Vikan - 14.11.2000, Qupperneq 59
honum, sem mér hefur tekist að
varðveita í gegnum öll þessi ár,
gerir það mér lífið léttara um
leið er ég viss um að handan
við gröf og dauða munum við
hittast. Á kvöldin horfi ég út um
gluggann minn, út á flóann og
fylgist með skipunum sem sigla
þar um. Seglskúturnar á lygn-
um sumarkvöldum vekja mér
gleði ogsöknuð ísenn. Hermað-
urinn minn sagði mér að hann
ætti seglskútu í landinu sínu
fagra sem hann hefði siglt á
þegar hann var unglingur.
um. Hún viðurkenndi að hann
væri heillandi.
DAGAR SAKNADAR OG
KVÍÐA
Hermaðurinn minn var kall-
aður á vígstöðvarnar í maí, rétt
um það leyti sem við vissum að
ég var orðin ófrísk. Áður en
hann var sendur í burtu fékk
hann mér heimilisfang foreldra
og systkina sinna í Bandaríkj-
unum. Hann gaf mér líka mynd
af fjölskyldunni og ýmislegt
fleira sem hann bað mig að
geyma þartil stríðinu væri lok-
ið og hann kæmi að sækja mig
og barnið.
Sumarnóttin leið og bjartar
nætur Jónsmessunnar fóru í
taugarnar á mér.
Ég kvaldist af ótta um að eitt-
hvað kæmi fyrir hann. Mig
dreymdi óhugnanlega drauma
þarsem égsá hann liggja í skot-
gröf alblóðugan.
Það komu aðeins tvö bréf frá
honum. f þeim báðum sagði
hann að sér liði illa.
Það eina sem héldi í sér líf-
inu væri vonin um að hitta mig
aftur og hugsunin um barnið
sem við ættum í vændum.
SEND HEIM
Þegar fór að sjá á mér vildu
foreldrar mínir að ég kæmi
heim. Ég held líka að frænka
mín hafi viljað losna við mig úr
húsinu. Ólétt frænka eftir her-
mann var ekkert til að vera stolt
af. Seint í september rétt áður
en ég fór heim kom skeyti um
að unnusti minn væri horfinn og
talið líklegt að hann hafi verið
tekinn til fanga af Þjóðverjum.
Ég bað frænku um að fá að
vera áfram hjá henni og eign-
ast barnið í Reykjavík. Einhvern
veginn fannst mér ég vera nær
honum þar og vissi að allar
fréttir bárust fyrst til Reykja-
víkur. En hvernigsem ég bað var
ekki við það komandi að ég
fengi að vera. Hún sagði að for-
eldrarnir vildu fá mig heim þó
að það væri ekki hægt að merkja
það á þeim þegar ég kom. Ég
var ekki boðin velkomin. Faðir
minn yrti varla á mig, þramm-
aði bara fram hjá mérsteinþegj-
andi og þegar ég fæddi dóttur
mína óskaði hann mér ekki til
hamingju.
Unnusti minn, fallegi oggóði
hermaðurinn.fannstaldrei. Það
hefur ekki komið nein vísbend-
ing um hver urðu endalok jarð-
vistar hans. Ári eftir að hann
hvarf fékk ég bréf frá móður
hans þar sem hún sagði að hann
væri talinn af. Hún bað mig að
segja sér frá barninu hans og
helst að senda sér mynd. f
myrkri sorgarinnar var bréfið
svolítil Ijósglæta. í því sagði hún
að hann hefði sent sér mynd af
mér.
Eftir þetta skrifuðumst við á
og hún sendi okkur mæðgunum
báðum mikið af gjöfum.
Eftir að dóttir okkar varð full-
orðin fór hún til ömmu sinnar í
Bandaríkjunum og dvaldi hjá
henni á meðan hún lauk há-
skólanámi.
SORGIN TEKUR Á SIG ÝMS-
AR MYNDIR
( mörg ár varð ég oft fyrir því
aðfinnastégsjá hann. Hugsan-
lega hef ég verið orðin eitthvað
rugluð. Þegar eftirfarandi atvik
átti sér stað var stríðinu lokið.
Einu sinni sem oftar átti ég er-
indi í kaupfélagið. Þegar ég kom
þaðan út sá ég á eftir manni
semgekksuðurgötuna. Maður-
inn var í fallegum taubuxum og
brúnum leðurjakka. Ég greikk-
aði sporið því að mér fannst
maðurinn líkjast unnusta mín-
um. Eftir því sem ég nálgaðist
manninn varég næstum því viss
um að þarna væri hann kom-
inn að leita mín. Þegar ég laf-
móð komst að hlið mannsins
sá ég loks að þetta var ekki
hann. Mér brá óskaplega því að
ég ímyndaði mér að maðurinn
hefði orðið var við einhver und-
arlegheit hjá mér. Ég þekkti
manninn ekkert og hef ekki séð
hann síðan.
Það var mikið gert til þess að
koma mér saman við mann í
sveitinni. Eftir sex ár má segja
að mér hafði verið nauðugur
einn sá kostur að fara af mínu
gamla heimili ogégfórtil þessa
manns sem ég giftist síðar.
Hann var mér fremur góður en
við áttum ekki vel saman þó að
ég þraukaði í mörg löng ár. Ég
átti þrjú börn með honum.
Þarna var ég þar til hann dó og
elsti sonur okkar tók við búinu.
Þá flutti ég til Reykjavíkur.
Þessi búskaparár mín voru döp-
ur, ég var með stimpil á mér
sem aldrei var máðuraf. „Kana-
mella". Þaraf leiðandi hafði ég
ekki rétt til þess að setja mig
upp á móti neinu, var eins og
utan við mannfélagið, að
minnsta kosti í þessari sveit.
Börnin mín öll hafa liðið fyrir
æskuást móður sinnar en þau
hafa öll sem eitt staðið með
mér.
Stundum hugsa ég um það af
hverju ég þori ekki að fara í við-
tal hjá blaði undir nafni. Ég
held að það stafi mest af því
að ég vil ekki að börnin mín líði
meira fyrir móður sína en orðið
er. Fordómarnir eru sterkir og
fylgja fólki fram á grafarbakk-
ann.
Þegar ég horfi á myndina af
Lesandi segir
Freyju Jónsdóttur
sögu sína
Vilt þú deila sögu þinni meö okkur?
Er eitthvað sem hefur haft mikil
áhrif á þig, jafnvel breytt lífi þínu?
Þér er velkomiö aö skrifa eöa
hringja til okkar. Viö gætum fyllstu
nafnleyndar.
IlcimilisfiiiiKÍö er: Vikan
- „Lífsreynslusaj»a“, Seljavcgur 2,
101 Reykjavík,
Nelfanj*: vikan@frodi.is