Bjarmi - 01.03.1999, Blaðsíða 27
Það er pess vegna ekki alveg út í hött að sumir
fræðingar nútímans tala um okkar kynslóð sem
kynslóð narsismans, kynslóð sjálfshrifningannnar,
hina sögulausu kynslóð. Kynslóðina par sem ekkert
skiytir máli nema ég og mínframtíðarplön.
Þar hefur aldrei verið starfað, engufóm-
að, engin bitur reynsla náð að hrukka
fagurt enni.
Þegar allt gerist
á hlaupum
Enn er það eitt sem kynslóð okkar elsk-
ar og dýrkar, hraðann - og spennuna
sem honum fylgir. Sá sem keyrir á und-
ir 70 þar sem hámarkshraðinn er 60
getur átt það á hættu að sá sem á eftir
honum er liggi á flautunni og steyti
framan í hann hnefann þegar hann fer
framúr. Allir eru á þönum, nánast eins
og í kapphlaupi. Og í kapphlaupi gildir
það eitt að horfa fram á við, enginn má
vera að því að skoða það sem hlaupið er
framhjá - og að líta til baka jafngildir
dauðadómi. Þess vegna vinna skjald-
bökur aldrei kapphlaup, - nema
kannski í ævintýrum. Mestu skiptir að
vera á nógu mikilli ferð. En hvert þú ert
að fara eða hvaðan þú kemur, hverju
skiptir það?
Þar sem aldrei gefst tóm til að líta til
baka - þar hlýtur að vera ástæðulaust að
burðast með íþyngjandi sögu á herðun-
um.
Þegar allt snýst um mig,
frá mér, til mín
Það sem ég hef verið að hugleiða örlítið
snýst í raun allt um - ástina á sjálfum
mér. Það er þess vegna ekki alveg út í
hött að sumir fræðingar nútímans tala
um okkar kynslóð sem kynslóð nars-
ismans, kynslóð sjálfshrifningarinnar,
hina sögulausu kynslóð. Kynslóðina þar
sem ekkert skiptir máli nema ég og mín
framtíðarplön. Hvort ég er sonur Jóns
eða Gunnu skiptir ekki máli - og það
hvort ég eigi ömmu eða afa er alls ekki á
dagskrá. Samkvæmt grískri goðafræði
var það lagt á Narcissus að hann skyldi
verða ástfanginn af eigin spegilmynd.
Hann horfði á mynd sína í tærri lind þar
til hann veslaðist upp og varð að sam-
nefndu blómi.
Þar sem ég er orðinn miðdepill al-
heimsins - þar skiptir sagan ekki lengur
máli...
... nema kannski að því marki sem ég
get nýtt mér hana til að koma ár minni
betur fyrir borð. Þetta vissi Adolf Hitler.
Þess vegna útrýmdi hann gyðingum - á
sögulegum forsendum.
En er sagan þá eftir allt saman aðeins
til bölvunar og óþurftar? Eða getur
hugsast að það sé einhvers virði að eiga
sér sögu? Að þekkja rætur sínar og eiga
sér sjóð reynslu að sækja í?
Þegar Guð fær
að heyra sögunni til!
Kannski ættum við að byrja á þvi að
skoða hvort það hafði einhverja þýðingu
fyrir íslendinga að eiga sér sögu þegar
þeir sóttu fram til aukins sjálfstæðis á
síðustu öld? Við gætum líka athugað
hvort það hafði eitthvert gildi fyrir ísra-
elsmenn að eiga sér sögu þegar þeir
höfðu verið herleiddir til framandi
lands. Þegar glóð trúar þeirra hafði
kulnað, kærleikurinn kólnað, vonin
slokknað!
Lofa þú Drottin sála mín og gleym eigi
neinum velgjörðum hans.
Þannig segir í þekktum Davíðssálmi, -
en ísraelsmenn gleymdu. - Aftur og aft-
ur misstu þeir sjónar á því hvaðan þeir
komu og hvert þeir áttu að stefna. Spor
Guðs í sögunni voru þeim hulin. Alda
sinnuleysis og kulnandi trúar hafði af-
máð þau í sandinum. Þess vegna
hljóðnaði líka þakkargjörðin. Aftur og
aftur gleymdu Israelsmenn velgjörðum
Guðs í langri lífsbaráttu þjóðarinnar.
En þá komu menn sem vöktu þjóðina
af svefni. Vöktu með henni nýja von og
trú og endurnýjaðan lofsöng. Og í hverju
skyldi boðskapur þeirra hafa verið fólg-
inn? Jú, þeir rifjuðu upp söguna og köll-
uðu menn til iðrunar og afturhvarfs til
þess Drottins sem var Guð Abrahams,
ísaks og Jakobs, Guð sögunnar. ísraels-
menn áttu ekki að festa von sína við
álitlega gullkálfa eða óljósa guði eilífrar
hringrásar heldur þann Drottin sem er
Alfa og Ómega, upphafið og endirinn.
Þeir áttu að beina augum sínum til þess
Guðs sem er, var og kemur, þess Drott-
ins sem allt hefur skapað og öllu lífi hef-
ur sett mark og mið.
Hvers vegna að rifja upp liðna sögu?
Kannski til að geta farið í sömu föt og
forfeður okkar og mæður? Lært að
greiða okkur eins og þau? Starfa á allan
hátt eins og þau? Nei, en við gerum það
til að geta líkt eftir trú þeirra - og forð-
ast mistök þeirra. Við gerum það til að
orna okkur við eldinn sem tendraði glóð
kærleikans í brjóstum þeirra. Og síðast
en ekki síst: Við gerum það til að
gleyma ekki velgjörðum Guðs - í sög-
unni.
Já. þar sem Guð fær að heyra sögunni
til - þar á sagan sér markmið. Þar stefnir
öll saga inn í eilífð Guðs miskunnar og
réttlætis.
Honum sé dýrðin um aldir og öll ævi-
skeið.
Amen.
1 Pistill þessi byggir að stofni til á erindi
á hádegisverðarfundi KFUM og KFUK
í október 1998.
Hvers virði er að eiga sár sögu?