Vikan - 28.05.1987, Qupperneq 61

Anna við vinnu sina.
eða pósthúsið mætti maður iðulega likfylgd-
um. Mér fannst alltaf svolítið sérstakt að sjá
þær. Líkið var yfirleitt grindhorað, þakið gull-
fiflum. Burðarmennirnir voru berfættir en
konur og karlar vafm í silkiefni frá hvirfli til
ilja eins og múmíur. Líkfylgdin hlykkjaðist
hratt í gegnum þröngar göturnar, raulandi
ram sita ram, þessi orð voru endurtekin marg-
oft. Þau þýða: Nú finnur þú sannleikann og
guð. Lík helgra manna og barna eru ekki
brennd. Það er farið með þau út í miðja
Ganges og þau boðin fiskunum til átu. Þegar
ég horfði út af svölunum. þar sem ég bjó, sá
ég þá stærstu fiska sem ég hef á ævi minni
séð. Þeir voru á stærð við hákarla enda nærð-
ust þeir á helgum mönnum og börnum.
Lyktin í Benares var mjög sérstök, þar lá lík-
brennslulyktin í loftinu. Hún var ekki vond
þvi að líkin eru þakin gullfiflum og þeir lykta
mjög sterkt þegar þeir brenna auk þess sem
reykelsi er stöðugt brennt við kestina.
Frá Indlandi fór ég til Nepal og bjó í tvö ár
í Kathmandu. Nepal er upphaf alls. Menning-
in er mjög rík af töfrum, öndum og göldrum.
Ég skrifaði mömmu bréf þaðan og í því stend-
ur: Þegar ég ætlaði að fagna jólunum fögnuðu
þeir dauðanum. Þegar við gleðjumst yfir lífinu
færa þeir dauðanum fórnir. Allir dagar í Kath-
mandu voru sérstakir. Fólkið var yndislegt,
vingjarnlegt og hjartahlýtt. Þegar maður hitt-
ir fólk á götum úti hneigir það sig fyrir manni
og segir namasthe, lauslega þýtt: Guðirnir
blessi þig. Það er mjög gefandi því með þess-
ari einföldu athöfn eru þeir að gefa eitthvað
af sjálfum sér. Það er ekki eins og íslendingar
sem strunsa framhjá án þess svo mikið að
virða náungann viðlits. Þegar maður fer út á
götu hér býst maður ekki við að sjá neitt
annað en það sem venjulegt má teljast, tísku-
búðir, bíla og regn, fólk sem er að flýta sér,
manneskjur sem líta hvorki til hægri né vinstri.
Ég hef kynnst fólki alls staðar að úr heiminum
en engum sem eru eins eigingjarnir á sjálfa
sig og íslendingar eru. Þeir eru samt sem
áður gáfaðir, viðkvæmir og tryggir en þeir eru
þöglir, það þarf að hafa fyrir því að komast
í gegnum skelina sem umlykur þá.
Þetta var útúrdúr, ég var að byrja að tala
um Nepal. Þar bjó ég um tíma ein í húsi sem
stóð fyrir utan Kathmandu. Ég þurfti að fara
til lítils bæjar til að kaupa í matinn. Þar sátu
dökkklæddir bændur og sölumenn á götunum
og seldu varning sinn undir svörtum sólhlíf-
um. Þeir minntu mig á fiðrildispúpur.
Þarna kynntist ég fólki af gurkoskynþættin-
um en karlmenn af þeim kynþætti eru taldir
bestu stríðsmenn allra tíma. En þeir eru góð-
ir heim að sækja, dagsdaglega ganga karlarnir
með blóm í hárinu. Þeir eru góðir við börn
sin og konur og sérstaklega hjálpsamir við
heimilisstörfin. Einhverju sinni var ég á leið
til bæjarins, þá heyrði ég ofboðslegan hávaða
koma úr húsi einu sem var á leið minni. Ég
skildi ekkert í þessu en seinna komst ég að
því að þegar einhver heimilismaður deyr er
siður að reka anda hins dauða út úr húsinu
með miklum látum og brambolti. Þá tekur
fjölskyldan og vinir hennar sér eldhúsáhöld í
hönd og reka gamla loftið út úr húsinu gegn-
um útidyrnar. Þetta er gert til að hjálpa anda
hins látna að hverfa frá jörðinni.
Annars lenti ég einu sinni í mikilli lífshættu
þegar ég fór út að ganga snemma morguns.
Allt í einu skynjaði ég einhverja hættu. Ég
leit aftur fyrir mig og komu þá ekki sex fílar
hlaupandi. Það var ekki um neitt annað að
ræða en kasta sér í götuna og reyna að bjarga
sér undan löppunum á þeim. Mín fyrsta hugs-
un var: Þegar ættingjar mínir á íslandi frétta
andlát mitt segja þeir: Manstu eftir henni
Önnu Fugaro, hún kom stundum til íslands
þegar hún var lítil. Hún fór undir fil í Nepal
um daginn. Þá fannst mér þetta ofboðslega
fyndið. Annars er dauðinn þarna daglegt
brauð, það er alltaf einhver að deyja, það er
bara hluti af lífinu.
Þarna tók ég líka þátt í sérstakri kvennahá-
tíð, þá var dansað heila nótt og engum
karlmönnum boðið. Það var ofsalega gaman.
Síðan fluttist ég í mjög skemmtilega þak-
íbúð inni í miðri Kathmandu. Gluggarnir
voru mjög stórir, sérstaklega á klósettinu og
útsýnið þaðan var stórfenglegt. Þaðan hafði
ég útsýni ufir stærsta búddahofið í borginni
og Himalyafjöllin.
Það var alltaf verið að halda hátíðir í Nep-
al. Þarna var hátíð lifandi guða. Hún stóð í
átta da_ga, með söng, dansi og mikilli ljósa-
dýrð. A vegg stærsta hofsins var líkneski af
höfði guðsins Byrob. Alla aðra daga ársins
var það hulið sjónum almennings en á þess-
ari hátíð fékk fólk að virða hann fyrir sér.
22. TBL VIKAN 61