Fálkinn - 07.06.1961, Qupperneq 30

Til sjós -
Frh. af bls. 8.
Oddeyrartanganum, og tveim árum sið-
ar var hún orðin svo umfangsmikil, að
ég varð að vera í landi á sumrin.
— Það er sagt, að síldarsöltun hafi
alltaf verið happdrætti?
— Ég var alltaf heppinn með söltun-
ina. Til dæmis 1919. Þá var ég laus
við alla mína síld, þegar verðfallið skall
yfir.
BÓNDI í SVEIT.
— Ég seldi Sjöstjörnuna 1942. Var
búinn að fá nóg af þessu og orðinn
þreyttur. Hin skipin nokkru áður. Hugð-
ist líka hafa nóg fyrir mig að leggja.
Þá keypti ég jörðina Knararberg i
Kaupangssveit og hóf búskap. Okkur
hjónin hafði lengi langað til að búa í
sveit og þótti það gaman. Ég kom mér
upp fallegum fjárstofni, og þú mátt trúa
því, að ég var svolítið hreykinn, svona
með sjálfum mér. þegar þeir voru að
koma, bændurnir úr nágrenninu, og
skoða féð.
Fyrir nokkrum árum hætti ég samt
búskapnum og flutti hingað í Strand-
götuna, en þetta hús byggði ég árið
1920.
— Þú ert ánægður, þegar litið er
til baka?
— Já, ég var alltaf heppinn, en ég
hefði auðvitað borið meira úr bítum
hefði ég ekki treyst á gildi krónunnar
okkar. Ég var nýbúinn að selja skipin
og útgerðina, þegar gengisfellingin varð
og tók bróðurpartinn af því, sem maður
ætlaði sér til elliáranna.
A
•*»**-> I /O
— Nú getur hann sjáljur náS sér
í vatn í nótt.
Þrjátíu stiga frost.
30 FALKINN
— Þú stundar útgerð ennþá?
— Ég á trillu, svona mér til gamans.
Hef silunganet hérna inn við Bakkann
að austanverðu. Stundum hef ég líka
fiskigildru, og bá nota ég bátinn, sem
liggur þarna úti á Pollinum.
í FÁRVIÐRI Á SKJÁLFANDA.
— Gaman væri að fá frásögn af ein-
hverju, sem þér er minnisstætt frá sjó-
mennskunni.
— Þaðan er vitanlega margs að minn-
ast. Ég minnist til dæmis þegar við
vorum haustið 1922 við kolaveiðar á
Skjálfandaflóa. Við vorum þarna þrjú
skip, Sjöstjarnan, sem ég var með, og
tvö önnur sem voru mér áhangandi,
Báran og Hvítanesið. Við veiddum í
snurvoð og ég ætlaði að sigla með afl-
ann til Bretlands á Sjöstjörnunni. Veð-
ur hafði verið sæmilegt, og við lágum
þarna skammt hver frá öðrum.
Um klukkan fjögur einn morguninn
rýkur hann upp á hánorðan, og það
skipti engum togum, að á svipstundu
var komið fárviðri.
Ég lét hífa upp í snatri og tók stefnu
á Flatey. Dimmt var, er við komum
undir Flatey og ég lét varpa út öðru
akkerinu, hélt það myndi halda, en
veðurofsinn var svo mikill, að skipið
rétti sig ekki einu sinni, heldur flat-
rak. Við hífuðum upp og sigldum alveg
upp undir eyjuna og létum nú bæði
akkerin falla samtímis. Til hinna skip-
anna sáum við ekkert, en ég gerði ráð
fyrir að þau hefðu leitað hafnar á
Húsavík.
Veðurofsinn stóð fram yfir hádegi og
fram eftir degi var versta veður, en
um kvöldið var orðið svo lygnt, að við
hífðum upp og sigldum til Húsavíkur.
Þegar við komum þangað, sáum við
hvar Hvítanesið lá í fjörunni, brotið í
spón. Dálítið frá lá Báran líka í sand-
inum, en óbrotin með öllu.
— Björguðust áhafnirnar?
— Já, það gekk vel að koma þeim
í land. Við náðum Bárunni líka út og
það var gert við hana.
— Þú manst eflaust eftir einhverjum
skemmtilegum og skrítnum mönnum til
sjós í gamla daga.
— Oddur sterki af Skaganum var
með mér í Þrjár síldarvertiðir á Bár-
unni. „Bezti karl, hann Stebbi á Bár-
unni,“ var haft eftir Oddi. Hann var
duglegur sjómaður og mér líkaði vel
við hann. Það varð að fara vel að Oddi,
því hann var æði uppstökkur. Margir
kvörtuðu undan því, hve drykkfelldur
hann væri, en ég hafði ekkert af því
að segja.
— Hvar telur þú þig hafa verið hætt-
ast kominn?
— Ég var einu sinni skrambi grunnt,
þó allt færi vel. Það var á Helenu.
Við vorum að fara vestur og vorum
að fara fyrir Skaga. Á var norðaustan
stórhríð, og mér taldist til, að við vær-
um komnir fyrir grunnið. Samt lét ég
reka og fór varlega. Allt í einu sjáum
við hvar brýtur fyrir framan skipið.
Við hálsuðum yfir og um leið og aftur-
seglið kom yfir, snerist skútan og upp
með fokuna og skipið rétti sig og tók
skrið út fyrir boðann.
í BLÍÐU OG STRÍÐU.
— Þú sagðist hafa staðfest ráð þitt
1915?
—■ Já, það er rétt.
Og í því kemur frúin, Gíslína Frið-
riksdóttir inn í stofuna. Eftir fortölur
fellst Stefán á að segja frá ferðinni,
sem ennþá stendur þeim báðum svo
ljóslifandi fyrir hugskotssjónum.
— Haustið 1914 var margt síldarfólk
hér nyrðra, sem hafði unnið hjá okkur
Ásgeiri um sumarið. Ferðir voru strjál-
ar, og þar sem við þurftum líka að
koma síld suður, var ákveðið að ég
færi á togaranum Helga magra suður,
og með skipið Lesley í eftirdragi, en
það hafði öxulbrotnað í lok vertíðar-
innar.
Margt skólafólk var hér líka, sem
þurfti að komast suður, og maður hafði
ekki nokkurn frið fyrr en allt var orð-
ið fullt af fólki, bæði skipin. Héðan frá
Akureyri sigldum við til ísafjarðar og
skiluðum þar miklu af fólkinu.
Rétt áður en við fórum frá ísafirði
var ég beðinn fyrir tvær stúlkur til
Reykjavíkur. Önnur var Gíslína. Við
höfðum kynnzt lítillega nokkru fyrr,
en í þá daga varð nú allt slíkt að fara
leynt. Gíslína var foringi í Hjálpræðis-
hernum og starfaði á ísafirði, en hafði
fengið skipun um að koma til Reykja-
víkur og starfa þar.
Okkur er það báðum minnisstætt enn-
þá, þegar við sigldum út Djúp. Það
var um kvöld. Veðrið var svo dásam-
lega gott, eins og það getur orðið feg-
urst. Stafalogn og tunglsljós.
Við hittumst niður á dekki. Við fund-
um eflaust bæði, að við þurftum mikið
að tala saman og settumst á kistu á
þilfarinu. Skipin skriðu með drjúgum
skrið út Djúpið. Tunglskinið speglaðist
í öldufallinu og myndaði silfurveg til
lands. Öll náttúran skautaði sínu feg-
ursta. Fyrir Vestfjörðum var sama stafa-
lognið og enn sátum við tvö á kistunni
á þilfarinu og töluðum saman. Ég man
það eins og það hefði skeð í gær, að
þegar við vorum fyrir opnum Dýrafirði
tókumst við í hendur og hétum hvort
öðru ævilangri tryggð.
Þegar við komum suður fyrir Jökul
fengum við hvassa sunnanátt og ég var
hálfhræddur um Lesley, að hún mundi
slitna aftan úr með allt fólkið. Allt
fór samt vel og við komumst til Reykja-
víkur.
Vorið eftir fórum við brúðkaupsferð-
ina okkar frá Reykjavík til Akureyrar.
Þá var ís fyrir Norðurlandi og við vor-
um viku frá ísafirði til Akureyrar. Við
giftum okkur hér 17. júní 1915.
Og hjónin, sem giftu sig 17. júní 1915,
sitja saman í sófanum og líta hvort á
annað. Þau brosa og í brosi þeirra er
sá ylur og sú hamingja, sem hefur
enzt þeim alla tíð í blíðu og stríðu
og sem endast mun þeim ævilangt.