Fréttablaðið - 05.12.2009, Blaðsíða 54

Fréttablaðið - 05.12.2009, Blaðsíða 54
54 5. desember 2009 LAUGARDAGUR Þ egar Þórunn var á sjötta ári (1945) var farið að ræða á heimilinu að fjölskyldan flytt- ist til Englands, en Jóhann, faðir Þórunnar hafði mikinn áhuga á að mennta sig frekar í tónlist, einkum hljómsveitarstjórn. Jafn- framt var rætt um að Þórunn héldi tónlist- arnámi sínu áfram í Lundúnum á meðan fjölskyldan byggi þar. Þessi Englandsför var því hugsuð fyrir þau bæði. Hvorki Jóhann né Klöru grunaði þá að borgin yrði heimili þeirra næstu áratugina enda var í fyrstu aðeins ætlunin að vera eitt ár í burtu. Það var þó ekki hlaupið að því að fá land- vistarleyfi. Umsókn Jóhanns var synj- að af yfirvöldum enda var matarskortur mikill í borginni og húsnæðismál í ólestri. Jóhann lét fylgja með landvistarumsókn- inni til breska innanríkisráðuneytisins að kornung dóttir hans væri á leið í tónlist- arnám við Royal Academy of Music. Þá óskaði breska innanríkisráðuneytið eftir skriflegri staðfestingu frá skólanum þess efnis. Þegar Jóhann fór á fund rektors var honum tjáð að það væri algjörlega óraun- hæft að sjö ára barn ætti erindi í slíkan skóla. Rektorinn spurði þó hvort til væri hljóðupptaka með píanóleik barnsins. Þá mundi Jóhann eftir hljóðupptökunni, sem var í vörslu útvarpsins, með Beethoven- sónötunni. Hann lét senda sér hana til Eng- lands og eftir að skólastjórinn hafði hlýtt á upptökuna samþykkti hann að barnið fengi inngöngu í yngri deild skólans. Þórunn var með þessu orðin yngsti nemandinn sem tekinn hafði verið inn í Royal Academy of Music, aðeins sjö ára gömul, en yngri deildin var ætluð tólf ára nemendum. Basl Þórunni finnst óskemmtilegt að hugsa til þessara fyrstu ára fjölskyldunnar í stór- borginni. Kuldi og raki, slæm húsakynni og endalausir flutningar eru henni ofar- lega í huga. „Mér var alltaf kalt.“ Klöru, móður Þórunnar, fannst eins og hún væri að fara hundrað ár aftur í tímann að koma til Lundúna. Það voru engir skápar í fyrstu íbúðinni, sem fjölskyldan bjó í, og það var ekki þægilegt fyrir stóra fjölskyldu, auk þess sem hún var ísköld. Síðan þurftu þau að sætta sig við matarskömmtun. Fiskur og grænmeti var þó ekki skammtað og nýtti fjölskyldan sér það þótt fiskmetið væri dýrt. Hins vegar fengu þau næga mjólk, einn pott fyrir hvert barn, og var það jafn- vel meira heldur en fékkst í Reykjavík á þeim tíma. Kjötmáltíð fékkst einu sinni í viku, en lítið var til af smjöri og sykri. Þá var brauð af skornum skammti. „Við bjuggum fyrst í Gloucester Road í Kensington, fluttum okkur fljótlega í aðra íbúð í því hverfi og síðan vorum við á hót- eli í skamman tíma. Við vorum stöðugt að flytja á milli íbúða, bjuggum einnig um tíma í Earls Court. Fjölskyldan var eins og sígaunar á endalausum þvælingi um borgina.“ „Fyrstu árin eftir að ég flutti út sótti ég ekki nám í venjulegum breskum barna- skólum heldur kenndi pabbi mér heima. Ég fékk því íslenska, bóklega menntun þar til ég varð ellefu ára. Pabbi fékk allar námsbækur að heiman til að ég fengi sömu menntun og jafnaldrar mínir á Íslandi. Hann hafði töluverðan metnað til þess að ég héldi íslenskunni góðri og við töluðum alltaf íslensku á heimilinu. Á meðal þess sem pabbi kenndi mér var íslenska, landa- fræði, kristinfræði, dýrafræði og stærð- fræði. Drjúgur tími fór síðan í æfing- ar á píanóið. Yfirleitt æfði ég mig í þrjár til fimm klukkustundir á dag, alla daga vikunnar.“ Tónleikaferðir til Íslands Til að fjölskylda Þórunnar gæti framfleytt sér í Lundúnum varð hún að hafa einhverj- ar tekjur og þær komu frá Íslandi. „Mín fyrsta tónleikaferð til Íslands var árið 1947 þegar ég var átta ára gömul. Þetta var skelfileg flugferð með einni fyrstu farþegaflugvélinni, sem Lofleiðir keyptu, Douglas DC-4 Skymaster. Hún tók 38 far- þega og 7 voru í áhöfninni. Það var ískalt um borð í vélinni og ferðin tók margar klukkustundir.“ Fyrstu tónleikarnir áttu að fara fram í Trípólíbíói. Þar flutti Þórunn Mozart, Chopin og Haydn en einnig verk sem hún hafði samið sjálf þegar hún var sex ára. Þessi ferð var frekar stutt en síðar voru þau feðginin oft mánuð í senn á Íslandi. Þá ferðaðist Þórunn um landið og hélt tónleika. Blöðin slógu því iðulega upp þegar Þór- unn litla, eða „undrabarnið“, eins og hún var kölluð, og faðir hennar komu til lands- ins og margir sóttust eftir því að fá hana til að vera með tónleika. Almennur áhugi var á að heyra þetta íslenska undrabarn, sem stundaði nám í enskum tónlistarháskóla, leika. Oft var farið til Akureyrar, Húsavíkur, Dalvíkur, Siglufjarðar, Akraness, Selfoss, Vestmannaeyja og einnig vestur á Ísafjörð. „Við fórum þó aldrei á Austfirði. Ég man eftir því í eitt skipti að við vorum í Vest- mannaeyjum þar sem ég hafði verið með tónleika. Daginn eftir átti ég að spila á Akranesi og við áttum að fljúga til Reykja- víkur en þar sem ekki var flogið vegna veðurs sigldum við með litlum mjólkurbát yfir til Þorlákshafnar og þaðan var keyrt á Skagann. Mér leið ekki vel, var eigin- lega fárveik og kastaði upp. Í bátnum var stæk lykt af bensíni og mjólk sem bland- aðist saman og það var hræðilegt. Þegar ég byrjaði að spila á tónleikunum fannst mér eins og nóturnar gengju í bylgjum. Ég sagði pabba frá því hvernig mér leið og hann sagði að ég mætti engum segja frá því. Það var auðvitað ekki gott til afspurn- ar hve strangt tónleikaprógramm hafði verið sett upp fyrir barnið. En þessar tónleikaferðir héldu fjölskyldunni uppi.“ Erfiðleikar heima Hinir sífelldu flutningar fjölskyldunnar á milli staða fyrstu árin í Lundúnum auð- velduðu Þórunni ekki lífið. Enn þungbær- ara þótti henni þó hversu vínhneigður faðir hennar var. „Pabbi drakk allt of mikið og þurfti ekki nema örlítinn sopa af áfengi, að mér fannst, til að það yrði á honum per- sónuleikabreyting. Hann minnti mig stund- um á sögupersónuna Dr. Jekyll and Mr. Hyde en slíkar breytingar verða oft á fólki sem á við áfengisvanda að glíma.“ Þórunn hafði jafnframt áhyggjur af því hversu illa faðir hennar fór með fé fjöl- skyldunnar og hversu ótrúlega óskipu- lagður hann var í þeim málum. Enda- lausir erfiðleikar urðu þegar borga átti húsaleiguna um hver mánaðamót. „Pabbi var að öðru leyti vænn maður, góðhjartaður og vildi allt fyrir alla gera. Auk þess var hann mjög hæfileikaríkur á tónlistarsviðinu. Það fóru bara alltaf allir hlutir í bölvaða vitleysu hjá honum. Það sem fór með hann var þessi áfengisdrykkja og kæruleysi í peningamálum. Þetta ástand á heimilinu gerði mig mjög áhyggjufulla og ég hugsaði oft með mér: Af hverju getum við ekki bara átt venjulegt og heilbrigt fjölskyldulíf?“ Öryggisleysið, sem áfengisdrykkja Jóhanns olli Þórunni á barnsaldri, hefur mótað hana alla tíð og stundum segist hún fá óþarfa áhyggjur sem hún telur að séu afleiðingar frá æskunni. Öryggi, traust og gott skipulag á hlutunum hafa alla tíð síðan skipt hana miklu máli. „Einnig fannst mér óþægilegt að svo virtist sem foreldrar mínir teldu mig eldri en ég var í raun því alveg frá sjö, átta ára aldri var ég þátttakandi í foreldratali, vandamál foreldra minna urðu einnig mín vandamál. Peningamál og áhyggjur af hús- næðismálum voru rædd við mig eins og ég væri fullorðin. Stundum þótti mér nóg um. Það var eins og við værum þrjú að reka heimilið. Eflaust var það einmitt þannig því að ég fékk töluverðar tekjur af tónleik- unum mínum sem allar runnu til reksturs heimilisins.“ Um tvítugt kynntist Þórunn eiginmanni sínum Vladimír Ashkenazy, sem var líkt og hún afar efnilegur píanóleikari. Þau gift- ust og eignuðust fimm börn. Þórunn lagði píanóleik á hilluna og gerðist helsti tón- listarráðgjafi eiginmanns síns. Hann er nú talinn einn besti og virtasti píanóleikari heims. Skútusiglingar og St. Lucia „Sumarið sem ég varð fimmtug, árið 1989, sigldum við í tíu daga og fórum þá til Kýpur sem er nokkuð löng sigling en var mjög ánægjuleg ferð. Við leigðum skútu í þrjú sumur og þar sem okkur og börnun- um okkar líkaði þessi ferðaaðferð svo vel ákváðum við árið 1992 að fjárfesta í 70 feta skútu sem var undir breskum fána og hét Aquarius. Stundum bjóða þau hjón gestum með sér í siglingu enda er skútan rúmgóð. Þar eru tvær góðar káetur með litlum baðherbergj- um, stofa og eldhús auk rýmis fyrir áhöfn. Bæði fjölskyldan og vinir þeirra hafa siglt með þeim. ... Skútunni hafa þau siglt talsvert í Eyja- hafinu og í Miðjarðarhafinu en einnig við St. Lucia í Karíbahafi, þar sem þau hafa átt frístundahús í fimm ár. Húsið létu þau smíða sérstaklega fyrir sig en það stendur hátt uppi í fjalli og frá því er afar fallegt útsýni. Frá húsinu og niður í sundlaugar- garðinn eru 96 þrep svo að það er talsverð líkamsrækt að ganga það. Undanfarin jól hafa þau hjón farið til St. Lucia og dvalið þar í sex vikur. „Við njótum þess mjög að slaka þar á og endurnýja okkur fyrir næsta áhlaup. ... Sasha, yngsta dóttir okkar, gifti sig í St. Lucia og þá kom öll fjölskyldan þar saman. Það var mjög skemmtilegt þótt mér finn- ist stundum vera fullmikil læti í kring- um okkur þegar svona margt fólk kemur saman. Við eigum sjö barnabörn og þetta er því orðinn stór hópur. Það var mikið líf og fjör hjá okkur og brúðkaupsveislan mjög vel heppnuð á þessum fallega stað.“ Tónleikaferðir til Íslands héldu fjöl- skyldunni uppi Þórunn Ashkenazy var undrabarn sem einungis sjö ára gömul hóf nám í píanóleik við konunglegu tónlistarakademíuna í Lund- únum. Í nýútkominni bók eftir Elínu Albertsdóttur er átakamik- illi æsku hennar lýst og viðburðaríkri ævi en Þórunn hefur farið víða um heim ásamt eiginmanni sínum Vladimír Ashkenazy píanóleikara. Fréttablaðið birtir hér kafla úr bókinni. UNDRABARNIÐ Þórunn var þaulvön að koma fram þegar á unga aldri. Á myndinni er hún átta ára. HEIMSKONA Þórunn og eiginmaður hennar hafa ferðast víða og eiga sér athvarf í mörgum löndum. VILLUR VÍÐA UM HEIM Hér sést í hluta af villu þeirra hjóna á eyjunni St.Lucia í Karíbahafi, en þau eiga húseignir í nokkrum löndum, meðal annars fornan kastala í Frakklandi. ÞÓRUNN LITLA MEÐ FÖÐUR SÍNUM JÓHANNI TRYGGVASYNI Feðginin standa á tröppum Royal Academy of Music í Lundúnum. Þórunn er yngsti nemandi sem hefur útskrifast úr skólanum.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144

x

Fréttablaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Fréttablaðið
https://timarit.is/publication/108

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.