Vikan - 14.09.1972, Síða 45

Reynið LIMMITS súkkulaði- og
megrunarkexið strax í dag
Fæst nú aftur í öllum apótekum
Afar bragðgott
Heildsölubirgðir:
G. OLAFSSON, Aðalstræti 4
þessar fjórtán mílur upp að
miðborg Shanghai eru þéttsetn-
ir verksmiðjum, vöruskemm-
um og skipasmíðastöðvum. Iðni
og starfstónar fylla loftið. Ekki
er mér kunnugt um, hvað af
þessu er þeirra eigið fóstur og
hvað arfur frá fyrri húsbænd-
um, og má það svosem einu
gilda, því að allt virðist svika-
laust nýtt. Víða sá þó hilla und-
ir byggingar á bökkunum, sem
alveg eins hefðu getað staðið í
dokkum Grimsby eða Hull.
Skipasmíðarnar eru að minnsta
kosti þeirra eigin, og virðast
þeir leggja mikið kapp á að
auka flota sinn og endurnýja.
Við lögðum að bakkanum ná-
lægt miðborginni um klukkan
fjögur síðdegis, og var næstum
samstundis hafizt handa að
lesta skipið. Þeir unnu allan
sólarhringinn á þrískiptum
vöktum. Hafnarverkafólkið var
af báðum kynjum, sem þykir
ekki tiltökumál í sósíalistísku
ríki. Fólkið vann vel og var
samvinnuþýtt, þótt ofurlítils
rembings gætti reyndar hjá
sumum þeim, sem höfðu með
tölur, útreikninga og verkstjórn
að gera. Mannsandinn er sam-
ur við sig. Honum breyta eng-
in hagkerfi. Ekki hefði þetta
fólk getað kallazt vel klætt á
vestrænan mælikvarða. Margir
voru í vinnufötum með hverja
bótina yfir aðra. Var þá ekki
endilega verið að velja bætur
af svipuðu efni, heldur var
hvítu eða köflóttu bætt í grá
vinnuföt. É'g er ekki frá því að
þetta hafi lífgað upp umhverf-
ið.
Að sjálfsögðu voru vopnaðir
verðir við skipshlið, og allir
urðu að sýna skilríki í hvert
sinn og þeir fóru frá borði eða
um borð.
Á tíunda degi var skipshöfn-
inni boðið í kynnisför upp í
borgina, og þáðu margir boðið.
Fararstjórar voru tveir og tal-
aði annar ensku, en hinn
sænsku. Sá sænskumælandi var
að vonum vinsælli, enda var
hann bæði lipur ög óspar á bros
sín. Sá enskumælandi tók sjálf-
krafa að sér það hlutverk að
stjaka við eftirlegukindum, —
áhafnarmeðlimum, sem ætluðu
að gera sig seka um óþarfa
hnýsni og aukaforvitni. Það
var auðfundið, að það sem átti
að sýna, var innan ákveðins,
hröngs ramma. Þó fengum við
að taka ljósmyndir.
Fyrst vorum við leiddir upp
á þak á skýjakljúf einum, þar
sem gott útsýni var yfir borg-
ina. Nú — húsaþökum þarf víst
ekki að lýsa. Sá sænskumæl-
andi lét móðann mása í stuttu
söguágripi, þar sem aðal inni-
haldið var auðmýking Kín-
verja, á meðan þeir lutu yfir-
drottnun annarra þjóða. Hann
benti okkur á skrúðgarð ekki
lengt frá, þar sem staðið hafði
í aldaraðir skilti eitt furðulegt,
hvar á var letrað: „Innganga
bönnuð fyrir hunda og Kín-
verja.,, Bros hans hvarf og
augun skutu gneistum. Reiði
hans var að vísu skiljanleg,
þótt ofurlítil kímni hefði kann-
ski ekki sakað hann að svo
komnu máli.
Ég man svo langt, að ég
heyrði einu sinni talað um
skipstapa heima og að ellefu
menn hefðu farizt — og tveir
kyndarar. Það var að vísu í þá
daga, þegar fólk trúði statt og
stöðugt á helvítiseldana. Og
einu sinni sé ég auglýst í glugga
verzlunar „skipakjöt“ og getur
hver og einn gert sér í hugar-
lund, hvaða gæðaflokkur það
muni hafa verið. Svona bráð-
fyndið snobb finnst mér aðeins
hitta þá sjálfa fyrir, sem við-
hafa það, enda er allt útlit fyr-
ir, að það sé einmitt nú að
sannast á Kínverjum.
Sá sænskumælandi benti okk-
ur á hvítar byggingar, sem
mynduðu ferhyrning um þokka-
legan blómagarð. Hann sagði,
að þetta hefðu áður fyrr verið
brezku nýlendustjórnarskrif-
stofurnar, en væri nú alþjóð-
legur sj ómannaklúbbur. Þang-
að myndi okkur boðið að borða
í lok kynnisfararinnar. Af
þessu má reyndar ráða, að Kín-
verjar meta störf sjómanna
meira en til dæmis íslenzka
sendiráðið í Kaupmannahöfn
gerir.
Sá sænskumælandi hafði tek-
ið gleði sína á nýjan leik. Hann
brosti með öllu andlitinu og
leiddi hópinn af stað í lyfturn-
ar. Sá enskumælandi stjakaði
við mér og fleirum og togaði
í okkur, er við ætluðum að
kíkja inn í einhvern salinn, þar
sem héngu málverk af Karli
Marx, Lenin og Maó. Stalín
fékk sums staðar að fljóta með.
I anddyrinu var stórt rautt
spjald með kínversku letri. Og
viti menn, ég fékk þann ensku-
mælandi til að þýða það. Vona
ég, að ég móðgi ekki hinn sós-
íalistíska heim, þótt ég fari
ekki alveg orðrétt með skrif-
in, en þar stóð letrað eitthvað
á þessa leið:
„Samfylking fólksins. —
Skipulag Karls Marx. — Fram-
kvæmd Lenins. — Hugsun
Maós.“
Næsti liður á dagskránni var
að heimsækja það, sem túlk-
arnir kölluðu Children Palace.
Sá sænskumælandi fann ekkert
nothæft sænskt orð yfir stað-
inn. Og íslenzka orðið tóm-
stundahöll nær því reyndar
ekki heldur, þar sem hér er um
uppeldis- en ekki aðeins af-
þreyingarstofnun að ræða.
Þetta er ekki beinlínis barna-
skóli, heldur nokkurs konar
samkomuhöll fyrir börn á
barnaskólaaldri, þar sem þeim
var kennd hegðun, framkoma
og göfug hugsun ásamt listum
ýmiss konar og vísindum.
Þarna var kennt allt frá kór-
söng, leirmótun og leik á kín-
versk hljóðfæri upp í að taka
á móti hljóðmerkjum (morsi)
og leita að jarðsprengjum með
þar til gerðum hlustunartækj-
um.
Hvar sem við fórum um göt-
ur og stræti einkenndist borg-
arbragurinn af iðni og starfi og
mergð af gulu, skáeygðu, lát-
laust klæddu fólki, sem sýndi
gestum sínum slíkan áhuga og
þvílíka forvitni, að manni stóð
ekki orðið á sama. Maður fór
ósjálfrátt að skima eftir kokk-
húslykli eftir endilöngu nef-
inu eða einhverju æpandi óeðli-
legu aftan á buxnabotninum.
En þetta reyndist bara einföld
37. TBL. VIKAN 45