Vikan - 16.06.1993, Qupperneq 27

kringum Hollywoodleikkonuna
Amanda Bearse en hún er
frægust fyrir leik sinn í
Married with Children, einum
af vinsælustu grínþáttunum í
amerísku sjónvarpi.
„Vegna kostnaðar og tíma
höfðum viö aöeins fjörutíu og
átta klukkustundir til umráða
og þegar við komum til ís-
lands var brjálað veður. Það
lá við að það yrði til þess að
hætt væri við allt saman en
loks fékk ég Flugfélag Norður-
lands í lið með okkur og þeir
lánuðu okkur flugvél til að
leita að sólinni. Hún leyndist í
Skagafirði og þar lentum við
heilu og höldnu. Hollywood-
stjarnan brá sér á bak og átti
ekki orð til aö lýsa klárunum.
Þaðan barst leikurinn til
Reykjavíkur en þetta var
sautjánda júní og komið blíð-
skaparveður. Samtals var
sýningartimi þáttarins um tólf
mínútur og hann var sýndur í
tvígang um sömu helgina á
ABC sjónvarpstöðinni um öll
Bandaríkin. Fólk áttar sig
kannski ekki á gildi þessa en
kostnaöurinn við auglýsingu
af þessu tagi, bara tíminn
sem myndin var á skjánum,
nemur hundruðum milljóna ís-
lenskra króna. Eina sem viö
greiðum er ferðakostnaður og
uppihald og í þessu tilfelli
stóðu Flugleiðir og Hótel Óð-
insvé að þessu með okkur.”
RÖNG STEFNA
Í LAXVEIÐIMÁLUM
Mér er kunnugt um að eitt af
aðaláhugamálum Einars er
veiöimennska og ég spyr
hvort ferðamálayfirvöld séu
eitthvað að aðhafast á þeim
vettvangi.
„Ég er með mjög róttækar
hugmyndir um öll þau mál er
snúa að veiðinni. Eftirspurnin
eftir laxveiði á íslandi hefur
minnkað verulega en hér á
árum áður streymdu ríkir
Bandaríkjamenn ár eftir ár í
hundraðatali til íslands til að
veiða. Nú er annað í tísku.
Þaö er vinsælla að fara til
Alaska eða Rússlands og ég
er þeirrar skoðunar að þeir
sem standa fyrir laxveiðinni
heima hafi hreinlega ekki
fylgst nógu vel með því sem
hefur verið að gerast í þess-
um málum og séu að bjóða
upp á annað en markhópurinn
er að leita að. Laxveiðimaöur,
sem fer til íslands, er með-
höndlaður eins og kóngur,
hann er borinn um á gullstól.
Veiðihúsin eru orðin eins og
lúxushótel með fjögurra
stjörnu fæði og þegar veiði-
mennirnir koma út úr þeim að
viku liðinni hafa þeir bætt við
sig fimm til tíu kílóum. Þetta
er ekki það sem menn eru á
höttunum eftir núna.
Það sem menn eru að leita
eftir í Rússlandi, Kanada og
Alaska er að sjálfsögðu góð
veiði en hún hefur brugðist
töluvert heima á undanförnum
árum. Aðalatriðið er þó að
þeir eru á leiðinni f ævintýra-
ferð og það er ekki boðið upp
á svoleiðis á íslandi lengur.
Þar er maður látinn standa við
hliðina á veiðimanninum við
ána og þeirra bíður fimm millj-
óna króna jeppi sem þeir
keyra eftir vegi sem lagður
hefur verið meðfram ánni.
Þetta er allt öfugt - þessi
„gilli” á ekki að vera þarna,
þessi jeppi á ekki að vera
þarna og þessi vegur á ekki
að vera þarna. Menn eru að
leita að náttúrufegurð lands-
ins og vilja finna sjálfa sig og
frið í umhverfinu. Þetta finna
menn ekki lengur á íslandi og
fara því annað. Ég held að
eina leiðin út úr þessu sé
hreinlega að fara til baka og
vera ekki að hafa þetta neitt
mjög flókið. í framtíðinni sé ég
menn standa án truflunar við
ána, í mesta lagi með hest og
hestasvein sér til aðstoðar en
engir vegir eða önnur farar-
tæki sjáanleg.”
- Hvaö um verðið á veiöi-
ieyfunum?
„Jú, verðið á þessu hefur
verið rosalegt en það kemur
meðal annars til af því að
menn eru með svo miklar fjár-
hagslegar skuldbindingar á
bakinu út af öllu umstanginu í
kringum þetta. Tími stóru, fínu
veiðihúsanna er liðinn að
mínu mati, þó vissulega séu
alltaf einhverjir sem kunna að
meta svoleiðis. íslendingum
hefur alveg mistekist að end-
urnýja viöskiptavinina því þeir
sem komu í gegnum tíðina
eru nú orðnir of gamlir til að
geta veitt eða lagstir í kör.
Þeir sem eru aö koma inn í
þetta núna fara annað, verðið
og veiðileysan spila þar eitt-
hvert hlutverk en þaö er margt
sem við getum breytt til að
höfða til þessarar nýju kyn-
slóðar veiðimanna.
Veiðileysan er bara sveifla
að mínu mati og ég hef þá trú
að ísland geti orðið Mekka
laxveiöimannsins í framtíðinni
en menn þurfa aðeins að
hugsa sig um. Svo er lika
annað, menn mega ekki alltaf
halda að þeir fái allt á silfur-
bakka. Við þurfum að bera
okkur eftir björginni. Þeir fá
hann sem róa, hinir fá ekki
neitt. Þetta þarf að íhuga líka.
Ef sú staða er komin upp að
það sé oröið mikið um sam-
keppni er kominn tími til að
ýta úr vör og reyna aö ná
honum og það er alveg hægt
ef viljinn er fyrir hendi.”
SURTSEY OG DISNEY
Einar segist verða að grobba
af bók sem er nýkomin út og
er í flokki svokallaðra Inside
Guide bóka en þær hafa verið
skrifaðar um tæplega þrjátíu
lönd í heiminum. „Ég sá
norsku útgáfuna af þessari
bók og langaði í hana fyrir
okkur. Inside Guide er alþjóð-
ur sem eru náttúrlega inn-
bundnar og kosta á bilinu
fimmtíu til hundrað dali. Inside
Guide bókin er óneitanlega
mun hentugri gripur fyrir
ferðamenn en þessar bækur
þótt myndirnar í þeim séu yfir-
leitt fallegar.
„Hér er barnabók um Surts-
ey sem gefin er út af Wait Dis-
ney forlaginu,” heldur Einar á-
fram af eldmóði. „Hana skrif-
uöu blaðakona og blaðamað-
ur sem ég sendi til íslands til
að skrifa blaðagreinar. Hún
hafði skrifað bók áður fyrir
Disney og við vissum ekkert
■ Menn eru að leita að náttúrufegurð landsins
og vilja finna sjálfa sig og frið í umhverfinu.
Þetta finna menn ekki lengur á íslandi og fara
því annað. Ég held að eina leiðin út úr þessu sé
að fara til baka.
■ Tími stóru, fínu veiðihúsanna er liðinn að
mínu mati. íslendingum hefur alveg mistekist
að endurnýja viðskiptavinina ...þeir gömlu er
nú lagstir í kör, - hinir yngri fara annað.
legt fyrirtæki og ég hafði sam-
band við skrifstofur þess um
allan heim en mönnum fannst
ekki álitlegur kostur að gera
bók um ísland því markaöur-
inn væri svo lítill. Þá herti ég
bara róðurinn á þessu og það
endaði með því að ég lofaði
þeim alls konar fyrirgreiðslu.
Þeir réðu til sín ástralskan
blaðamann sem skrifað hefur
nokkrar svona bækur fyrir þá
og það varð úr að hann fór til
íslands og var þar í sex vikur.
Þegar hann kom svo til baka
hálfskrifaði hann bókina hérna
í fundarherberginu.
Bókin er nú á boðstólum
um allan heim og verið er að
þýða hana á önnur tungumál
en ensku. Hún kemur meðal
annars út á þýsku í sumar.
Það er búið að selja spænska
og ítalska útgáfuréttinn og
þessi bók kemur til með að
verða eitt besta söluvopnið
sem ísland hefur fengið. Hún
verður seld í meira en tvö
þúsund verslunum í Banda-
ríkjunum en Inside er með ó-
trúlega dreifingu. Hún verður
á hillunum í Asíu, Englandi og
á íslandi og verðið er aðeins
um tuttugu dollarar.”
Einar rífur niður úr hillunum
hjá sér til samanburðar nokkr-
ar „klassískar” íslenskar bæk-
hvernig þetta færi en ég fékk
leyfi fyrir fólkið frá Surtseyjar-
félaginu til að fara út í eyna.
Disney leist svona vel á þetta
efni að bókin var gefin út þar
en hún er hugsuð fyrir börn á
aldrinum átta til tólf ára. Það
er búið að panta hana í fimm
þúsund bókasöfn og hún
verður á boðstólum í öllum
barnaskólum í Bandaríkjunum
og í tvö þúsund bókaverslun-
um eins og hin bókin."
RÁÐSTEFNUHÖLL
OG FRYSTITOGARAR
- Er ekki erfitt að standa fyrir
kynningu á íslandi með ein-
hverjum glansmyndum og svo
fer fólk þangað og lendir I
kulda og vosbúð og geysiháu
verðlagi? Heldur þú að margir
verði fyrir vonbrigðum?
„Viðbrögðin segja alla sög-
una. Á þeim tíma sem ég hef
veriö hér hef ég ekki fengið
eina einustu kvörtun. Það hef-
ur enginn kvartað yfir neinu
nema verðlaginu og þá er ver-
ið að tala um bílaleigubíla,
vínflöskur á veitingahúsum og
kannski mat. Hins vegar hefur
ekki verið gerð athugasemd
við veðurfar og þjónustu al-
mennt."
FRH. Á BLS. 29
12.TBL. 1993 VIKAN 27