Vikan - 08.07.1971, Blaðsíða 40

— Takið eftir, ég endurtek ekki
spuminguna!
hún fyrst fengið áhuga á kvik-
myndum einu eða tveimur ár-
um áður. Það hafði verið á
einu heimilinu.
„Einhverra hluta vegna, sem
ég skildi aldrei, vildi fjölskyld-
an alltaf losna við mig úr hús-
inu á laugardögum. Mér var al-
veg sama því þau gáfu mér
alltaf peninga til að fara í bíó
og ég dvaldi allan daginn — og
stundum eitthvað frameftir
kvöldi — í bíó. Hlæjandi, grát-
andi og allavega... ég skemmti
mér betur þarna en nokkru
sinni fyrr. Þrátt fyrir þessa
dularfullu laugardaga-fjöl-
skyldu, þá er ég þeim þakklát
fyrir að hafa gefið mér peninga
til að fara f bíó.
Eftir að Norma Jeane var
komin inn á munaðarleysingja-
hælið, átti hún auðvelt með að
setja sig inn í hlutverkin sem
hún sá í bíó og oft lét hún sig
dreyma um að hún væri sjálf
ein af stórstjörnunum, umvaf-
in gulli og gimsteinum. Það
hjálpaði til við að gleyma leið-
indum vinnunnar.
Því hún vann á hælinu. Fyr-
ir peninga ... fimm sent á mán-
uði. „Það voru mínir fyrstu
peningar ... fyrir að hjálpa til
í búrinu, leggja á borð, þvo
diska og eitt og annað. En ég
sá aldrei þessa peninga, því
þeir voru teknir og settir í jóla-
sióðinn. Það var venjan að all-
ir settu spariféð sitt í sameig-
inlegan sjóð, sem síðan var not-
aður svo við gætum keypt jóla-
rriafir handa hvert öðru í skran-
búðinni á horninu. Það voru
nytsamar giafir, stílabækur,
blvantar og fleira slíkt.
En síðustu mánuðina sem ég
var á hælinu fékk ég kaup-
hækkun — um helming! Þá var
ég ( flutt-, hækkuð í tign, og
bvoði diska f eldhsúinu fyrir
10 sent á mánuði. Og þár yfir
diskunum lét ég mig dreyma
um að einhverntíma yrði ég
fræg kvikmyndastiarna, ætti
mikla peninga og lé'ti þjón þvo
'i’skana fyrir mig."
Eftir að hún fór frá ensku
fjölskyldunni hafði hún verið
hjá einum tveimur eða þremur
fjölskyldum áður en hún fór á
hælið. Ein þeirra var fjölskylda
sem leigði nokkur herbergi til
einhleypinga. Einn þeirra var
eldri maður, sem var endur-
skoðandi og hann hafði verið
einstaklega vingjarnlegur við
hávöxnu og fallegu stúlkuna,
sem þá var átta ára gömul.
Dag einn opnaði hann dyrn-
ar á herberginu sínu þegar hún
var að leika sér þar fyrir fram-
an og sagði henni að koma inn.
Normu Jeane hafði verið kennt
að hlýða öllum skipunum og
því fór hún strax inn til manns-
ins. Hann lokaði og læsti, sett-
ist svo í sófa í herberginu og
sagði henni að koma og setjast
í kjöltu sér. Nú ætluðu þau að
leika dálítinn leik.
Það þarf ekki að lýsa þeim
„leik“ neitt frekar, en þessu
atviki gleymdi barnið aldrei og
það hafði ákaflega sterk áhrif
á hana. Þegar hann loks lét
hana lausa, hljóp barnijS í ör-
væntingu til fósturmóður sinn-
ar og sagði frá. En konan sýndl
hvqrki minnstu samúð né
áhyggjur; þess í stað sló hún
Normu Jeane utan undir og
sagði henni að halda sér saman
— vera ekki með svona blaður.
Með þungan ekka fór Norma
Jeane til „herbergis“ síns, sem
var reyndar ekki annað en
gluggalaust fatahengi, og grét
sig í svefn. Daginn eftir þrýsti
maðurinn peningum í lófa
hennar — eins og til að borga
fyrir þá ánægiu sem hann
hafði notið daginn áður. Hún
henti peningunum í hann,
skelfingu lostin.
Fljótlega eftir að Norma 'ie-
ane fór frá munaðarleysingja-
hælinu, hélt hún enn á ný til
nýs „heimilis", en í þetta skipt-
ið var það fjölskylda sem veitti
henni þá hlýju og það öryggi
sem hún þarfnaðist. Það var
árið 1935 að Norma Jeane Bak-
er flutti inn á heimili frú Grace
Goddard — fyrrverandi fröken
Grace McKee, beztu vinkonu
Gladys Baker.
McKee hafði gifzt „Doc“
Goddard, sem var einskonar
framkvæmdastjóri, hætt vinnu
sinni hjá Columbia og snúið sér
að því að halda heimili. Það
fyrsta sem hún gerði eftir
brúðkaupið var að hafa upp á
Normu Jeane og fá á því Jög-
lega staðfestingu, að hún ein
hefði umráðarétt yfir barninu.
Framhald í nœsta blatfi.
GOLGATA_____________________
um klædd, leidd af litlum
snáða, sem hélt á gítar.
Snáðinn leit til ferðamanns-
ins um leið og hann stillti gít-
arinn, og hóf svo leik sinn.
Fyrst lék hann þjóðvísur og
söng undir með skærri, blæ-
fallegri barnsrödd. Hann kunni
furðu vel með gítarinn að fara.
Óhreinir fingur hans gripu
hljóðfærið öruggum tökum og
söngur og leikur runnu saman í
ljóðrænni mýkt. Að lokum lék
hann amerískt dægurlag,
hræðilega afbakað.
Litli listamaðurinn fékk
gömlu konunni gítarinn, þurrk-
aði sér yfir ennið með handar-
bakinu, og skotraði augunum
til bekkjarins. Ferðamaðurinn
gekk yfir að garðhorninu og
lagði pening í hönd drengsins.
„Viltu spila fyrir mig nokkr-
ar þjóðvísur svipaðar þeim, sem
þú spilaðir áðan, drengur
minn?“
Drengurinn horfði stórum
brúnum augum á ferðamann-
inn, og í bliki þeirra blandaðist
fögnuður, spurn og tortryggni.
Sennilega hefur þetta verið í
fyrsta skipti, sem hann hefur
verið beðinn að endurtaka
„hljómleika" sína, og það eftir
að hann hefði fengið greitt fyr-
ir þá.
Hvað vildi þessi ókunni mað-
ur? Var hann aðeins að skopast
að honum um leið og hann gekk
hér um, eða var hamingjan sjálf
ef til vill hér á ferð, með fyrir-
heit um annan pening á þessum
sama degi?
„Hvffrnig líður þér, móðir
góð?“ Ferðamaðurinn beindi
spurningunni til gömlu kon-
unnar. Svarið kom með til-
breytingarlausri sönglandi
rödd. Hversdagslegt svar í þeim
dúr, sem svona fólk gefur oftast
við svipuðum spurningum.
Hún væri blindur einstæð-
ingu — Ætti engan að nema
þennan dótturson, sem með
henni væri. — Lífið væri erfitt
— Fáir létu nokkuð af hendi
rakna, síðan ekki var hægt að
veita neinn greiða í staðinn. —
Hún væri löngu dauð, ef hún
nyti ekki drengsins við. — Hon-
um áskotnaðist stundum lítil-
ræði þeim til bjargar, svo væri
hinni heilögu mey fyrir að
þakka. — Hann væri líka góður
drengur. — Sannkallaður sólar-
eeisli í myrkri ömmu sinnar. En
foreldrar drenesins, hvað um
þá? Foreldrar! f minni ætt hef-
ur enginn átt föður svo langt,
sem amma mín mundi. Dóttir
mín stundaði sömu atvinnu og
ég, drengurinn á því heldur
engan föður. Hún var aldrei
hraustbyggð, auminginn, og
hélt því ekki lengi út, og dó
ung. Hún var góð stúlka — megi
dómurinn verða henni náðugur.
Meðan gamla konan lét dæl-
una ganga virti ferðamaðurinn
drenginn fyrir sér. Sennilega
hefur hann verið 12—13 ára þó
lítill væri. Hann var grannvax-
inn með stórt höfuð, hárið gljá-
andi svart, þykkt og mjög
hrokkið. Andlitið var fremur
snoturt, þrátt fyrir augljós
merki skortsins, sem gaf heild-
arsvip þess þreytulegan veik-
lyndisblæ. Neðan við hársrót-
ina, beint upp af nefinu, var
stórt illa gróið hringmyndað ör.
Drengurinn hafði nú lokið
vísum sínum og gesturinn rétti
honum seðil.
„Þökk fyrir, drengur minn,
og ef til vill ertu fáanlegur til
að vera leiðsögumaður minn í
dag. Þú skalt ekki bera minna
úr býtum fyrir það en þú að
öllum líkindum mundir hafa
fyrir að spila á götunni þann
tíma, sem þú fylgir mér.“
Drengurinn varð svo undra-
andi, að hann næstum gleymdi
hinni venjulegu þakklætis-
romsu, sem þetta fólk er vant
að viðhafa, þegar heppnin er
því óvenjulega hliðholl, og ekki
stóð á fylgdinni.
„Hittu mig þá við bekkinn,
þegar þú hefur komið ömmu
þinni á öruggan stað.“
Stuttu síðar fylgdust þeir að
um bæinn.
Hér var ekki margt að sjá,
sem veniulega dregur að sér at-
hygli ferðamanna, svo sem
fagrar götur, ginnandi veitinga-
staðir, glæsileg verzlunarhús,
reisulegar opinberar byggingar
eða markverð söfn. Þessi áber-
andi mannvirki, sem gefa svo
mörgum bæjum og borgum ytri
Plæsileika, og eru stolt ibúanna,
ekki einungis þeirra ríku, sem
eiga þau, heldur og einnig
þeirra snauðu, sem byggðu þau,
en horfa nú á þau úr fiarlægð
mitt í nálægðinni. Jafnvel
kirkiurnar, þetta íburðarmikla
skraut flestra kaþólskra borga,
voru litlar og látlausar. Hér var
fiest gamalt, en fátt nvtt. Yfir
bessum bæ hvíldi þó enginn
liómi gamallar velmegunnar.
Það var líkast því, sem hann
befði smátt og smátt í gegn um
aldirnar þokazt að því marki,
sem hann auðsiáanlega var fyr-
ir löngu búinn að ná. og þar
með hafi vaxtamöguleikar hans
verið þrotnir. Lítil matstofa
sneri opnum dvrum út að göt-
nnni og lagði út um þær lykt
40 VIKAN 27.TBL