Samvinnan - 01.12.1970, Page 79

Pentagon 22/11 1970
Herra ritstjóri.
Nokkur orð í tilefni nýút-
komins tölublaðs Samvinnunn-
ar, sem tekur til umræðu
verkalýðshreyfinguna og
kjarabaráttuna. Greinarnar
eru margar mjög góðar, þar
sem höfundarnir flestir taka
málið til gaumgæfilegrar at-
hugunar og leggja sínar skoð-
anir skýrt og skipulega fram.
Einnig sýnir myndin á siðu 22
meira en mörg orð segja.
Það sem ég vil ræða hér að-
eins eru hlutir, sem koma fram
í ágætri grein Þorsteins Þor-
steinssonar: „Stéttarfélög
bænda og samskipti við neyt-
endur“.
í greininni gerir hann á ljós-
an hátt grein fyrir uppbygg-
ingu núverandi kerfis, sem
langt í frá þjónar sínum til-
gangi. Þess í stað leiðir það til
úlfúðar milli bænda og verka-
manna, þessara tveggja stétta
sem þó annars hafa svo mikilla
sameiginlegra hagsmuna að
gæta. Hann bendir á það, sem
rétt er, að vegna stöðu land-
búnaðarins i dag væri eðlilegt,
að hann semdi beint við ríkis-
valdið. Vegna „offramleiðslu"
er landbúnaðurinn háður
tekjujöfnun í gegnum ríkissjóð. .
Slík „offramleiðsla" er í dag
velþekkt i flestum löndum :
Vestur-Evrópu. Hvort hér sé *
aðeins um tímabundið fyrir-’
bæri að ræða, skal ósagt látið.^i
Einnig segir hann, að Búnaðar-
félagið sé „sá aðili, sem helzt
kemur fram fyrir hönd bænda
við mótun landbúnaðarstefn-
unnar, að svo miklu leyti sem
um meðvitaða landbúnaðar-
stefnu er hér að ræða.“ Hér er
komið að mjög stóru vandamáli
að mínum dómi. Mér er ekki
Ijóst að á íslandi sé um neina
„meðvitaða" landbúnaðar-
stefnu að ræða. Þetta er að
vísu ekki einsdæmi með land-
búnaðinn, þar sem það sama
mun gilda um flestar aðrar
at.vinnugreinar. En til þess að
geta haldið uppi sinni kjara-
baráttu þarf bændastéttin að
skapa sér landbúnaðarstefnu,
sem ríkisvaldið viðurkennir.
Hvert er t. d. hlutverk land-
búnaðarins við að halda uppi
byggð í hinum ýmsu héruðum
úti á landi? Sé það viðurkennt,
að landbúnaðurinn hafi þar
hlutverki að gegna, þá verður
jafnhliða að skaffa það fjár-
magn, sem þarf til að hann
geti rækt þetta hlutverk sitt.
Vik ég þá aðeins að öðru
atriði í grein Þorsteins i fram-
haldi af þessu. Hann talar um
að efla beri Stéttarsambandið
á kostnað Búnaðarfélagsins.
79