Vikan - 24.08.1972, Síða 21

ástæður," segir Ruth Chase.
Því að hvergi í Suðurríkjum
Bandaríkjanna höfðu negrar
verið svo illa leiknir sem í
Mississippi. Þeir voru ódýrt
vinnuafl, taldir heimskir, fengu
ekki að kjósa og voru litlu
meira metnir en búpeningur,
og margir góðir hvítir borgar-
ar hörmuðu sáran að ekki
skyldi nú sem fyrrum mega
kaupa þá og selja líkt og bú-
pening.
í Mississippi er ennþá fleygt
smáskildingum í negra til að fá
þá til að þegja, í stað þess að
gerast athafnasamir í stjórn-
málum, eins og þeir í Fayette
hafa gert. í Mississippi láta
hvítir menn ennþá sem þeir
viti ekki af lögunum um lág-
markslaun, og láta negrana
þræla hjá sér fyrir hungurlús.
Og jafnvel í Fayette, þar sem
meiri framfarir hafa orðið í
þessum efnum en víðast ann-
ars staðar í ríkinu, gengur ekki
eitt einasta hvítt barn í skól-
ann, sem rekinn er af bænum.
Hinir hvítu borgarar bæjarins
vilja engin samskipti á jafn-
réttisgrundvelli við negrana.
Ruth Chase hófst ótrauð
handa, þótt hún mætti tor-
tryggni negranna í fyrstu. Hún
bauð heilbrigðisyfirvöldum
bæjarins þjónustu sína og kom
á fót stofnun þar sem fatnaði
var útbýtt. Hún reyndi með
litlum árangri að bæta eitthvað
úr atvinnuleysinu, en í Fayette
og grennd er um helmingur
vinnufærra manna atvinnulaus.
Og þar eð bærinn hafði engin
efni á að koma sér upp ráð-
gefandi félagsmiðstöð, keypti
hún hús við aðalstræti bæjar-
ins og lagði það fram til þeirr-
ar þjónustu. „Eftir það,“ segir
hún, „átti ég sjötíu og fimm
dollara eftir í banka.“
í félagsmiðstöð þessari hefur
hún síðan vinnuborð, og eng-
inn, sem til hennar kemur, fer
erindisleysu. Þegar hún geng-
ur um aðalstrætið þar sem all-
ar verzlanir eru ennþá í eigu
hvítra manna, snúa þeir hvítu
sér undan, þegar þeir mæta
henni. Enginn þeirra býður
„vinkonu niggaranna“ góðan
dag. En negrarnir sem heilsa
henni eru þeim mun fleiri. All-
ir hafa þeir einhverjar áhyggj-
ur. Einn vantar ábreiðu, annar
þarf hjálp til að fylla út eyðu-
blað með umsókn til yfirvald-
anna, sá þriðji á veikt barn.
Hver manneskja í Fayette á við
sína raun að stríða, og flestir
fleiri en eina.
Frú Chase er sérstaklega um-
hyggjusöm um þá, sem veikir
eru. Hún heimsækir fleiri eða
færri þeirra næstum á hverj-
um degi. Hún lætur sér annt
um Berthine Wilson, sem er
ekki fyllilega heil andlega, en
á ellefu börn og er þar á ofan
þunguð. Maður hennar er fyr-
ir skömmu dáinn, og þau tólf,
sem eftir lifa, hafa sér til fram-
færis aðeins sem svarar rúmum
átta þúsund krónum á mánuði.
Þá er það Artie Dee. Andlit
hennar er markað beiskju og
uppgjöf. Hún er sextíu og
tveggja ára, hefur í áratugi
unnið hjá hvítum bónda og hef-
ur fyrir það fimm dollara á
mánuði. Hún er ekki heil
heilsu og hefur oft verki. Allt
árið verður hún að þvo þvotta
fyrir fjölskylduna, sem hún
vinnur hjá — án þvottavélar.
Bóndinn vinnukaupandi henn-
ar kaupir sér ekki þvottavél
— hvers vegna ætti hann líka
að gera það, fyrst Artie er
svona ódýr?
í þriðja lagi má nefna þá
Alwin og Larry McDonald. Al-
win er fjórtán ára, Larry ell-
efu, báðir eru lamaðir og verða
34. TBL. VIKAN 21