þessum slóðum.
Tók ég nú að útlista þetta fyrir þeim.
Sagði, að þeir mundu hafa heyrt talað
um hart straumfall hér í aðfall og út-
fall, að minnsta kosti hann Kári. Við
liefðum lagt lóðirnar með aðfallinu og
straumurinn muni hafa fært okkar litlu
dufl í kaf. Það væri ekki að marka þótt
dufl mótorbátsins flyti, það væri miklu
stærra. En svo myndu þau áreiðanlega
koma upp á yfirborðið við fallamótin, —
um liggjandann, sem kallað væri, og
eftir því yrðum við að bíða.
Á þetta höfðu þeir hlustað þegjandi,
en þó siður en svo rólegir. Því að á
meðan þessu hafði farið fram, tók örlít-
ill andvari að gára spegilsléttan hafflöt-
inn, og vakti það heldur en ekki at-
hygli þeirra.
Tóku þeir nú að skima í kringum sig
og horfa til lofts, unz Kári tekur til
— Nú duga engar fortölur — ég þoli ekki
að vera kvenmannslaus stundinni lengur.
máls: „Hann ætlar líklega að gera norð-
an, og þá er hann nú ekki lengi að rjúka
upp —.“
Benti ég þeim þá á heiðríkan himin og
lognkyrran sjóinn, þar sem ekki sæist
votta fyrir skýjarönd við hafsbrún, hvað
þá meir.
„O, það er nú ekki alltaf að marka,“
segir Kári. „Hann getur nú rokið upp
fyrir því, þótt ekki sjáist neinn kólgu-
bakkinn. Ég held að maður hafi nú
reynt það, prestur góður-------.“
Grípur þá Hansen fram í og segir með
þunga í röddinni:
„Og alltaf er nú bezt að sýna gætni
á sjónum, ekki sízt þegar maður er nú
á svona kænu, sem ekkert þolir. Og ekki
skil ég í þessu með duflin, hvað sem
hver segir, mér sýnist það eitthvað dul-
arfullt. Og heyrt hefur maður nú hitt og
þetta, sem skeð getur á sjó, ekki sízt
þegar stórviðri er yfirvofandi. Nei, ég
skil ekki í því, að duflin hverfi svona
að ástæðulausu —.“
Sá ég nú, að óttinn um að eitthvað
skelfilegt gæti verið yfirvofandi, var að
ná tökum á þeim. Hóf ég því á ný að
sýna þeim fram á það, að ekkert væri
að óttast, alls ekkert. Straumurinn hefði-
fært duflin í kaf og þau kæmu upp við
fallamótin, — í liggjandann. Við skyld-
um því taka lífinu með ró í logninu á
meðan. Kári gæti haldið áfram að ná
sér í nokkra stútunga aukreitis. Og við
Hansen gætum kveðið og sungið á
meðan.
„Já, það er nú bara að við kærum
okkur nokkuð um svoleiðis kúnstir —,“
grípur þá Kári fram í, „það er nú al-
deilis ekki víst.“
„Nú, jæja,“ segi ég, „þá er annað ráð
til og ekki lakara. Við getum hæglega
róið hérna út í mótorbátinn, sem á dufl-
ið þarna norðurfrá, fengið okkur þar
kaffisopa og komið svo með bátnum
þegar liann fer að draga sínar lóðir. Þá
verða duflin okkar áreiðanlega komin úr
kafinu. Væri þetta ekki ágætt ráð?“
En nú skall óveðrið á — í bátnum.
„Að ætla að fara að ana með okkur
út á haf, á þessari fleytu, — ha — er
það nokkurt vit?“ kallar Kári þá upp
hástöfum og tútnaði allur út þar sem
hann sat. „Ég aftek það aldeilis með
öllu. Það sjá líka allir, sem einhverntíma
hafa á sjó komið, að hann getur farið í
rok. Og hvað þá? Nei, það er bara ekk-
ert vit í þessu —.“
„En það eru nú engar minnstu líkur
til, að hann hvessi fyrst um sinn, Jíári
minn,“ segi ég með hægð, en festu. „Ann-
aðhvort bíðum við hér, eða við róum
út í mótorbátinn, og--------.“
SAMVINNAN 55