Tímarit iðnaðarmanna - 01.09.1928, Blaðsíða 27
1
TÍMARIT IÐNAÐARM A N N A
d. Iðnteikning skipasmíðanema:
Teiknað línuteikning, sem sýnir lag skipsins
og stærð. Einnig var teiknuð útfærsluteikning,
sem sýnir hvernig línuteikningin er færð út á
plan, og hvernig smíðað er eftir henni.
e. Fríhendisteikning tyrir aðra iðnnema, svo sem
bókbands-, prent- og málara-nema o. fl. (6 st.
í viku):
Teiknað eingöngu eftir gipsmyndum, blöðum
og rósum, líkamspörtum og andlitsmyndum.
2. Rafmagnsfræði.
4. bekkur: Endurlesin ýms af grundvallar-
atriðum rafmagnsfræðinnar, sem kend voru í 3. bekk,
svo sem:
viðnám leiðara, ohms lögmál, spennutap, hita-
virkjun rafmagns, segulmagn, spán, einfasa og
þrífasa riðstraumur.
Auk þessa var kent um:
rakstraums (jafnstraums) rafala og mótora, ein-
fasa og þrífasa riðstraumsmótora og rafala,
spenna, leiðslukerfi, háspennuleiðslur, kraft-
stöðvar fyrir rakstraum og riðstraum, innlagn-
ingar og reglur um lær.
Einnig voru nemendurnir látnir gera nokkrar
teikningar af rafmagnsinnlagningum.
Til hliðsjónar við kensluna voru hafðar »Ele-
mentær Elektróteknik« eftir Riddervold og Reglur
um rafmagnslagnir í Reykjavík.
3. Durðarþolsfræði.
3. og 4. bekkur: (1 stund í viku): Kent að
reikna út styrkleika bita, stoða, sperra, járnstanga
o. fl., eftir kenslubók Jóns Þorlákssonar.
4. Áhaldafræði.
3. bekkur: (1 stund í viku): Skýrð gufuvjel
og hreifill, járn- og stálvinsla, mælieiningar og
mælitæki, jarðvinnuáhöld, steinsteypuáhöld, múr-
steinsofnar, sementsgerð o. fl. Myndir og teikningar
notaðar til skýringar, kent í fyrirlestrum.
5. Efnisfræði.
3. bekkur: (1 stund í viku): Skýrt frá gerð
og helstu einkennum algengustu byggingarefna,
svo sem helstu steintegunda, sements, kalks, steypu-
járna, smíðajárna, stáls, helstu viðartegunda o. fl. Enn
fremur talað um rið og fúa og aðrar skemdir í efni,
og helstu varnir gegn þeim. Kent í fyrirlestrum.
4. bekkur: (1 stund í viku): Kent í fyrirlestr-
um sama efni og í hinni almennu deild 3. bekkjar,
en farið ítarlegar í flest atriðin, og auk þess talað
um flest innlend byggingarefni, steina o. fl., einnig
kalk, gips, hörku járns, stáls o. fl.
6. Bókfærsla.
4. bekkur: (1 stund í viku): Kent að færa
frumbók, dagbók, höfuðbók, jafnaðarreikning og
efnahagsreikning eftir hinu ítalska kerfi tvöfaldrar
bókfærslu. Fyrirmyndir og efni miðað við bókfærslu
iðnreksturs. Leiðarvísir eftir H. H. Eiríksson not-
aður við kensluna.
7. Kostnaðarreikningur.
4. bekkur: (1 stund í viku): Nemendur látnir
mæla upp hluti þá, er þeir teiknuðu í teiknitím-
unum eða eitthvað annað, er við átti, reikna út
efni er í það þyrfti og gera áætlun um verð og
vinnu við það. Einnig talað um álagningu fyrir
tilkostnaði: verkstæði, vjelum, ljósi, hita, verkstjórn,
rekstursafli o. fl.
8. Reikningur.
1. bekkur: (3 stundir og í C-deild 4 stundir
í viku): Farið yfir einskonar- og margskonartölur
fram yfir áramót. Síðan brot og einfaldan hlut-
fallareikning. Reikningsbækur Jónasar Jónassonar
og 01. Daníelssonar notaðar við kensluna.
2. bekkur: (2 stundir í viku): Lesin reikn-
ingsbók 01. Daníelssonar bls. 1 — 63, og endurlesin.
Skriflegar æfingar vikulega seinni hluta vetrar.
3. bekkur: (2 stundir í viku): Sama bók bls.
43—86. Vandlega lesin og endurlesin. Skriflegar
æfingar vikulega seinni hluta vetrar.
4. bekkur: (2 stundir í viku): Sama bók bls.
64 — 127 vandlega lesin. Sumt endurlesið. Skrif-
legar æfingar við og við seinni hluta vetrar.
Reiknuð nokkur dæmi utan bókar.
9. íslenska.
1. bekkur: (3 stundir og í C-deiId 4 stundir
í viku): Lesin íslensk þeygingarfræði. Málfræði H.
Briem notuð við kensluna. Lesnir valdir kaflar úr
Lesbók II. Nemendum kend íslensk rjettritun, oft
með æfing á töflu. Skriflegar æfingar vikulega,
oftast endursagnir.
2. bekkur: (2 stundir í viku): Beygingar-
fræðin endurlesin. Byrjað á setningafræði. Setninga-
og greinamerkjafræði eftir Freystein Gunnarsson
notuð við kensluna. Lesnir valdir kaflar úr Lesbók
III. Skriflegar æfingar vikulega, oftast ritgerðir.
3. bekkur: (2 stundir í viku): Lesnir Forn-
söguþættir I. Vandlega lesið Ágrip af ísl. málfræði
eftir Halldór Briem, ennfremur Setninga- og greina-
[ 57 ]