Samvinnan - 01.05.1976, Blaðsíða 20

Við höfðum verið samtíða á
námsárum og vorum reyndar
alltaf góðir kunningjar, þótt
ólíkir værum um margt. Það
var nú einu sinni þannig með
Pétur, að öllum sem eitthvað
kynntust honum, var hlýtt til
hans, því að í rauninni var
hann besti drengur og hvers
manns hugljúfi. Og alltaf var
hann reiðubúinn til að rétta
hjálparhönd, þegar eitthvað
lá við, og mátti ekkert aumt
sjá. En það fór ekki hjá þvi,
að margir tækju eftir óvenju-
legri framkomu hans og gerðu
jafnvel góðlátlegt gys að hon-
um.
Við vorum ekki saman í
námi, því að Pétur var i verk-
fræði, og áhugamál okkar og
sjónarmið voru gjörólík, en
samt hittumst við oft, og þar
sem ég var eldri og eitthvað ör-
lítið betur efnum búinn, kom
það endrum og eins í minn
hlut að gera þessum félaga
mínum greiða, hjálpa honum
um smálán um stundarsakir
og annað þess háttar. Stundum
hafði ég líka þann heiður að
borga fyrir hann glas af öli eða
aðrar smáveitingar, þegar við
brugðum okkur inn á veitinga-
hús til að ræða um heimsmál-
in eða landsins gagn og nauð-
synjar í góðu tómi. Við slík
tækifæri lá oft prýðisvel á þess-
um vini mínum, svo að hann
lék á als oddi. Þá átti hann
það og til að reka upp svo
stórfenglegar hlátursrokur af
litlu tilefni, að allir nærstadd-
ir kipptust við og litu á okkur
undrandi. Það var sannarlega
tekiff eftir okkur á þessum út-
lendu bjórstofum, þegar Pétur
var með i hópnum, þótt enginn
virtist sjá okkur, ef hann var
hvergi nærri.
En auðvitað var það margt
fleira en hlátursköstin, sem
gerðu Pétur eftirtektarverðan
fyrir ókunnuga, þótt við, sem
þekktum hann vel, værum
ekkert að fetta fingur út i það.
Hann var nú einu sinni svona
skapaður og við því var ekkert
að gera. En einhvern veginn
var hann svo makalaust hirðu-
laus og klaufskur um klæða-
burð sinn og ytra útlit að
undrun sætti, og hann hlaut að
skera sig úr fjöldanum og
vekja athygli þeirra, sem lítið
eða ekkert þekktu til hans.
Hann var mikill vexti, beina-
stór og kraftalegur. Hárið var
rautt, hrokkið og úfið og reis
í allar áttir út frá höfðinu.
Premur var hann stórskorinn
og einkum var nef hans mikið
og hátt og augnabrúnirnar
framskotnar og loðnar. Lima-
burður hans var og næsta
furðulegur og svo handleggja-
langur var hann, að kunningj-
ar hans nefndu hann stund-
um górilluna, er þeir töluðu
um hann i sínum hópi. Allt
voru þetta þó smámunir hjá
klæðaburði hans, sem var allt-
af öðruvísi en menn áttu að
venjast. Auðvitað var hann
fremur fátækur, svo sem titt
var um stúdenta á þessum ár-
um, en engu að síður hefði
hann átt að geta verið sóma-
samlega til fara, og ekki síð-
ur en ýmsir aðrir okkar, sem
líka börðust í bökkum fjár-
hagslega.
En það var segin saga, að
hvernig sem Pétur klæddist, þá
hlutu fötin að fara illa, því að
alltaf var eitthvað bogið við
meðferð hans á þeim. Háls-
bindi hans var illa hnýtt og
oftast skakkt. Skórnir voru
stundum óreimaðir, af því að
maðurinn var svo fljótfær að
honum fannst nóg að fara i
skóna og hirti þá ekki alltaf
um þvílíka smámuni eins og
að hnýta reimarnar. Þá var
skyrtan oft heldur lauslega
girt niður í buxurnar og átti
það til að flaksa utan yfir
þeim svo sem á annarri hvorri
hliðinni eða að aftan. Þá var
það segin saga að oftast
hneppti hann jakkanum sín-
um á víxl, ef hann þá hneppti
honum á annað borð, þannig
að efri tala lenti næstum und-
antekningarlaust í neðra
hnappagati eða öfugt. Einnig
hlaut fólk að taka eftir því,
að stundum gleymdi Pétur að
loka buxnaklaufinni og brá
hann stundum hart við og rak
upp skrugguhlátur, þegar ein-
hver okkar benti honum á
þessa missmið og báðum hann
að loka búðinni. Einna lakast
var þetta þó þegar skyrtuhorn-
ið blakti þarna eins og lauf
í vindi og reyndu þá sumir
nærstaddir að horfa í aðra átt
eða láta sem minnst á því bera,
að þeir þekktu Pétur, meðan
aðrir bentu honum á þessa
vankanta hans i hálfum hljóð-
um.
Þannig var Pétur. Sífellt var
eitthvað öfugt og ambögulegt
við klæðaburð hans, því að
hann var eitthvað svo hirðu-
laus og flausturslegur um allt,
sem hann hafði utan á sér, að
engu var líkara en að ekkert
gæti farið honum vel og verið
í réttum skorðum. Þá var og
luralegur limaburður hans og
útlit allt i fullu samræmi við
klæðaburðinn, svo að maður-
inn var harla einstæður. Leið
okkur stundum hálfilla, þegar
við vorum með honum í boð-
um og veislum, því að oft urðu
einhverjir til að setja út á
hann, gagnrýna hann og hlæja
Smásaga eftir
Jón R. Hjálmarsson
að honum. Kvað jafnvel stund-
um svo ramt að aðfinnslusemi
vegna þessa góða drengs, að
sumir töluðu um hann sem
kjána og viðundur, sem varla
ætti heima i betri samkvæm-
um. En þetta var mikill mis-
skilningur, því að Pétur var
enginn bjáni, heldur duglegur
og greindur piltur, sem stóð
sig alltaf vel í námi, og var
drengur góður í hvívetna. Hann
var aðeins nokkuð óvenjulegur
og skeytingarlaus um ytra út-
lit sitt.
Við félagar hans höfðum oft
orð á þessu okkar á milli og
stundum við hann sjálfan og
reyndum að hjálpa honum með
ábendingum og skynsamleg-
um fortölum, en það kom allt
að litlu gagni. Pétur tók að
vísu öllum aðfinnslum og
gagnrýni með stillingu og
jafnaðargeði og hló gjarna að
mistökum sínum, en ástandið
batnaði sáralítið eða ekki
neitt. Hann lagaði með glöðu
geði, það sem honum var bent
á, en það var segin saga að
misfellurnar komu sífellt og
jafnharðan aftur, svo að um
engan bata eða framför var
að ræða, þrátt fyrir góðan vilja
okkar til að hressa upp á
klæðaburð hans og útlit. Með
tímanum komumst við að
þeirri niðurstöðu, að þetta með
Pétur væri eins og hver annar
ólæknandi sjúkdómur, og að
trassaskapur hans og hirðu-
leysi væru honum meðfæddir
eiginleikar, sem hann réði ekk-
ert við. Var það stundum haft
á orði i okkar hópi, að gagn-
vart þessu væri aðeins til ein
lækning og hún væri sú, að
Pétur eignaðist góða, umburð-
arlynda og natna eiginkonu,
sem með sífelldri umönnun og
stakri þolinmæði gæti fengið
hann til að hugsa betur um
ytra útlit sitt og vanið hann
á hirðusemi og snyrtimennsku.
En við gerðum okkur jafnframt
fulla grein fyrir, að slík kona
mundi torfundin, ef hún væri
þá nokkur til, sem takast vildi
þann vanda á hendur. Pétur
var heldur aldrei neitt kvenna-
gull og allir tilburðir hans í
návist ungra stúlkna voru
heldur klaufalegir og í sam-
ræmi við útlit hans, svo sem
við var að búast.
Árin i Höfn liðu fyrr en varði
og menn luku námi. Sumir
hurfu heim til margvíslegra
starfa i þágu föðurlandsins,
aðrir settust að erlendis og
hópurinn dreifðist í ýmsar átt-
ir eins og sprek fyrir vindum.
Eftir það fylgdist ég litið með
Pétri, en gleymdi honum samt
ekki alveg, og öðru hverju
frétti ég af honum hjá gömlum
kunningjum, sem ég hitti. —
Hann fór heim eins og ég og
20