Vikan - 13.02.1964, Blaðsíða 30

BRÉF í GULU
UMSLAGI
Framhald af bls. 11.
sín sökum þessa leiðinlega og
fjarstæðukennda leyndarmáls;
þá tók hann inn svefnlyf og svaf
eins og steinn til morguns.
Um morguninn sá hann, að í
kringum húsið hans (af ókunn-
um ástæðum) var einhver hinna
langhæfustu á gangi, hinir voru
sennilega á rannsóknarferð um
landið.
„Málið er í athugun", sagði
innanríkisráðherrann í síma, „ég
vona, að ég fái bráðum tilkynn-
ingu; samkvæmt því sem þér
sögðuð mér af innihaldi þessa
bréfs, getum við sagt um, hver
hefur áhuga á því . . . Gætum
við gert húsrannsókn í skrifstofu
viss flokks eða ákveðnum rit-
stjórnarskrifstofum, vissum við
ofurlítið meira; en ég fullvissa
yður um, að málið er í athugun".
Ráðherrann þakkaði heldur
daufur í bragði; hann var mjög
gramur og hann langaði til að
sofna. Og þrútt fyrir al't tuldraði
hann aðeins eitthvað, og kom
sér í rúmið.
Klukkan var nærri eitt — það
var mánabjört nótt — heyrði frú
Bczena fétatak í skrifstofunni.
Ssm sönn merkiskona tók hún
á öllu hugrekki sínu og læddist
á tánum fram að bókasafninu.
Dyrnar voru í hálfa gátt, einn
bókaskápurinn var opinn og fyr-
ir framan hann stóð ráðherrann
og flatti muldrandi og alvarlegur
í einhverju bindinu.
,.Guð almáttugur, maður“,
andvarpaði frú Bozena, „hvað
ertu að gera?“
„Mig langar bar-; til að gá“,
anzaði ráðherrann óákveðinn.
„í myrkrinu?“ anzaði frú Bo-
zena undrandi.
„Ég sé“, anzaði ráðherrann
ókveðinn og lét bók’na á sinn
stað. „Góða nótt“, sagði hann í
hálfum hljóðum og fór í hægðum
sínum inn í svefnherbergið sitt.
Frú Bozena hristi höfuðið.
Auminginn, saaði hún við sjálfa
sig, hann hefur ekki svefnfiáð
ve^na þessa béaða bréfs.
IJæsta dag var ráðherrann
hress og nærri því ánægður.
„Geturðu sagt mér, hverju þú
varst að leita að í bókaskápn-
um?“ spurði konan.
Ríðherrann lagði frá sér skeið-
ina og ranghvolfdi í sér augun-
um: ,.Ég? Hvað dettur þér í hug,
ég var ekki i bókaherberginu.
Ég svaf eins og selur".
„En ég ta^aði nú við þig þar,
Vlodja! Þú varst að fletta ein-
hverri bók og sagðist ætla að gá
að einhverju!"
,,Endaleysa“, sagði ráðherrann
vantrúaður. „Ef til vill dreymdi
þig eitthvað. Ég brá ekki blundi
í alla nótt“.
„Þú stóðst við miðskápinn",
fuRyrti frúin, „og þar að auki
kveiktirðu ekki. Þú flettir bók-
inni í myrkri og sagðir meira
að segja: „Ég sé“.
Ráðherrann fórnaði höndum.
„Kona,“ hreytti hann út úr sér,
„ekki geng ég þó í svefni? En
láttu ekki svona“, sagði hann
rólegri, „það getur ekki annað
verið en þig hafi dreymt þetta.
Ekki geng ég í svefni!“
„Það var klukkan eitt“, svar-
aði frú Bozena ákveðin og bætti
við örlítið önug: „Ætlarðu
kannski að segja, að ég sé fífl?“
Ráðherrann hrærði hugsi í te-
bollanum sínum. „Vildurðu ekki
vera svo væn að sýna mér hvar
þetta var?“
Frú Bozena fór með hann fram
í bókaherbergið. „Þarna stóðstu
við þennan skáp og lézt ein-
hverja bók upp í þessa hillu“.
Ráðherrann hristi höfuðið
ruglaður. í þeirri hillu stóð löng
röð og virðuleg af Lagasafninu.
„Ég er nú meira fíflið, muldraði
hann og klóraði sér í hnakkan-
um og dró nær vélrænt út eitt
bindið, sem hafði verið látið inn
öfugt. Bindið opnaðist sjálfkrafa;
inn í það hafði verið lagt gult
umslag og skrifað utan á það
með fjólubláu bleki.
xxx
„Sjáðu til, Bozena", sagði ráð-
herrann hissa, „ég hefði getað
svarið, að ég hafi aldrei út úr
vinnustofunni farið; en fyrst
núna rak mig ógreinilega minni
til, að ég sagði við sjálfan mig,
þegar ég hafði lesið bréfið yfir:
Nú verð ég að líta á einhvern
lagabálk frá árinu þrjátíu og tvö.
Svo hef ég sennilega borið þessa
bók inn á borð og ætlað mér að
hripa niður athugasemd; en
vegna þess að þetta bindi var
alltaf að lokasí, þá hef ég, eftir
öllu að dæma. lagt bréfið þarna
— og svo hef ég sennilegast
skellt bókinni aftur og látið hana
aftur á sama stað hugsunarlaust.
En að undirvitundin hafi
orðið þess valdandi, að ég fór
að gá að þessu sofandi, það er,
hem; þú skalt engum segja frá
því. Fólki gæti kannski dottið
í hug. — Þau hafa ekki góð
áhrif, þessi leyndardómsfullu sál-
fræðilegu fyrirbrigði".
Eftir stutta stund hringdi ráð-
herrann í innanríkisráðherrann
og talaði hátt: „Halló, herra
starfsbróðir, þá er týnda bréfið
. . . Það er nú síður, að þið séuð
komnir á sporið; ég held á því!
. . . Hvernig það fannst? Það
segi ég yður ekki herra starfs-
bróðir. Sjáið þér til, það eru til
ákveðnar aðferðir, sem ykkur er
ókunnugt um í innanríkisráðu-
neytinu. —• En ég veit, að ykkar
menn gerðu það sem í þeirra
valdi stóð; þeir geta ekki gert
að því, að þeir eru ekki lengra
komnir . . . Nei, við skulum síð-
ur tala um þetta. Sælir herra
starfsbróðir!“
Hallfreður Eiríksson
þýddi ur frummálinu.
ÞAÐ MÁ BÚAST VIÐ
GOSI
Framhald af bls. 21.
sem þar eru næst færu aftur að
láta til sín taka. Aðeins eru
um 5 km. frá Búrfelli til Hafn-
arfjarðar og mun skemmra til
Grindavíkur frá gígunum, sem
þar eru næstir. f þessu sambandi
má benda á að hraunið frá
Öskjugosinu síðasta mun hafa
runnið um 11 km. á 2—2% sól-
arhringum. Hveragerði gæti ver-
ið hætta búin af gosum á HelliS-
heiði.
Vera má að sumum lesenda
finnist hér hafa verið málað
svart, að ég sé hér að spá
illu og jafnvel að hræða fólk að
ástæðulausu. Því fer fjarri að
það sé ætlun mín. Ég, sem allir
aðrir vona að sjálfsögðu að þær
byggðir sem um hefur verið rætt
fái um alla framtíð að vaxa og
dafna í friði. Hins vegar er í
hæsta máta óheppilegt í þessu
sem öðru að loka augunum fyrir
staðreyndum.
Enginn veit hvar eða hvenær
eldur kann næst að brjótast upp
á Reykjanesskaga. Þeir sem nú
byggja þessar slóðir sjá kannski
ekkert af honum, kannski ekki
heldur þeir næstu, en persónu-
lega efast ég ekki um að, ef
ekki við, þá muni einhver eða
öllu heldur einhverjar komandi
kynslóða verða að taka afstöðu
til þess, hvað gera skuli er gló-
andi hraunflóð stefna að byggðu
bóli — og þá væri gott að vera
ekki alveg óviðbúinn.
Jón Jónsson.
HÚS OG
HÚSBÚNAÐUR
FramhaM af bls. 15.
undir eins og venge og palis-
ander. Og síðast en ekki sízt:
Fura, ódýrasti viðurinn og allt
of dýr þó, viðurinn, sem fjölda
mörgum innanhússarkitektum
finnst liflegastur og viðfelldnast-
ur.
iig undrast það hugmynda-
leysi, sem fram kemur í hús-
gagnaframleiðslunni, eða á ég
heldur að segja skort á dirfsku?
Það er alltaf tilhneigingin til
að hahla áfram að framleiða
hluti sem seljast. En eru menn
húnir að gleyma efni eins og
leðri, kvalitetsvöru, sem sungið
cr lof og prís um allan heim.
Eru menn búnir að gleyma þvi,
að stundum getur farið vel á
jjví að mála húsgögn. (Ein und-
antekning: ruggustóll málaður
í ýmsum litum hjá Kristjáni
Siggeirssyni) Og hvers vegna er
ekki notaður málmur i stólfæt-
ur og borðfætur, eins og ýmsir
útlendir húsgagnaframleiðendur
gera með miklum ágætum. Það
vantar svo að segja alveg ódýr
húsgögn úr furu, en vildi nú ein-
hver grípa tækifærið og hefja
framleiðslu á slíkum húsgögnum,
þá vil ég benda þeim hinum
sama á, að þýðingarlaust er að
bjóða fúsk, illa smiðað rusl eins
og einu sinni var gerð dauða-
dæmd tilraun með hér. Og annað
undrast ég mest af öllu: Að ekki
skuli hægt að fá framúrskar-
andi miini, vandaða hluti, sem
standa upp úr meðalmennskunni
í húsgagnaverzlunum hér. Ég
á til dæmis við stól eins og hinn
fræga Eamesstól (kenndur við
Charles Eames, húsgagnaarki-
tekt i Bandarikjunum.) Þessi
stóll eða mjög svipuð gerð, fæst
i öllum helztu menningarlöndum.
Hann er úr formbeygðum palis-
ander, stáli, bólstraður með dún
og yfirdekktur með leðri. Ekki
eftirlíkingu, heldur leðri. Og ég
á við stóla eins og „Eggið“ eða
„Svaninn“ eftir prófessor Arne
Jakobsen, svo eitthvað sé nefnt.
Það er staðreynd, að hér á ís-
landi er allstór kaupendahópur,
sem gjarnan vildi fá þess kost
að geta valið um eitthvað ann-
að en þetta þrotlausa tekk og
mundi fús til að gefa miklu
hærra verð fyrir hluti, sem skör-
uðu framúr. Vitanlega verður
að miða húsgagnaframleiðsluna
við allan fjöldann, en framleið-
endur standa ekki í stykkinu,
ef þeir vanrækja bæði hinar ó-
dýru og hinar dýru gerðir hús-
gagna.
Til þess að gefa þeSsum orð-
um meiri fyllingu, lief ég tint
til myndir af ýmsum gerðum
búsgagna, sem fáanlegar eru i
nágrannalöndunum, þar sem
fólk getur valið um ýmislegt
annað en tekk.
Hitt er svo annað mál og ber
að forðast að misskilja, að fjöl-
breytilciki i gerðum og efniviði
húsgagna megnar ef til vill eng-
an veginn að lækna þá mein-
semd, sem ég minntist á i upp-
hafi greinarinnar; í íbúðinni
hjá ungu hjónunum. Það getur
jafnt fyrir því orðið eins og
uppstiliing í verzlun, sálarlaust.
Andi heimilisins og smekkur
ráðenda gerir út um það.
Á Norðurlöndum og þá sér-
staklega í Danmörku, hefur það
færzt allmjög í aukana að fólk
kaupi eitl og annað frá gamalli
tíð, svonefnda antíkmuni, og
hafi með hinu, sem nýtt er af
nálinni. Slik blanda gamalla
og nýrra muna cr engan veginn
vandalaus svo vel fari. í versta
tilfelli er ver farið en heima
sctið, en í því bezta getur sam-
safnið ljáð heimilinu þann anda,
sem nýjir munir megna aldrei.
Ákveðin hugmynd kallar alltaf
frani andstæðu sína og þessari
ef'tirsókn í gamla muni er likt
og ósjáll'rátt viðbragð, þegar of
mikið er af því, sem engar ræt-
ur á í liðinni tíð. Samstaða
gamallá og nýrra húsgagna gef-
ur heimilum ákveðna kjölfestu,
2Q — VIKAN 7. tbl.