Fálkinn


Fálkinn - 20.01.1964, Blaðsíða 42

Fálkinn - 20.01.1964, Blaðsíða 42
Eimskip 50 ára Framhald af bls. 40. sem einkenndi alla stofnun félagsins, enda fór svo að all- ar áætlanir stóðust og meira til. Tekjur fóru langt fram úr áætlun og gjöld urðu minni en áætlað hafði verið. Víkjum svo aftur að fund- inum i Iðnaðarmannahúsinu, 17. janúar 1914. Sveinn Björns- son tók fyrstur til máls af ræðumönnum og skýrði frá öllum tildrögum að stofnun félagsins og undirbúingsstörf- um, sem öll voru kauplaust unnin. Er ræðu Sveins lauk voru þrengslin orðin svo mikil að farið var fram á það við Ólaf Ólafsson, fríkirkjuprest, sem var einn fundarmanna, og safnaðai-fuiltrúa Fríkirkjunnar, að þeir lánuðu Frikirkjuna til fundarhaldsins. Var það auð- sótt mál og sagði séra Ólafur á þá leið, að hann áliti hvern þann stað helgaðan, er þetta mál væri rætt á. Lýsir það nokkuð, hvern hug menn báru til málefnisins. Var fundurinn nú fluttur í Fríkirkjuna og stóð þar, með matarhléum, til kl. 3 um nóttina, en þá var honum frestað til fimmtudagsins 22. janúar, og var bráðabirgða- stjórninni falið að athuga laga- frumvarpið til annarrar um- ræðu. Er lagafrumvarpið hafði ver- ið samþykkt fór fram stjórnar- kjör. Vestur-íslendingar höfðu gert kröfu til þess að fá tvo menn í stjórnina, en það reynd- ist ekki unnt, því samkvæmt gildandi siglingalögum urðu allir stjórnendur fyrirtækja eins og Eimskipafélagsins að vera búsettir hér á landi. Varð það að samkomulagi, að Vestur- íslendingar skyldu tilnefna fjóra menn er búsetu hefðu hérlendis, í stjórnina, en fund- urinn síðan kjósa tvo þeirra, en bráðabirgðastjórnin hét því á móti að beita sér fyrir því, að ákvæðum siglingalaganna um þetta efni yrði breytt hið fyrsta. Fyrsta stjórnarkjörið fór þannig, að fyrir hönd Vestur-fslendinga voru kosnir þeir Jón Gunnarsson og Hall- dór Daníelsson, en hluthafar á íslandi kusu Svein Björnsson, Ólaf Johnson, Eggert Claessen, Garðar Gislason og Jón Björns- son. Stjórnin skipti síðar þannig með sér verkum, að Sveinn Björnsson var formað- ur, Halldór Daníelsson vara- formaður, Ólafur Johnson rit- ari, Garðar Gíslason vararitarí, Eggert Claessen gjaldkeri og Jón Gunnarsson og Jón Björns- son meðstjórnendur. Fram- kvæmdastjóri var frá upphafi Emil Nielsen, sem áður er nefndur. Mörg verkefni biðu hinnar nýju stjórnar og þá fyrst og fremst að láta byggja tvö skip, en það hafði stofnfundurinn ákveðið. Mæddi það ekki hvað sízt á framkvæmdastjóranum, Emil Nielsen, sem reyndist frá- bærlega vel í starfi sínu. Þess má geta, að ýmsir voru mót- fallnir því að ráða danskan mann sem framkvæmdastjóra félagsins, en mótmælaraddirn- ar þögnuðu fljótt, því Nielsen reyndist ekki einungis hinn bezti maður í starfi, heldur hélt hann ávallt fram rétti íslend- inga af miklum skörungsskap, einnig gegn sínum eigin lönd- um, og varð fljótt „íslenzkari“ en ýmsir landar okkar voru á þeim tíma. Hann gegndi fram- kvæmdastjórastarfinu til 1. júní 1930, er Guðmundur Vil- hjálmsson tók við því starfi og gegndi því um 32 ára skeið, unz núverandi framkvæmda- stjóri, Óttar Möller tók við. Fyrsta skip félagsins hljóp af stokkunum 23. janúar 1915. Hlaut það nafnið GULLFOSS, og lagði af stað heim til íslands 1. apríl sama ár. Skipið tók fyrst land við Vestmannaeyjar og var tekið á móti því með viðhöfn, en til Reykjavíkur kom skipið 16. apríl. Var þar tekið á móti því með mikilli viðhöfn og glumdu fagnaðaróp við í sífellu. Gullfoss var 1414 brúttólestir að stærð og hafði farþegarými fyrir 74 manns. Annað skip félagsins, Goðafoss, kom hingað til landsins 29. júní sama ár. Það tók fyrst land á Reyðarfirði. Goðafoss var 1374 brúttótonn að stærð og hafði farþegarúm fyrir 56 farþega. Alls staðar var skip- um þessum tekið með viðhöfn, fyrirmenn fluttu ræður og skáld ortu dýr kvæði. Brátt kom í ljós, að félagið hafði fengið þessi skip sín á happastund, því skömmu eftir að félagið hafði eignast þau, lokuðust siglingaleiðir til Ev- rópu af völdum heimsófriðar- ins. Félagið hóf siglingar til Ameríku, enda var ekki í annað hús að venda um vörukaup. Þannig tókst að ná nauðsynja- vörum til landsins öll stríðs- árin og er vandséð hvernig farið hefði fyrir íslenzku þjóð- inni, ef hún hefði ekki þá bor- 42 FALKINN

x

Fálkinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Fálkinn
https://timarit.is/publication/351

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.