Heima er bezt - 01.04.1952, Blaðsíða 6
102
Heima er bezt
Nr. 4
Sigurjón frá Þorgeirsstöðum:
H U N G U R
SMÁSAGA
barinn með kvísl, en síðan með
kláru á eftir. Ég var orðin dá-
lítið stálpuð, þegar taðvélarnar
komu. Það urðu mikil um-
skipti.“
„Hvar bjóstu eftir að þú gift-
ist?“
„Ég hef aldrei búið. Ég hef
lengst af fengizt við kennslu.
Mér er víst óhætt að segja, að
ég hafi kennt börnum í hálfa
öld. Og mér hefur yfirleitt vegn-
•j*ð vel. Ég kenni börnum enn,
«:íns og þú veizt, og er sjálfrar
nnín og fer mínar eigin koppa-
götur. Mér þykir gott, að ég
skuli enn alveg geta unnið fyrir
mér. En það er ekki gott að
öegja, hvernig fer, ef aldurinn
verður mikið hærri. Ég verð 88
ára 15. ágúst í sumar.“ '
Ég hef heimsótt Guðrúnu fjór-
um sinnum vegna þessa viðtals,
og í þrjú síðustu skiptin heima
hjá henni á Sauðárkróki, og
aldrei hef ég komið þar svo, að
hún væri ekki að kenna. Er ég
heimsótti hana í dag, voru fjög-
ur börn hjá henni, en tvö voru
að fara. Hún bað mig að koma
aftur eftir nokkrar klukku-
stundir, er kennslu væri lokið.
Hún hefur á leigu lítið, en hlý-
legt herbergi, og þar inni getur
að líta gamla muni, vafalaust
förunauta hennar í hartnær 90
ár. Hún er alltaf hress í anda
og svo ern að sjá, að furðu sæt-
ir. Hún giftist árið 1883 Bald-
vini kennara Bergvinssyni, og
áttu þau einn son, Agnar að
nafni, og er hann látinn. Bald-
vin var lengi kennari í Skaga-
firði, og lézt hann þar fyrir all-
löngu síðan. Sonarbörn þeirra
hjóna urðu fjögur, og lifa þau
öll, sum gift og eiga börn, svo
að Guðrún er orðin langamma.
Og mér kæmi ekki á óvart, þótt
hún yrði langalangamma í lif-
anda lífi. — Þó legg ég fyrir
hana eilífðarspurninguna, þótt
mér þyki það nokkuð snemmt:
„Og hvernig leggjast svo
vistaskiptin í þig, Guðrún?“
Hún bregður á glens og svarar
mér hlæjandi:
„Ég var vinnukona í fjögur ár
á ævinni og vil ekki deyja upp
á það að þurfa að vera vinnu-
kona hinum megin!“
Kristmundur Bjarnason.
I.
Hafísþök þrengdu sér inn í
hverja vík; umhverfis snæþakta
ströndina voru sægrænar ísrast-
ir með margbreytilegum nibbum
og gnæfandi turnspírum. Haf-
aldan andvarpaði í fjötrum.
Norðannepjan var nístandi; út-
mánaðarsólin svamlaði í mó-
rauðu mistri um himinhvolfið,
fjarlæg og hlutlaus í hamefldum
átökum milli lífsins og dauðans
á norðurslóðum.
— Sunnudagsmorgunn. Sókn-
arpresturinn var að enda við að
semja ianga og mærðarfulla
stólræðu. Hann renndi augun-
um yfir verk sitt, laundrjúgur
yfir andríki og snilliyrðum.
í sömu svifum var hurðinni
hrundið upp. Þrekvaxinn kven-
maður, sem ekki stóð á horleggj-
um, geystist gegnum gættina.
Það var ráðskona geistlega
mannsins. Hún skákaði poka-
skaufa inn á skákina, sagði með
ódulinni vanþóknun:
„Hann Steinmóður í Hjáleig-
unni gekk hér um. Hann bað mig
að afhenda yður þetta.“
„Vísaðu honum hingað.“
„Hann er farinn. Hann vildi
ekkert staldra við, skrapp heim
til sín. Hann kemur aftur í dag,
til kirkjunnar.
Kvenskörungurinn rauk á dyr.
Presturinn stóð einn eftir í
freistingunni. Og holdið var
veikt.
Fyrir þremur dögum hafði
hann sent einn af hjáleigu-
bændunum til næsta verzlunar-
staðar eftir ýmsum varníngi.
Sendimaðurinn var heimfús. Þó
að yfir bratta fjallvegi væri að
sækja, skilaði hann drjúgum
dagleiðum, enda var rifahjarn
og hreinviðri. En selstöðukaup-
maðurinn hafði engu að miðla,
nema dreggjunum úr síðustu
brennivínsámunni. Þeim var
rennt í kútholu guðsmannsins
og nægðu ekki til að fylla ílátið.
Nú var legillinn kominn til
föðurhúsanna, eigandinn tók
honum tveim höndum, opnaði
sponsgatið og mynntist við hann.
Suðræn guðaveig yljaði fyrir
bringspölunum; tilbreytingar-
leysið og þrúgandi einangrunar-
kenndin hopaði fyrir róman-
tískum skynvillum. Presturinn
teygaði ósleitilega, sökk niður í
afgrunn sjálfsblekkinganna.
Ráðskonan kallaði hann til
hádegisverðar. Þá sagðist hann
þegar vera mettur, kraftaverk
gerist á öllum tímum, er þreng-
ingarnar séu stærstar og myrkr-
ið svartast, lof sé guði.
Nokkru seinna var honum til-
kynnt, að margt kirkjufólk væri
komið. Hann lét það inn um
annað eyrað og út um hitt, en
sendi Steinmóði í Hjáleigunni
strengileg boð að finna sig taf-
arlaust.
Ungur maður, tötralega klædd-
ur, holdskarpur og pasturslítill,
læddist inn í kompuna, heilsaði
lágróma, var hikandi í fram-
komu, hnuðlaði húfupottlokið
milli handanna.
„Hvar eru vörurnar, sem ég
beiddi þig að færa mér úr höndl-
uninni?“ spurði prestur með
valdsmannlegum þjósti.
Skýring hj áleigubóndans
dæmdist léttvæg. Klerkur þus-
aði um, að sviksemin væri orðin
landlæg, aldarhátturinn að
ganga ljúgandi og stelandi.
„Þú hefur ekki nennt að bera
annað en kútinn, Steinmóður;
og svo hefur þú farið í hann.
Það var borð á honum.“
Og sálusorgarinn hirti föður-
lega þennan brotlega sendi-
mann, rétti honum rausnarlega
löðrunga. En syndarinn var
þvermóðskur, tók ekki athuga-
semdalaust á móti óverðskuld-