Heima er bezt - 01.04.1952, Side 26

122
Heima er bezt
Nr. 4
F A
Hann var ljósgrár að lit, dá-
lítið steingrár á fax og tagl. Mik-
ill hestur á velli, þrekinn og
brjóstasver, háreistur og bar sig
glæsilega. Aðalgangur brokk og
tölt. Ekki var hann jafnoki
Barða um flýti, en þó miklu
fremur spilandi. Fótaburður tíð-
ur og tifandi, framfótaburður
hár og fallegur.
Hann var svo auðsveipur, að
ég gat auðveldlega látið hann
fara í hring á hröðu tölti, ef ég
hallaði mér út í aðra hliðina án
þess að rísa upp, og einnig
hlaupa á víxl hálfhring til hægri
eða vinstri, aðeins með því að
halla mér til. Hann gekk aldrei
fetið, þá er hann var teymdur.
Faxi gekk undir móður sinni
til tveggja vetra aldurs. Hún var
af hestakyni frá Bjarnarhöfn á
Snæfellsnesi. Ekki var hún tam-
in og átti ekki fleiri afkvæmi.
Ég keypti hana, er ég flutti að
Jörfa í Kolbeinsstaðahreppi ár-
ið 1930, ásamt folaldinu Faxa.
Þessi hryssa var ljónstygg og
virtist vera forsjá alls þess
stóðs, er hún var með. Faxi var
og skemmtilegur í háttum, frem-
ur styggur og kúnstugur. Þegar
ég kom heim á honum úr ferð,
vildi ég gjarna sýna honum
umbun og spretti af honum á
hlaðinu og sleppti honum í tún-
ið. Faxi var ekki á því að nota
sér gæðin. Hann tók á sprett
svo langt sem hann komst að
girðingu. Það virtist og illt að
láta girðingar hindra vilja hans.
Þær héldu honum ekki og reik-
aði hann þá í nánd eða brá sér
sjálfur inn fyrir. Sömuleiðis sást
yrði þarna árekstur, þar sem
ekki var hægt að fara beggja
megin út af veginum, heldur að-
eins vestan við hina biluðu bif-
reið. Jafnframt sá ég ekki betur
en maður stæði þar, og gekk ég
út frá því, að þetta væri einhver,
sem kominn væri til að sækja
vörubifreiðina biluðu. En um
leið og ég beygði út af veginum
fast við vörubifreiðina, hvarf
bæði ljósið og maðurinn. Gekk
X I
hann athuga hliðlæsingar. Væri
•bundið með spotta, þá leysti
hann; væri krókur eða smeyg-
ur, lyfti hann því upp.
Faxi var ekki góður stökk-
hestur, enda þjálfaði ég það
ekki. Á langferðum kenndi ég
honum valhopp. í því var hann
svo flinkur, að ég gat látið hann
valhoppa með gangandi manni
og spjallað við hann. Aftur á
móti var hann þolinn á tölti,
hljóp léttilega langar bæjarleið-
ir í einum spretti án þess að
mæðast, en sveittur gat hann
orðið. Mönnum fannst því lík-
ast, sem bíll væri á ferð, er þeir
sáu til ferða okkar Faxa, svona
jafnt og þétt, en þó furðu hratt.
Vegamótum 2. marz 1952.
Kr. H. Breiðdal.
ég síðan úr skugga um, að þarna
var alls enginn á ferð og enginn
maður sjáanlegur. Þess má geta,
að móðir mín var með mér í bif-
reiðinni og sá þetta jafnt og ég.
—• Til er mesti fjöldi af álíka
sögum, þar sem Villi gerði mönn-
um ýmsar glettur á Hafnar-
skörðum, og læt ég öðrum eftir
að safna þeim og skrásetja. —
Og lýkur hér með sögunni af
Villa Hansarsyni.
„Drottning
borganna“
Frh. af bls. 111.
nefndi. Hefur hann í ýmsu líkst
brennandi gastegundum. Nafta
var eitt aðalefnið. Sagt er, að
eldur þessi hafi verið fljótandi.
Gríski eldurinn hafði ákaflega
mikla þýðingu í styrjöldum á sjó
og landi. Framleiðsluaðferðinni
var stranglega haldið leyndri. r
leiðangri á móti Saracenum á
Krít árið 960 gerði keisarinn út
2000 skip vopnuð eldvörpum.
Fremsti hluti skipanna var eins
og dýratrjóna ■— til dæmis
ljónshöfuð — í gylltu bronsi,
með opið gin og út úr gininu
stóðu málmpípur, er gátu hreyfst
í allar áttir, eins og slökkvitæki.
Pípur þessar sendu hinn brenn-
andi lög út. Sagt er, að vopn
þetta hafi haft geysilegan eyði-
leggingarkraft, auk þess sem sú
leynd, er yfir því hvíldi, hafði
óhugnanleg áhrif. Stór rússnesk-
ur floti undir forustu Igors
fursta gerði árás á Konstantínó-
pel árið 940. „Gríski eldurinn“
var notaður til varnar, en svo
var óttinn við vopn þetta mikill,
að fjöldi Rússa hljóp fyrir borð
og drukknuðu. Það liggur nærri
að álykta, að „gríski eldurinn"
hafi bjargað ríkinu, þegar
kreppti að því. Eigi var eins létt
að nota hann í orrustum á landi,
en þó voru „handvörpur"
(Cheirosiphones) notaðar.
Vegna yfirburða sinni í dipló-
matíi og tækni og miskunnar-
lausum fjárbyrðum á skattþegn-
ana — menn stundu undir bein-
um og óbeinum skattabyrðum —
tókst býzantínska keisaradæm-
inu að varðveita yfirráð sín all-
ar Miðaldirnar. Það leiddi aftur
af sér, að býzantínsk mynt varð
eini gjaldgengi gjaldmiðillinn í
löndunum við austanvert Mið-
jarðarhaf. Konstantínópel var í
sambandi við Persíu og Indland.
Borgin var lykillinn að Svarta-
hafinu. Innan sjálfs keisara-
dæmisins blómgaðist listahand-
verkið, m. a. hafði silkifram-
leiðsla Austurlanda mikinn
markað í borginni. í ritkorni
einu frá 10. öld er vel lýst þeim
verzlunargreinum, sem mest bar