Vikan - 21.12.1972, Blaðsíða 34

fræ&ingur. Hann lét til sin heyra i
þinginu. Aður en árið var liðið, lét
Caroline útnefna hann forsætis-
ráðherra. Hjúskaparlögin voru
endurbætt, blöðin fengu meira
ritfrelsi og skólalöggjöfin var
endurskoðuð og skólar settir á
stofn. Aðalsmenn og fyrirfólk
varð nú að hlýta sömu lögum og
almenningur, og nú var ekki
lengur hægt að hengja fátæklinga
fyrir að stela brauðhleif.
Framkvæmd nýju laganna var
hraðað, nýji sópurinn sópaði vel,
en í augum þeirra, sem áður
höfðu ráðið lögum og lofum, var
þetta eins hneykslanlegt og hið
augljósa samband læknisins við
drottninguna.
Juliana var i fyrstu uggandi, en
hún sá fljótlega að þetta ástand
gæti verið hagkvæmt fyrir hana
sjálfa. Þegar Caroline eignaðist
dóttur, sem hlaut nafnið Louise
Augusta og gat að sjálfsögðu alls
ekki verið dóttir konungsins,
kunni Juliana sér ekki læti. Þegar
hún sá að hinn vesæli stjúpsonur
hennar var fluttur til hallarinnar,
til að hnekkja nrðrómnum um að
hann hefði verið myrtur, eygði
hún lausn mála sinna.
Caroline elskaði litlu dóttur
sina, sem var lifandi eftirmynd
Struensees, af öllu hjarta, jafnvel
meira en soninn. Hún naut lfka
lifsins og ástarinnar: fórá veiðar,
dansaði og skemmti sér fram
undir morgun. A yfirborðinu var
látið lita þannig út að drottningin
og læknirinn borðuðu aðeins
morgunverð saman, en Juliana
vissi betur. Hún átti aðeins eftir
að koma fram með sannanir. Og
hún tók til óspilltra málanna.
Fyrsta skref ekkju-
drottningarinnar var að reyna
komast inn i vistarverur
konungsins og það var ákaflega
auðvelt. Hann hopaði reyndar
undan, þegar hún kom
askvaðandi inn til hans. Það var
auðvelt fyrir hana að koma penna
á milli fingra hans og stýra
skjálfandi hönd hans til undir-
skriftar, til að skrifa undir hand-
tökuskipun á Struensee og
Caro’.ine drottningu. Sigri
hrósandi þerraði Juliana blekiö
og virti fyrir sér vitskertan
stjúpson sinn með arnaraugum.
— Þú segir þetta engum.
Heyrirðu það? Þú segir ekkert.
Hann kinkaði bjánalega kolli og
rétti fram hönd sina, eins og til að
biðja um vinarhót, en hún lézt
ekki sjá það og strunsaði út. Svo
lét hún kalla fyrir sig yfirmann
lifvarðarins.
Þetta sama kvöld var
grlmudansleikur i höllinni. Þaö
snjóaði mikið, en inni i
danssalnum glitruðu ljósin og
dansinn dunaði. Caroline dansaði,
alsæl, við elskhuga sinn,
Hún var sannarlega
drottningarleg þetta kvöld.
Demantarnir blikuðu á örmum
hennar og barmi. Hún horfði
ástaraugum á elskhuga sinn, sem
svaraði brosandi.
Hljómlistin þagnaði og
dansfólkið yfirgaf salinn. t svefn-
herbergi Caroline lágu ást-
vinirnir i faðmlögum. Eldurinn
logaði glatt i arninum og Caroline
hafði vafið bjarnarskinnskápu
Struensees um sig. Klukkan tvö
reis hún upp. — Nú verður þú að
fara, ástin min.
— Já.
Eftir innilegt faðmlag smeygði
hann sér út um leynidyrnar, sem
lágu að stiganum, sem tengdi
svefnherbergi þeirra. Caroline
settist við spegilinn og fór að
bursta hár sitt.
Skyndilega var þögnin rofin.
Dyrunum var hrundið upp.
Hermenn, vopnaðir sverðum og
pistólum umkringdu hana.
Foringi las eitthvað upp af blaði
og hún skildi danska orðið
„arrest”. Hún rak upp ofboðslegt
óp og þegar hún hrópaði i annað
sinn, kom Struensee til hennar,
hann hafði heyrt óttann i rödd
hennar.
Hann sá straj^ að þau voru
komin i gildru. Hann þrýsti henni
fast að brjósti sér, meðan hand-
tökuskipunin var lesin til enda.
Svo gripu hermennirnir þau og
það varö ekki timi til frekari
kveðjuorða. Hún sá ekki hvert
þeir fóru meö hann.
Hún var hálfklædd, en vafði um
sig kápu og hermennirnir leiddu
hana burt.
Þegar þeir fóru meö hana um
ganginn, sem lá að vistarverum
Kristjáns konungs, sleit hún sig
lausa. Hann hafði skrifað undir
handtökuskipunina, hann gat
ógilt hana, ef hún aðeins gæti
komizt til hans. En hermennirnir
drógu hana með sér út að
vagninum, sem beið við dyrnar
og hún var færð til Kronborgar-
kastala, þar sem hún var lokuð
inni.
Fangavistin varö Struensee
ströng. Hann var settur I klefa,
sem var svo þröngur að hann gat
hvorki setiö né staöið og var
hlekkjaður við vegginn. Hann var
sveltur og pyndaður og i þrjá
mánuði mátti hann þola þessar
pfnslir, áður en hann var leiddur
til aftöku i aprilmánuði.
1 Bretlandi var mikil ólga.
Hvernig var hægt aö bjarga hinni
ungu drottningu? Var ekki
sjálfsagt að Bretakonungur segði
Dönum striö á hendur? Georg III.
var að visu meö áhyggjur af
systur sinni, en hún var samt ekki
þess verð að heyja striö hennar
vegna. Hann sendi freigátu til að
sækja hana, en það var ekki farið
með hana aftur til Englands,
heldur til Hannover og þar var
henni komið fyrir I Zellekastala.
Eftir þetta hneyksli var ekki hægt
að láta hana koma til konungs-
hallarinnar I Englandi.
Hún bjó þar svo i þrjú ár, lokuð
úti frá umheiminum með Louise
litlu dóttur sina hjá sér.
1 Danmörku rikti nú Júliana i
forföllum konungs, en danska
þjóðin komst fljótt að þvi að
ástandiö hafði verið mun betra i
stjórnartiö Struensees.
Samtök voru mynduð til að
frelsa Caroline frá Zelle, hina
réttu drottningu og færa hana
aftur til Kaupmannahafnar. Hún
frétti þetta og lifnaði við þennan
vornarneista.
Það var brezkur ferðamaður,
sem færði henni þau tiðindi að
innan skamms myndi hún veröa
flutt aftur til Kaupmannahafnar.
Hún yrði drottning á ný.
Ferðamaðurinn átti ekki orð til að
lýsa glæsileik hennar og hraust-
legu útliti.
En sjö vikum siðar lézt hún,
aðeins tuttugu og þriggja ára
gömul og af sjúkdómseinkennum
hennar mátti ráða að henni hefði
verið byrlað eitur. Vald ekkju-
drottningarinnar, Juliönu Maríu,
virtist ná langt.
3M -
Framhald af bls. 15.
góða skapið hefur svo sannarlega
haldist siðan.
Prógramm hljómsveitarinnar er
æði fjölbreytt og má þar sannar-
lega finna eitthvað fyrir alla.
Ætla mætti, að Haukarnir þyrftu
að æfa nokkuð stift, til þess að
geta þetta, en staðreyndin er vist
sú, að æfingar eru nokkuð sem
tekur varla að minnast á.
Aðspurðir um æfingar, mundu
þeir aðeins eftir einni nýlega og
það var i september, þegar nýi
trommuleikarinn, Rabbi, var
æfður inn. Þá var tekið á leigu
húsnæði einn laugardags-
eftirmiðdag og svo spilað um
kvöldið. Raunverulega er það
aðeins litill hluti prógrammsins,
sem er æft, hitt verður til á dans-
leikjum.
Þegar talað er um, að
Haukarnir njóti mikilla vinsælda,
verður að taka tillit til þess, að
þeir sitja ekki jafnt til borðs og
aðrar hljómsveitir. Vinsældir
Hauka byggjast, eins og áður
sagði ekki á gæðum tón-
listarinnar eingöngu, heldur á
hvern máta þeir flytja sina
músik. Lagaval er lika nokkuð i
öðrum dúr, heldur en hjá öðrum
danshljómsveitum landsins.
Prógrammið er, þegar á heildina
er litið, mun léttara eða létt-
meltara, heldur en fólk hefur
almennt vanist frá öðrum hljóm-
sveitum. Nú er það æ að koma
skýrar og skýrar i ljós, að aðrar
hljómsveitir eru mikið farnar að
taka upp sama þráð. A þeim
tveimur árum rúmum, sem
Haukarnir hafa spilað þessa teg-
und tónlistar, hafa þeir dregið til
sin fjölda manns á dansleiki,
jafnvel þótt aðrar topp-
hljómsveitir hafi verið i næsta ná-
grenni. Það er greinilegt, að fólk
sækist ekki alltaf eftir þvi, að
heyra það flottasta og bezta i
bransanum. Stefnan, sem Haukar
mörkuðu, án þess að gera sér
beinlinis grein fyrir þvi, er nú
rikjandi hjá fjölmörgum hljóm-
sveitum öðrum. Það eru aðeins
topparnir, sem halda sinni stefnu
(næstum þvijóbreyttri.
Það er staðreynd, að þegar
Haukarnir spila á dansleik, gera
þeir það með pomp og prakt. Þeir
eru staðráðnir I að skemmta
sjálfum sér eins og frekast þeir
geta. Þeirra motto er, að ef við
skemmtum okkur, þá skemmtir
fólkið sér. Ef að hljómsveitin er
að spila á sveitaballi einhvers
staðar, eins og sagt er, þá koma
þeir á staðinn eins og allir aðrir,
sem eru að fara á sveitaball. Þeir
eru ekki að fara að vinna, heldur
til að skemmta sér. Og á meðan
þeir gera það, er engin hætta á að
vinsældir þeirra minnki, þvi fyrir
þetta hugarfar hefur hljómsveitin
orðið það sem hún er i dag.
BREKKUKOTS-
ANNÁLL
Framhald af bls. 25.
minum augum sem skapaður i
aðalhlutverkið. Danskir, norskir
og sænskir aðilar eiga hlut að
gerð myndarinnar, og er þetta i
fyrsta sinn, sem þessar þrjár
skandinavisku þjóðir, auk
tslendinga og Þjóðverja, taka sig
saman um gerð kvikmyndar. Af
Þjóðverja hálfu er aðilinn
Nordvision, norður-þýzka sjón-
varpið. Hvað sem þvi liður er
mydnin að þvi leyti rammislenzk,
að þeir sem að henni unnu eru
allir Islendingar, burtséð frá mér
sjálfum og myndatökumanni
mlnum, Peter Hassenstein og
Inge Bohmann, aðstoðarmanni
leikstjóra og fáeinum öðrum.
— Nú hafið þér mikla reynslu af
þvi að kvikmynda með leikurum,
sem þaulvanir eru að leika i kvik-
myndum, en það eru islenzkir
leikarar ekki i sama mæii.
— Það kann að koma ýmsum á
óvart, en staðreyndin er sú, að
grundvallarregla i sambandi við
gerð kvikmynda er að þar gildir
ekki rútina. Það er miklu betra að
vinna með fólki, sem er framandi
gagnvart kvikmyndinni og af
þeim sökum opnara fyrir
ferskum áhrifum. Sjálfum fannst
mér sannkölluð uppörvun og
andleg endurnæring að vinna með
islenzku leikurunum. Ekki hvað
sizt er ég ánægður með
árangurinn með barnahlutverkin,
en I þau urðum við að velja alveg
óvant fólk. En sérstaklega vil ég i
þessu sambandi geta eldri leikar-
anna sem eru i sannleika stór-
34 VIKAN 51. TBL.