Vikan - 03.10.2000, Blaðsíða 21

legt að ráða í framtíð skriftar-
innar. „Allt er breytingum und-
irorpið og í gegnum tíðina hef-
ur skriftin þróast mikið og far-
ið í gegnum tískubylgjur. Ég hef
nú samt þá trú að skrift verði
alltaf kennd en eftir því sem
tölvan verður meira notuð þá
verður handskriftin auðvitað
óæfðari.
Þrátt fyrir áhuga minn á skrift
er tölvan orðin mér sem lífs-
förunautur og ég myndi ekki
fyrir mitt litla líf vilja missa
hana,“ segir Einar að lokum og
hlær.
Björgvin Jósteinsson er mik-
ill áhugamaður um skrift og
framtíð hennar. Hann er gam-
alreyndur skriftarkennari og
hefur kennt það fag í rúm 50 ár.
Hann var einn af frumkvöðlum
þess að skipt var úr lykkjuskrift-
inni svokölluðu yfir í ítölsku
skriftina í grunnskólum lands-
ins upp úr 1980 og finnst ótrú-
iegt að skriftin leggist af í fram-
tíðinni.
Björgvin segist alltaf hafa
haft mikinn áhuga á skrift þótt
hann hafi ekki fengið mikla
skriftarkennslu í æsku. „Mér
fannst mjög gaman að skrifa og
ég æfði mig tímunum saman
sem þótti nokkuð óvenjulegt.
Ég fór suður í gamla Kennara-
skólann og útskrifaðist þaðan
árið 1949. í Kennaraskólanum
var ég með afskaplega góðan
skriftarkennara sem hét Guð-
mundur I. Guðjónsson en það
var einmitt hann sem mótaði
lykkjuskriftina sem var svo
lengi kennd í grunnskólum
landsins. Guðmundur skrifaði
svo vel að maður horfði á með
andakt þegar hann skrifaði á
töfluna í skólanum. Áhugi minn
á skrift jókst því til muna í
Kennaraskólanum. Eftir út-
skrift byrjaði ég að kenna við ís-
aksskóla og í þá daga var skrift-
arkennslan tvískipt. Fyrst var
kennt svonefnt prent og síðan
tengd skrift. Mörgum fannst
þessi tvískipting óþörf og jafn-
vel til trafala því ekki var byggt
á sama grunni og ég var sam-
mála því,“ segir hann.
Björgvin segir að upp úr 1970
hafi sér fundist sem áhugi með-
al kennara á skriftarkennslu í
grunnskólum færi dvínandi.
„Pað var engin skýr stefna til
um skriftarkennsluna og ég
saknaði þess. Skrift er í senn
persónuleg og alþjóðleg. Al-
þjóðleg á þann hátt að margar
þjóðir nota sömu eða svipaða
skriftargerð og geta því lesið
skrif hver annarrar svo framar-
lega sem lesandi kann tungu-
málið.
I löndunum í kringum okkur
var fyrir allmörgum árum tek-
in upp ný skriftargerð, sem
byggð er á „ítölsku skriftinni“
eins og hún er stundum nefnd.
Við vorum því nokkuð sér á
báti með lykkjuskriftina. Ég hef
alltaf verið mikill aðdáandi
lykkjuskriftarinnar og finnst
hún ákaflega falleg en eftir að
hafa kynnt mér þá skrift sem
kennd er í nágrannalöndunum
finnst mér hún betur fallin til
kennslu í grunnskóla. Ótengda
og tengda skriftin byggjast á
sama grunni sem einfaldar og
auðveldar bæði kennsluhætti
og tileinkun skriftarinnar," seg-
ir Björgvin ákveðinn.
Björgvin segir hlæjandi að á
vissan hátt megi kenna sér um
að breytt var um skrift. „Mér
fannst nauðsynlegt að marka
skýrari stefnu í skriftarkennsl-
unni og hafði nokkuð hátt um
þá skoðun mína. Það hefur ef til
vill orðið til þess að ég var skip-
aður í vinnuhóp á vegum
mennta-
málaráðu-
neytisins,
ásamt Þóri
Sigurðssyni
og Krist-
björgu Eð-
valdsdóttur,
um þróun og mótun nýrrar
grunnskriftar og saman rituð-
um við þær forskriftarbækur
sem eru við lýði í grunnskólun-
um í dag.
Björgvin segir að það hafi
komið sér á óvart hversu nýju
skriftinni hafi verið vel tekið.
„Auðvitað voru sumir íhalds-
samir og fannst þessi nýja skrift
ópersónuleg og ómöguleg en
kennarar voru almennt mjög já-
kvæðir. Mér finnst að öllu jöfnu
ekki vera nægilega mikil áhersla
lögð á skriftina í skólum í dag.
Forskriftarbækur koma aldrei í
stað góðrar og hvetjandi
kennslu. I skólanum á að leggja
grunninn að skriftinni og svo
þróar hver og einn sína persónu-
legu rithönd," segir Björgvin.
Aðspurður segist hann ekki
mega hugsa til þess að skriftin
leggist af. „Mér finnst skriftin
vera svo stór hluti af sögunni og
menningu okkar að mér fyndist
algjör óhæfa að það ætti að
hætta að kenna skrift og ég ætla
satt að segja að vona að skrift-
in lúti aldrei í lægra haldi fyrir
tölvunni. I mínum huga eru
lestur og skrift einnig svo tengd
og ég vil beina því til kennara
að leggja rækt við og hvetja
nemendur til þess að þróa með
sér fallega og læsilega rithönd.
Ég get hreint alls ekki séð nú-
tímamanninn fyrir mér óskrif-
andi,“ segir Björgvin og leggur
mikinn þunga í orð sín.
Björgvin lósteinsson: „Mér finnst skriftin
vera svo stór hluti af sögunni og menn-
ingu okkar að mér fyndist algjör óhæfa
að hað ætti að hætta að kenna skrift og
ég ætla satt að segja að vona að skriftin
lúti aldrei í lægra haldi fyrir tölvunni."
Vikan
21