Fálkinn - 24.05.1965, Qupperneq 28

EFTIR FLETCHEi \ KNEBE L 00 CHARLES W. BAILEY
Sagan byrjar í Pentagon, stærstu skrifstofu-
byggingu í heimi, þar sem landvarnaráðuneyti
Bandaríkjanna er til húsa. Casey ofursti, fram-
kvæmdastjóri yfirherráðsins, verður þess áskynja
að eitthvað er á seyði, eitthvað sem á ekki að geta
gerzt og má ekki gerast. Hann ákveður að hefjast
handa. Við það dregst hann inn í æðislega atburða-
rás, verður þátttakandi í miskunnarlausum átök-
um milli voldugra og viljasterkra manna, sem
berjast um yfirráð og stjórnarstefnu í öflugasta
ríki hins vestræna heims.
Blaðamennirnir Fletcher og Charles W. Bailey
eru þaulkunnugir í Washington, enda hefur saga
þeirra „Sjö dagar í maí“ hlotið sérstakt lof fyrir
hve trúverðuglega hún sé sett á svið. „Menn segja
að það geti ekki gerzt hér, en ef það gerir það nú
samt má mikið vera ef Knebel og Bailey fari ekki
skramhi nærri lagi í áhrifamikilli frásögn sinni,“
sagði ritdómari ARMY TIMES, hlaðs Bandaríkja-
hers.
„Sjö dagar í maí“ hlaut feikna vinsældir í Banda-
ríkjunum, hélzt á metsölulistanum á annað ár
og var kvikmynduð með Burt Lancaster, Kirk
Douglas, Fredric March og Ava Gardner í aðal-
hlutverkum.
Höfundarnir hafa valið sögu sinni einkunnar-
orð úr kveðjuræðu Dwights D. Eisenhowers til
bandarísku þjóðarinnar. Eisenhower sagði 17. jan.
1961, fáum dögum áður en hann lét af forseta-
embætti:
„í stjórnarstofnunum ríkisins verðum við að vera
á varðbergi til að hindra að samsteypa hers og
stóriðnaðar öðlist ótilhlýðileg áhrif, hvort sem eftir
þeim er sótzt eða þau koma sjálfkrafa. Möguleik-
arnir á geigvænlegum vexti heimildarlauss valds
eru fyrir hendi og munu vera. Við megum aldrei
láta bolmagn þessarar samsteypu stofna frelsi okk-
ar og lýðræðislegum stjórnarháttum í voða.“
Sunnudagur.
Casey ofursti lagði bilnum við
þann inngang Pentagon sem veit
út að ánni. Hann stóð stundar-
korn við bil sinn, dinglaði lykl-
inum kæruleysislega en virti
beyglaðan, ellilegan Fordinn fyr-
ir sér með fyrirlitningu. Lakkið
á honum, dimmblátt í öndverðu,
var orðið svo upplitað að það
var engu likara en litlausu
klessuverki.
Um leið og Casey sneri sér
frá bílnum renndi hann augum
yfir stórhýsið, matt og óárenni-
legt. Að jafnaði tók hann sunnu-
dagavinnu á þessum stað með
einhvers konar léttlyndu æðru-
leysi. En þennan morgun hafði
óljós kvíðavottur slegizt i för
með honum, gerzt óboðinn far-
þegi á akstrinum til vinnu. Hon-
um tókst ekki að átta sig á af
hverju þetta stafaði. Sannarlega
var nóg af ástæðum sem komið
gátu til greina. 1 landinu ríkti
ónotakennd — efasemdir út af
sáttmálanum, tortryggni i garð
Moskvumanna, reiði yfir eld-
flaugaverkfallinu langvinna, á-
hyggjur af'atvinnuleysi og verð-
bólgu, fólk bar ekki óskorað
traust til mannsins í Hvita hús-
inu.
Martin J. Casey, ofursti í land-
gönguliði Bandaríkjanna, var
framkvæmdastjóri Sameiginlega
herforingjaráðsins, valins hóps
tvö hundruð liðsforingja sem
önnuðust rannsóknir og áætl-
anagerð fyrir Sameiginlega yfir-
herráðið. Einn sunnudag í mán-
uði kom það í hlut Casey að
vera æðsti foringi á verði, gegna
starfi sem gat verið jafn lífs-
nauðsynlegur hlekkur i her-
stjórnarkeðjunni og það var
leiðigjarnt fyrir þann sem ann-
aðist það hverju sinni. Um leið
og hann kom inn á bannsvæðið
þar sem Sameiginlega herfor-
ingjaráðið var til húsa, hringdi
geisli frá rafauga tveggja tóna
bjöllu til að gera varðmanni
viðvart. Sá var úr sjóhernum,
undirforingi af æðstu gráðu, og
sat með dagbók fyrir' framan
sig.
„Góðan daginn, foringi," sagði
Casey. „Gengur ekki allt sinn
vana gang?“
„Dauður sjór, herra minn."
Sjóliðinn brosti breitt. „Nú er
veður til að þurfa ekki að vinna,
finnst yður ekki?"
Casey deplaði augunum til sjó-
liðans. „Mikið rétt.“ Hann skrif-
aði nafnið sitt í dagbókina, gekk
eftir gangi gegnum völundarhús
klefa og skrifstofa á umráða-
svæði Sameiginlega herforingja-
ráðsins og opnaði stóru skrif-
stofuna sem tilheyrði starfi
hans sem framkvæmdastjóra
herforingjaráðsins. Ósjálfrátt
andvarpaði hann um leið og
hann hengdi upp jakkann sinn,
síðan settist hann niður og tók
að fletta sunnudagsblöðunum
sem hann hafði meðferðis.
Fyrst leit hann lauslega yfir
The Washington Post, las pistla
tveggja fréttaskýrenda, renndi
augum yfir stöðu liðanna í slag-
boltakeppninni, en tók svo til við
The New York Times og byrj-
aði að lesa fréttayfirlit vikunn-
ar orði til orðs.
Alls staðar, frá Malakkaskaga
til Milwaukee, voru einhver
vandræði á ferðinni. Kínversk-
ir kommúnistar sökuðu Vestur-
veldin um að hlúa að „njósnur-
um og skemmdarverkamönnum"
í Singapore. Ráðstefna iðnrek-
enda frá Miðvesturfylkjunum
fordæmdi sáttmála um kjarn-
orkuafvopnun sem nýbúið var
að staðfesta. Borgarnefnd krafð-
ist þess að verkfallsmenn í eld-
flaugaverksmiðjunum yrðu kall-
aðir til herþjónustu.
En þó illa lægi á veröldinni,
varð Jiggs Casey að játa að
sjálfum hefði honum átt að vera
létt í skapi í dag. Þó ekki væri
nú annað en að hann var hress
og hvíldur. En við líkamlega vel-
líðan bættist að á fjörutíu og
fjögurra ára ævi hafði Casey
áunnið sér heilsusamlega efa-
girni gagnvart hrellingunum sem
yfir heiminn gengu. Land hans,
sem hann bar til önuglynda ást-
úð, hafði einhvernveginn slamp-
azt af í næstum tvær aldir, og
hefði það heppnina með sér ætti
því að takast að komast hjá
óbætanlegum skaða þá þrjá ára-
tugi í viðbót sem honum taldist
til að hann myndi þurfa að láta
sig varða. En þennan morgun
var venjulegt umburðarlyndi
hans gagnvart ágöllum þjóðar
sinnar einhverra hluta vegna á
þrotum, ef þvi var þá ekki hrein-
lega ofboðið. Casey var órótt,
og hann kunni þvi illa.
Sjálfur virtist Jaggs Casey
byggður með tilliti til endingar-
hæfni, eins og það hefði verið
orðað á tæknimáli Pentagon.
Hann var ekki fríður, en sú var
tíðin að konum fannst hann
ómótstæðilegur, og enn játuðu
þær í sinn hóp að hann hefði
aðdráttarafl. Karlmönnum hafði
alltaf fallið hann vel. Hann los-
aði sex fet og vóg hundrað og
áttatíu pund eftir næstum árs
skrifborðssetu. Burstaklipping
duldi að hárið á hvirflinum var.
byrjað að þynnast. Róleg, græn-
leit augu og stuttur háls settu
á hann traustan svip sem svo
speglaðist á myndinni á skrif-
borðinu af sonum hans tveimur.
Casey var enginn ákafamað-
ur né gáfnaljós. Löngu áður en
nýnemaár hans i foringjaskólan-
um Annapolis var á enda, hafði
honum lærzt að hvorugur eigin-
leiki er hermanni nauðsynlegur
til að standa sig. En hann var
góður landgönguliði og hafði
aldrei látið fát ná tökum á sér.
Hann 'vonaðist til að ná hers-
höfð’ngjatign af lægstu gráðu
áður en hann færi á eftirlaun.
Væri hann krafinn um meira