Vikan - 14.09.1999, Blaðsíða 20

Texti: Steingerdur Steinarsdóttir
Myndir: Sigurjón Ragnar o.fl.
Þorbjörg I. Jóns-
dóttir, héraðs-
dómslögmaður.
Ein æðsta skylda hvers samfélags er að vernda ungviðið. Löggjöf til
verndar börnum er ákaflega ströng meðal vestrænna þjóða og þau eru
vernduð með barnasáttmála Sameinuðu þjóðanna. Kynferðislegt ofbeldi
gegn börnum vekur viðbjóð flestra og yfirleitt blöskrar fólki að slíkir
glæpamenn hljóti ekki þyngri refsingu en aðrir. En hvað um það þegar
fullorðnir menn tæla börn til fylgilags við sig og börnin samþykkja? Þykir
það siðferðilega í lagi? Samkvæmt íslenskum lögum er algjörlega ólög-
legt að hafa samfarir við börn undir fjórtán ára aldri, hvort sem þau sjálf
gefa jáyrði eða ekki.
Það er 202 gr.
hegningarlaga
sem kveður á
um þetta. Sjálf-
sagt sér hver
fullorðinn sjálfan sig í því
hversu uppörvandi þeim
þótti athygli fullorðinna á
þessum mótunarárum þegar
líkaminn er oftast þroskaðri
en hugurinn. Auðvelt er í
flestum tilfellum að vinna
börn á þessum aldri á sitt
band og þau eru auk þess
vön því að hinir fullorðnu
stjórni. Þau þurfa að hafa
ansi sterkt bein í nefinu ef
þau eiga að geta þverneitað
fullorðnum sem gerist fjöl-
þreifinn og ágengur við við-
komandi fyrir fjórtán ára
aldur. Sjaldgæft er að þau
hafi þá reynslu eða þekk-
ingu á kynhlutverkum sín-
um til að bera að þau geti
tekið ákvarðanir um að lifa
kynlífi án þess að það sé
fálmkennt og litað af algjöru
sakleysi.
Þess eru til að mynda
dæmi að útlendingar hafi
haft mök við mjög ung ís-
lensk börn og þeir sýknaðir
á þeirri forsendu að börn á
íslandi séu frjálslegri í fram-
komu en börn í þeirra
heimalandi. Þessu líkir eitt
foreldri við það að útlend-
ingum sé gefið veiðileyfi á
íslensk börn fyrir það eitt að
þau séu almennt stærri og
þroskaðri en börn í mörgum
öðrum Evrópulöndum. Þor-
björg I. Jónsdóttir hefur ver-
ið réttargæslumaður barns
sem tælt hefur verið til
fylgilags við fullorðinn ein-
stakling. Þorbjörg hefur
mjög ákveðnar skoðanir á
þessum málum.
„202 grein hegningarlaga
er alveg skýr í mínum
huga,“ segir Þorbjörg. „Lög-
gjafinn vill vernda börn fyrir
allri kynferðislegri áreitni en
20