Vikan - 14.11.2000, Qupperneq 26

Þórunn Stefánsdó11 i r þýddi
Teikning: Pepe Otal
JOHANNUIU
Rifrildið hafði verið svo
heimskulegt. Hvernig
í ósköpunum hafði
henni dottið í hug að
rífast yfir nafngiftinni á litlu
barni? Stefanía gat ekki hugsað
um annað meðan hún virti fyr-
ir sér dóttur sína klædda allt of
stórum sjúkrahússloppi, föla og
tekna í andliti. Og ungabarnið,
sem reyndar líktist meira fóstri
en litlu barni, lá í hitakassa og
var ekki stærra en - það fór hroll-
ur um Stefaníu - henni datt ekk-
ert í hug sem hægt væri að nota
til samanburðar. Það eina sem
komst að í huga hennar voru
tuttugu ogátta vikur. Tuttugu og
átta vikum fyrirtímann. Og þær
mæðgurnar höfðu verið upp á
kant um morguninn út af nafni
á barnið. Á þessari stundu
skipti nafnið nákvæmlega engu
máli. Hún lokaði augunum og
leyfði tárunum að streyma. Það
var tilgangslaust að fara inn til
Maríu núna. Ekki strax. Ekki á
meðan henni leið svona.
Ein hjúkrunarkvennanna
klappaði henni á öxlina.
„Komdu og fáðu þér tesopa
með okkur í eldhúsinu," sagði
hún vingjarnlega.
,,Nei þakka þér fyrir, það er
allt í lagi með mig.“ Stefanía
snýtti sér og þurrkaði tárin af
andlitinu. ,,Ég er bara svolítið
þreytt og viðkvæm."
,,Það er skiljanlegt," sagði
hjúkrunarkonan.
Fréttin um barnið hafði kom-
ið eins og þruma út heiðskíru
lofti. María, sem var nýorðin
sextán ára, kom einn daginn
heim úr skólanum og tilkynnti
að hún væri ófrísk.
„Fyrirgefðu, hvað varstu að
segja?" Stefanía leit upp úr
greininni sem hún var að skrifa.
,,Ég sagði að ég væri ófrísk.“
Rödd Maríu titraði, í henni
mátti greina skömmustutón en
einnig ákveðni. ,,Ég er ákveðin
í því að eiga barnið. Ég er búin
að segja Daníel frá því, hann vill
ekkert af barninu vita, og hér
með er ég búin að segja þér
það.“ Hún gekk rólega út úr
vinnuherberginu og fram í eld-
hús.
,,Komdu hérna, unga kona."
Stefanía stökk upp úr stólnum
og blöðin fuku út um allt. Mar-
ía ætlaði að fylla ketilinn vatni
en hafði gleymt að taka lokið af.
,,í guðanna bænum taktu lokið
af katlinum svo vatnið sullist
ekki út um allt.“ Hún þreif ket-
ilinn af dóttur sinni. „Hvaðhef-
ur þú hugsað þér að gera í sam-
bandi við skólann? Hvað með
samræmdu prófin?"
„Hafðu engar áhyggjur. Ég
er búin að hugsa fyrir því.“
„Það er nefnilega það. Það
var skynsamlegt af þér. Það er
synd að þú notaðir ekki skyn-
semina fyrr, þá værir þú kannski
ekki ófrísk."
María lét sem hún heyrði
þetta ekki. „Barnið á ekki á
fæðast fyrr en í september. Ég
verð löngu búin í prófunum þá.“
„Og þú ert alveg viss um að
þú verðir hraust allan með-
göngutímann, getir mætt í skól-
ann á hverjum degi og tekið
prófin eins og ekkert sé.“ Stef-
anía kveikti á katlinum. „Þú
veist ekkert um hvað þú ert að
tala.“
„Guðrún umsjónarkennari
segir að ég sé ung og hraust."
„Það er nefnilega það. Guð-
rún umsjónarkennari veit sem
sagt hvernig ástatt er fyrir þér.
Þú tekur hana fram fyrir þína
eigin móður. Hún er greinilega
sérfræðingur í líðan ófrískra
unglingsstúIkna. Hvað kennir
hún aftur? Já, alveg rétt, hún
kennir stærðfræði. Hún kann
greinilega sitthvað fleira fyrir
sér. Hvaðsegirsögukennarinn?
Ertu búin að segja honum þess-
ar stórkostlegu fréttir? Hann
hlýtur að luma á einhverjum
góðum ráðum."
„Mamma, ekki láta svona."
„Láta hvernig?" Hún starði
ádóttursína. „Við hverju bjóstu
eiginlega? Áttir þú kannski von
á því að ég tæki þig í fangið og
segði: Loksins. Ég var farin að
örvænta um að ég yrði aldrei
amma. Og þú heldur kannski að
pabbi þinn hefði orðið yfir sig
glaður yfir þessum tíðindum ef
hann væri á lífi? Ég er hrædd
um ekki.“
Þetta hafði aðeins verið byrj-
unin. Eftir þetta þurfti ekki
nema smáneista til þess að
samskipti þeirra yrðu að logandi
ófriðarbáli.
Hún þurrkaði sér um augun
og horfði á Maríu í gegnum gler-
ið á ungbarnagjörgæslunni.
Konubarn. Varla meira en það.
Hvftirfótleggirnir gægðust út úr
sloppnum og fæturnir voru fald-
ir í stórum, loðnum inniskóm.
Hún sat og sneri hárinu milli
fingra sér. Hún hefði sómt sér
betur á barnadeildinni.
Stefanía fékk kökk í hálsinn
eins og daginn sem henni var
tilkynnt að Jónas, maðurinn
hennar, hefði misst stjórn á
bílnum í hálku. Þegar sá dagur
var að kvöldi kominn sátu þær
mæðgurnar einar eftir með
brostnar vonir. Það hafði tekið
þær langan tíma að púsla líf-
inu saman á nýjan leik. Á síð-
ustu mánuðum hafði þeim tek-
ist að brjóta niður allt það sem
þær voru búnar að byggja upp.
María hafði verið hraust, eins
og Guðrún umsjónarkennari og
óléttusérfræðingur, hafði spáð.
Hún hafði mætt í skólann hvern
einasta dag og undirbúið sig vel
undir prófin. ( morgun, þegar
hún var að Ijúka síðasta prófinu,
fékk hún allt í einu verki. Hún
gerði sér ekki grein fyrir því að
hún væri með fæðingarhríðar og
sat og beit á jaxlinn þar til próf-
tímanum lauk. Hún hlýtur að
hafa fundið mikið til, hugsaði
Stefanía oggatekki stöðvað tár-
in sem streymdu niður kinnarn-
ar. Hún hefði átt að vera hjá
dóttur sinni og styðja við bakið
á henni..
Sektarkenndin helltist yfir
hana. Hún sá það núna að hún
hafði brugðist dóttur sinni. Ekki
aðeins eftir að hún varð ófrísk
heldur allt frá því að Jónas dó.
Hún hafði látið Maríu eina um
að vinna úr sorginni vegna þess
að sjálf hafði hún verið of upp-
tekin af sinni eigin sorg.
Hún horfði á Maríu sem sat
hjá barninu. Hjá Jóhanni. Barn-
ið var tengt öllum þessum
leiðslum og slöngum sem gefa
frá sér hljóð og Ijósmerki sem
hræða úr manni líftóruna. Þær
höfðu báðar séð það allt sam-
an áður. Þá hafði það verið
skelfilegt og það var ekki síður
skelfilegt núna.
María sat í hjólastól sem var
ætlaður miklu stærri og
þroskaðri manneskju. Hún virt-
ist svo lítil og varnarlaus. Hún
hafði tekist á við alla erfiðleik-
ana á eigin spýtur, ekki bara
meðgönguna, heldur iíka nám-
ið, sambandsslitin við Daníel,
sem vildi ekkert af barninu vita,
og prófin. Allt.
Og svo þessi morgunn. Stef-
anía hafði spurt Maríu hvort hún
væri búin að ákveða hvað barn-
iðætti aðheita. Hún varvissum
að María gengi með strák og
hann yrði skfrður eftir afa sín-
um. Afa sínum. Það hljómaði
eitthvað svo undarlega. Ef
Jónas hefði lifað væri hann ekki
nema fjörutíu og þriggja ára.
„Ef ég eignast strák á hann
að heita Jóhann," hafði María
sagt. „Ef ég eignast stelpu ..."
„Jóhann er fallegt nafn,"
greip Stefanía fram f. „En ég
hélt kannski að þú vildir skíra
hann Jónas eftir föður þínum."
„Nei,“ sagði María.
„En það væri fallega gert af
þér. Pabbi þinn hefði orðið
hreykinn."
„Þú ert ekki hreykin af mér,
hvers vegna að blanda pabba í
málið þegar hann er ekki hér
til þess að segja sitt álit. Ég er
afturá móti hér ogéger búin að
gera upp hug minn. Þú færð
mig ekki til þess að skipta um
skoðun.“
26
Vikan