Fálkinn - 26.12.1962, Blaðsíða 33

ég kynntist þeim 1922 eða 23. Þeir
bjuggu þá í sama húsi, Laugavegi 49
og ég bjó þar þá reyndar líka. Það var
kostulegt með Kristmann, hann gat ort
3—4 kvæði á dag, án þess að láta sér
muna um, og ekki sem verst. Mér hef-
ur alltaf fundizt Guðmundur Frímann
ljúft skáld, ljóðrænn en ekki stórbrot-
inn.
Það var engin furða þótt maður léti
námið sitja nokkuð á hakanum og
sinnti ljóðadísinni meira en mennta-
gyðjunni í þessu umhverfi. Ég var 17
ára gamall þegar fyrsta kvæði mitt
birtist á prenti. Það var í „Fréttum“,
sem Guðmundur „skólaskáld“ var rit-
stjóri að. Kvæðið hét „Karlinn“ og er í
ljóðakveri mínu. Nokkru eftir að
kvæðið birtist var ég á gangi í Suður-
götu og hitti þá Karl Olgeirsson, verzl-
unarstjóra frá ísafirði. Hann stanzar mig
og réttir mér tvo hundraðkrónu seðla.
Ég vissi ekki mitt rjúkandi ráð og hafði
varla rænu á að þakka fyrir mig. Ég
hentist heim til frú Theodóru Thorodd-
sen, veifaði peningunum ofsaglaður og
hrópaði: „Þetta eru mín fyrstu skálda-
laun!“ Og tvö hundruð krónur voru
mikið fé í þá daga. Fyrir það var hægt
að kaupa ný föt, nýja skó og vera fínn
maður.
Það var mikið basl og fátækt á ungu
skáldunum á þessum árum, en þau létu
ekkert á sig fá. Við drukkum í okkur
Baudelaire og Oscar Wilde og fylgdum
óspart kjörorðinu: „l’art pour l’art“.
Við komum saman á Skjaldbreið, sem
þá var fjölsóttasta kaffihús bæjarins,
eða á Uppsölum, þar sem leikararnir
héldu einkum til og þar leystum við
allar gátur mannlífsins og listarinnar
og lásum okkar „grjátljóð", en þó voru
engir hamingjusamari en þessi harm-
þrungnu skáld. Böl og harmar voru
sannkallaðar náðargjafir, nauðsynlegur
aflvaki listarinnar. Og ekki slógum við
hendinni við lystisemdum lífsins þegar
þær voru í boði. Við vorum oftast nær
ástfangnir og datt aldrei í hug að fara
í stúku. Þá kostuðu fjórir danskir
bjórar eina krónu og tuttugu og jafn
mikið símtalið til ísafjarðar. Mér varð
því tíðfarið til fjárhaldsmanns míns,
Jóns Jenssonar yfirdómara og kvaðst
þurfa að fá fyrir símtali heim. Jón lét
mig alltaf fá peningana umyrðalaust unz
honum þótti víst nóg komið og sagði
við mig eitt sinn, heldur íbygginn á
svipinn: „Það gleður mig mikið hvað
þér eruð ræktarsamur, drengur minn.“
Ég kom ekki oftar til að biðja hann um
peninga fyrir símtali til ísafjarðar.
Á þessum árum kynntist ég einnig
Jóhanni Jónssyni skáldi. Hann var gáf-
aður maður og vissi það sjálfur og fór
ekki dult með. Hann hefur ort nokkur
skínandi fögur ljóð og hefði eflaust orð-
ið eitt af okkar ágætustu skáldum ef
honum hefði enst líf og heilsa. En hann
var aldrei mikill afkastamaður, enda
gekk hann ekki heill til skógar og dó
ungur úr berklum suður í Þýzkalandi.
Hann var upplesari ágætur og munu
Framh. á bls. 38.
NUNNAN
Urvalsmynd með ís-
lenzkum texta.
Um áramótin verður
sýnd í Austurbæjarbíói
bandaríska stórmyndin
N u n n a n (The Nun’s
Story), sem gerð er eftir
samnefndri sögu Katrínar
Hulme, en hún kom út í
íslenzkri þýðingu séra
Sveins Víkings fyrir
nokkrum árum( Þetta er
mynd, sem sannarlega ber
nafnið stórmynd með
réttu, enda hefur henni
verið hrósað mikið af
kvikmyndagagnrýnend-
um, til dæmis tók gagn-
rýnandi Daily Telegraph
svo til orða: „Ég bið yð-
ur að missa ekki af þess-
ari mynd“.
Andrey Hepburn fer
með aðalhlutverkið, syst-
ur Luke. Hún er fædd í
Brússel 4. maí 1929. Hún
vakti fyrst athygli 1 söng-
leiknum „Gigi“ á Broad-
way 1951, en sló síðan í
gegn tveimur árum síðar
í myndinni Gleðidagar í
Róm (Roman Holiday)
þar sem hún lék á móti
Gregory Peck eins og
mörgum mun í fersku
minni, en það sama ár
voru henni veitt fyrir það
hlutverk Oscar-verðlaun.
Peter Finich, sem fer
með annað aðalhlutverk-
ið, Fortunati lækni, hefur
lengi verið mjög vinsæll
leikari, en hefur til
skamms tíma eingöngu
leikið í brezkum myndum,
en er nú farinn að leika
í Hollywood. Hann mun
mörgum minnisstæður úr
Rank-myndinni „Sendi-
ferð til Amsterdam“, þar
sem hann lék á móti Eva
Bartok.
Það er hinn frægi leik-
stjóri Fred Zinnermann
sem stjórnar myndinni,
en hann stjórnaði úrvals-
myndunum „Héðan til ei-
lífðar“, „A hatful of
Rain“ og „High Noon“.
Söguþráðurinn: Ung
stúlka, Gabriella Van Der
Mal, heldur af stað með
föður sínum, þekktum
skurðlækni, og systur
sinni til að ganga í klaust-
ur. Hún hefur tekið þá
ákvörðun að verða nunna.
Eftir að hafa lokið sínum
reynslutíma, vinnur hún
klaustureiðinn og tekur
upp nafnið Systir Luke.
Hennar heitasta ósk er
að fá að starfa við sjúkra-
hús í Kongó, en frá föður
sínum hefur hún lært
ýmislegt inn á lyf og ein-
faldari læknisaðgerðir. En
yfirboðarar hennar telja
hana ekki hafa tileinkað
sér nóga hæversku og hlé-
drægni, og senda hana
því í staðinn til að. þjóna
á geðveikrasjúkrahúsi í
nágrenni Brússel.
En sá tími kemur að
yfirboðarar hennar telja
hana undir það búna að
fara til Kongó. Á kristni-
boðsstöð úti í frumskóg-
inum á hún að starfa með
Fortunati lækni, sem tal-
inn er mjög hæfur og dug-
legur læknir, sem hvorki
hlífir sér né starfsmönn-
um sínum. Þegar það kem-
ur í ljós eftir nokkurn
tíma, að hún hefur af
hinni miklu vinnu fengið
lungnaberkla, afhjúpar
Fortunati sinn innri
mann. Bak við hið hrjúfa
og ruddalega yfirborð
reynist vera skilningsrík-
ur og hjálpsamur vinur
sem ekki aðeins leggur sig
allan fram um að lækna
hana heldur sér hann svo
um, að hún verði ekki
kölluð heim þrátt fyrir
veikindin.
Svo fyrst þegar skugg-
ar síðari heimsstyrjaldar-
innar eru að leggjast yfir
heiminn, er hún send til
baka heim til Belgíu með
sjúkling. Priorinan í
klaustrinu tekur á móti
henni og segir henni að
hún skuli ekki um stund-
arsakir hugsa um að fara
aftur til Kongó. Hún á
að gefa sér tíma til að
endurnýja sitt andlega
þrek í kyrrð og ró klaust-
ursins. En sá uppreisnar-
hugur, gegn hinum
ströngu lífsreglum klaust-
ursins, sem lengi hefur
búið í brjósti hennar,
brýst út á ný, þegar Þjóð-
verjar ráðast inn í föður-
land hennar. Þegar hinni
ungu nunnu er sagt, að
faðir hennar hafi fallið
fyrir vélbyssuskothríð
Þjóðverja, þar sem hann
var að búa að sárum
Framh. á bls. 39.
33
FALKINN