Vikan - 22.02.1979, Page 10

FEIT BÖRN
Af hverju á að meðhöndla off itu?
Persónulegir og tilfinningalegir erfið-
leikar eru mjög tíðir hjá feitum börnum.
Þau verða oft fyrir neikvæðri afstöðu
umhverfisins og útilokuð frá félögum og
leik. Á gelgjuskeiði aukast oft vandamál og
minnimáttarkennd vegna offitu af því að
börnum finnst sjálfum að líkami þeirra sé
fráhrindandi og svo ljótur að það sé ekki
nema von að aðrir líti á hann með fyrirlitn-
ingu. Oft vilja feit börn ekki fara i leikfimi
og í sumum tilfellum vilja þau alls ekki fara
í skóla.
Fita er vandamál á öllum aldursstigum
en fyrir feitt barn getur hún verið sérstakt
vandamál. Barnið þarf oft að berjast við
marga hluti í einu, sálræna, líkamlega og
hreint hagnýta erfiðleika. Feit börn koma
gjarnan úr feitum fjölskyldum og
umhverfið þýðir sérstaklega mikið fyrir
þróun á offitu hjá barninu. Ef fjölskyldan
borðar mikið og vel þá tileinkar barnið sér
yfirleitt þessar matarvenjur. Börn fá matar-
venjurnar frá foreldrunum, þau læra þær í
heimahúsum, það getur næstum því ekki
verið öðruvísi.
Hvenær er barn feitt?
Það kemur allt of oft fyrir að ekkert er
gert í málinu fyrr en barnið er orðið allt of
Börn sem eru feit verða oft að berjast við offitu þegar þau verða
fullorðin. Oft er talað um að 80% af feitum börnum verði líka feit
þegar þau eru 25-30 ára. Fita er ekki merki um heilbrigði, ekki
heldur hjá ungabörnum, því fjöldi fitufruma þeirra eykst og það
getur verið orsök offitu seinna meir.
Fjöldi feitra barna hefur aukist á síðustu
áratugum og er án efa bæði afleiðing
velferðarþjóðfélagsins og neyslu-
þjóðfélagsins og afleiðing af minni
hreyfingu og ótakmarkaðri völ á tilbúnum
fæðutegundum. Oft hefur verið bent á að
það sé sérstaklega erfitt að meðhöndla
mikla offitu hjá fullorðnum og það geti
verið erfiðara ef fitan stafar frá bernsku.
Einnig að börn séu ef til vill móttækilegri
fyrir meðhöndlun en fullorðnir af því að
orsakirnar að offitunni hafa ekki varað svo
lengi og af því að börn eru vön að læra. Það
er mikilvægt að börn læri mjög snemma
heilbrigðar matarvenjur. Feit börn þarfnast
stuðnings og hvatningar frá umhverfinu og
það má ekki freista feitra barna með
sætindum.
feitt. Foreldrar hafa í sumum tilvikum'
fengið að vita að þegar barnið stækki verði
þetta allt í lagi og muni lagast. Það er þvi
miður sjaldan tilfellið. Margir foreldrar
halda lika að fita barnsins stafi af
einhverjum efnaskiptasjúkdómi, en það er
mjög sjaldgæft. Það sama á við um mjög
útbreidda skoðun hjá foreldrum feitra
drengja, þeir álíta oft að kynfæri
drengjanna séu of lítil og það hljóti að stafa
af hormónatruflunum. Sannleikurinn er
hinsvegar oft sá að kynfærin hverfa hreint
og beint í fituvefinn.
Erik Thamdrup, danskur yfirlæknir
hefur fengist mikið við feit börn og segir að
það sé erfitt að búa til töflu yfir kjörþyngd
af því að líkaminn sé samsettur úr mörgu
öðru en fitu. Þannig skipta bein og vöðvar
miklu máli fyrir þyngd. En hann bendir á
XOVikan 8. tbl.