Vikan - 12.09.1968, Blaðsíða 41
í ferðaáætluninni, en við vorum
orðin dálítið á eftir henni þegar
hér var komið. Það var því siglt
beint til Port-au-Prince á Haiti,
sem var síðasti viðkomustaður
vestanhafs. Siglt var meðfram
suðurströnd eyjarinnar Hispaní-
ólu, en Haiti nær sem kunnugt
er yfir vesturhluta hennar, sá
eystri er lýðveldið Dóminíka.
Þessi siglingaleið er fræg vegna
sjógosa, sem verða á þann hátt
að sjórinn sprautast upp úr hell-
um, sem eru þarna neðansjávar.
Þegar straumar ryðjast inn í
hellana, spýtist sjórinn upp um
op sem eru á hellisþökunum.
Þetta er falleg sjón og sérstök.
Ég gæti trúað að gosin séu að
minnsta kosti eins há og þegar
Geysi tekst bezt upp.
— Þessi eyja, Hispaníóla, er
hvað frægust fyrir illræmda ein-
ræðisherra. Trujillo sem lengi
ríkti í Dóminíku þótti nógu
slæmur, er hálfu verri er þó víst
Papa Doc Duvalier, sem nú
ráðskast með Haiti.
•—■ Það mun satt vera, enda er
fátæktin mikil í landinu, þótt
frjósamur sé jarðvegurinn, enda
var þetta mikið og gott plant-
ekruland fyrr meir, meðan það
var frönsk nýlenda. íbúafjöld-
inn er áætlaður fjórar og hálf
milljón, en enginn veit um hann
með vissu, því þarna hafa mann-
töl ekki verið haldin lengi. Þeir
eru næstum allir negrar og tala
kreólsku svokallaða, en það mál
er afbrigði af frönsku, sem er
opinbert mál.
Þeir fyrstu sem við sáum af
landsmönnum voru smádrengir,
sem komu syndandi á móti skip-
inu og stungu sér eftir aurum,
sem kastað var til þeirra. Voru
þeir á svamli kringum skipið
allan daginn. Geysilegur mann-
fjöldi beið á hafnarbakkanum,
og var það næstum allt sölufólk.
Maður komst varla í land fyrir
því, en varað var við að ryðj-
ast í gegn með nokkrum hrana-
skap, því sagt var að menn væru
hér mjög viðkvæmir fyrir hvers
konar óvirðingarvotti af hálfu
útlendinga. Göturnar voru allar
svo troðfullar af fólki, að ég man
ekki eftir öðru eins, þetta minnti
helzt á Reykjavík á seytjánda
júní. En bíll sást varla. Fólkið
ráfaði þarna um stefnulaust að
því er virtist, ef það ekki sat
eða stóð. Mannskapurinn var að
sjá sljór og sinnulaus, og há-
vaði var enginn. Hver einasta
bygging sem við sáum var í
niðurníðslu, nema forsetahöllin,
en hún var nógu glæsileg. Ná-
lægt henni sást enginn maður
nema lífverðir, en þeir voru líka
fjölmargir og vel vopnaðir.
— Þið hafið víst ekki fengið
að sjá framan í forsetann?
— Nei, ekki nema á myndum,
sem víða voru hengdar upp hon-
um til dýrðar, ásamt skiltum
með slagorðum, þar sem stend-
ur meðal annars að forsetinn hafi
þegið vald sitt af guðunum, ein-
um eða fleirum, milliliðalaust,
og sé því ekki á annarra færi að
taka það af honum.
Það er furðulegt að Duvaliei
var ekki svo slæmur upphaflega.
Hann lærði til læknis í Banda-
ríkjunum og gat sér síðan gott
orð við að hindra útbreiðslu
pestar, sem kom upp í Haiti.
Þetta aflaði honum vinsælda, og
þegar hann bauð sig fram við
forsetakosningarnar 1957, þá var
hann kosinn. Þær kosningar voru
vel að merkja frjálsar. En þegar
því kjörtímabili, sem stóð í sex
ár, lauk, framlengdi hann það
ævilangt, með samþykki og full-
tingi himneskra máttarvalda, að
hann sagði. Talið er víst að hann
sé fársjúkur á geðsmunum, illa
haldinn af ofsóknar- og stór-
mennskubrjálæði. Sagt er að
hann láti lífverði sína öðru hvoru
handtaka nokkurn hóp fólks af
handahófi, kvelja það og drepa,
ekki af því að hann gruni það
endilega um neitt illræði gagn-
vart sér, heldur til að halda
lýðnum hæfilega skelkuðum;
enginn getur jú vitað nema röð-
in komi að honum næst. Lífverð-
ir hans eru argasta pakk og hús-
bóndanum trölltrúir, enda mega
þeir vita að þeir verða ekki lengi
settir á þegar hans hættir að
njóta við.
Skortur virðist mikill á jafn-
vel brýnustu lífsnauðsynjum.
Það var eftirtektarvert að hóp-
ur listafólks, sem kom um borð,
vildi aðeins mat, þegar því var
boðið að velja sér eitthvað úr
verzlun skipsins. í hópnum var
margt kvenfólk og verzlunin full
af alls konar tízkuvörum; og
nærri má geta um sultinn í því
kvenfólki sem lætur svoleiðis
tækifæri framhjá sér fara. Þetta
var annars ágætis listafólk, sér-
staklega látbragðsleikari einn er
sýndi á táknrænan hátt viðhorf
negra til hvítra manna.
E'g tók líka eftir því að börn-
in brostu aldrei. Þegar maður
vék sér að þeim, hopuðu þau
með hræðslusvip. Ég sá að þau
skulfu af ótta þegar einkennis-
búinn maður, lögregluþjónn eða
eitthvað þess háttar, átti leið um
götuna. Það var eins og þau
byggjust alltaf við illu einu.
— Ferðuðust þið eitthvað inn
í landið?
- Við tókum leigubíl, nokk-
ur saman, og fórum upp á hátt
fjall rétt hjá borginni, en þaðan
sést raunar mestallt landið og
þess dýrð, sem er ekkert smá-
ræði úr hæfilegri fjarlægð. Út-
sýnið er svo stórkostlegt að betra
býðst varla víða. En á niðurleið-
inni slökkti bílstjórinn á mótorn-
um og lét farartækið renna. Við
spurðum hverju þetta sætti.
Hann sagði að bensín væri dýrt
í landinu og hann væri ekki bet-
ur birgur af því en svo, að það
entist okkur ekki til skips ef
hann æki alla leið. Við þessu var
þekktustu kexbakarar
Bretlands síðan
1830
senda reglulega
til íslands 25 tegundir
af kexi.
M & D kexið er
óviðjafnanlegt að gæðu
og verði.
m mmm
SJiHSTIW:
L:*wi twfwn-wvis.no? ■ mw‘í
HEILDSOLUBIRGÐIR:
V. SIGURÐSSON & SNÆBJÖRNSSON HF.
Símar 13425 og 16425.
_y
NU ER AUÐVELT
AÐ ENDURNÝJA
ELDHUSIÐ
HINGAÐ TIL
hafa slíkar endurbætur kostað mikið rask, sem margar hús-
mæður vilja hlífa sér við. Nú er allt breytt. Við tökum gömlu
innréttinguna niður og setjum upp nýja og nýtízkulega, inn-
flutta innréttingu — allt ó tveim dögum. Við breytum ekki
heimilinu í trésmiðaverkstæði á meðan og þér undrizt, hvað
eldhúsið gerbreytirst, hvað ibúðin breytist og hvað störfin
verða ánægjulegri. Allar okkar innréttingar eru úr harðplasti
í miklu litaúrvali og þér getið fengið eldavél, uppþvottavél
og ísskáp frá sama framleiðanda. Verðið er mjög hagstætt.
HÚS OG SKI P Laugavegi 11 — Sími 21515.
36. tbi. VIKAN 41