Heima er bezt - 01.06.1958, Blaðsíða 15

Háttað í björtu
Framhald af bls. 188. ————————————
Pabbi lagði sjaldan mikið til mála. Hann var árrisull
og vildi gjarnan sofna snemma. Hafði ekki gert víðreist
út fyrir fjallahringinn kringum sveitina sína. Borinn
og bamfæddur á þessum bæ og ól þar allan sinn aldur,
en lét fátt fram hjá sér fara, sem talizt gat til fróðleiks
eða skemmtunar. Hann var 17 ára, þegar brann í Sveina-
gjá, og fór, eins og fleiri, austur, til að sjá þær hamfarir.
Einnig var hann einn af fjómm ungum mönnum, sem
fór um hávetur með föggur sínar og tjöld á sleðum
suður í Dyngjufjöll, þegar eldamir brannu þar 1874,
og skoðuðu Oskju, sem þá var í smíðum hjá máttarvöld-
unum. Þá hafði hann verið á þjóðhátíðinni á Akureyri,
þegar Helgi magri var leikinn, verzlaði við Preða og
Laxdal og kunni vel að vera með Bakkusi án skandala,
fara í hestakaup og gleðjast með glöðum. Þetta var allt
gott innlegg í kvöldræður.
Mamma sagði okkur frá bernsku sinni á Haganesi og
æskuáram á Skútustöðum, samtímafólki á því fjölmenna
heimili og fólki frá liðinni tíð, sem móðir hennar og
fóstra höfðu sagt henni frá. Hún lýsti félagslífi, skóla-
haldi og vakningaröldu, sem gekk yfir um 1880. Sagði
okkur frá dvöl sinni á Laugalandi og ferðasöguna þang-
að, og talaði um menn og konur, sem hún hafði kynnzt
í Eyjafirði.
Vinnumaðurinn, bróðir mömmu, var búfræðingur frá
Olafsdal og átti sína sögu og minningar frá því merka
menningarheimili. Þá var konan hans, hreppstjóradóttir
úr Strandasýslu, með sínar minningar og sagnir um
merka menn og siðu og háttu síns héraðs. Þannig var
alþýðufræðsla þessarar kynslóðar, sem nú er bráðum
horfin sýnum, tengiliðurinn milli fortíðar og nútíðar.
Rökkrið er orðið að myrkri. Fólkið þagnar og sofnar.
Lítil stúlka liggur lengi vakandi í rúmi sínu undir skar-
súð. Hún hefur hlustað með athygli á tal fólksins og
hugsar mikið um allt, sem það hefur séð og lifað. Hana
dreymir vökudrauma, og hún ætlar að ferðast víða, læra
margt og kynnast mörgu, þegar hún er orðin stór.
Steingerður
Framhald af bls. 193. ■
ofnu seglunum, hillti upp höll Ægis, og rödd hans dun-
aði í eyram hennar. Stundum sá hún gullofnu seglin.
Þá hljóp hún fram á malarkambinn. En í því hurfu
þau bak við bárufald. Þá hló Ægir konungur, svo að
fjöragrjótið nötraði.
Og Ósk hélt áfram að ganga milli mannanna. Að lok-
um var þrek hennar á þrotum. Þá leit hún enn út á
hafið. Hún sá Ægi konung og heyrði rödd hans, — og
hún sá meira. Gullofin segl blikuðu við ströndina. Hún
tók viðbragð og hljóp niður í flæðarmálið, en í því
hurfu seglin, og Ægir konungur hló dátt í höll sinni.
Þá var Ósk allri lokið. Hún fleygði sér niður í fjöru-
grjótið og grét.
Lítil stúlka hafði setið í fjörunni og leikið sér að
skeljum og kuðungum. Nú stóð hún á fætur og strauk
Ósk um vangana. — Lofaðu mér að reyna að hjálpa þér
á fætur, sagði hún og rétti fram báðar litlu hendurnar
sínar.
Þá rofnuðu álögin, og Ósk sat aftur á sólroðnu klöpp-
inni við hafið. Skip með gullroðnum seglum vaggaðist
mjúklega framan við klöppina.
í lyftingu stóð Hugur víkingur í gullinni skikkju, og
undan gullhjálminum flóðu gullnir lokkar niður á herð-
arnar.
Víkingurinn stökk upp á klöppina og hrópaði:
— Óskin mín! Loksins hef ég fundið þig aftur.
Hann tók hana í faðm sér og bar hana út í skipið. Og
vindurinn fyllti seglin og bar þau heim í ríkið hans. Nú
var hann orðinn konungur. Valdi Ægis var lokið. Þegar
litla stúlkan rétti Ósk hendurnar, hafði hann sprungið í
höll sinni...“
Gerða þagnar og starir fram undan sér.
„Er nú ævintýrið búið?“ spyr Solveig litla.
„Já,“ svarar Gerða.
„En hvað það var gott að Ósk losnaði úr álögunum
og vondi kóngurinn sprakk,“ segir barnið.
Gerða lítur á hana og svarar: „Já, en það var litlu
stúlkunni að þakka. Mundu það, að litlar hendur geta
brotið hlekki, en því aðeins, að sá sé góður, sem á þær.“
„Ég skal muna það, Gerða mín,“ segir Iitla stúlkan.
Svo leggur hún hendurnar um hálsinn á gömlu konunni
og kyssir hana fyrir söguna.
Þegar hún svo Ioks er ferðbúin, segir hún: „Má ég
ekki koma oftar til þín. Viltu ekki segja mér sögu
aftur?“
Gerða brosir: „Jú, Solla mín. Komdu eins oft og þú
vilt. Ef til vill man Gerða gamla eitthvað til að segja
þér.“
Pah logar í fjallinu
Norður í Vestur-Grænlandi er fjall, sem logað hefur í um
30 ár. Fyrst, er eldsins varð vart, hugðu menn, að um eldgos
væri að ræða, en við athugun kom í ljós, að kviknað hafði í
olíubornum leirsteini og kolalögum, sennilega vegna nún-
ings frá skriðufalli.
Fjallið liggur afsíðis, svo að fáir leggja þangað leiðir sínar,
enda er ekki hættulaust að fara þar um. Svo er heitt á yfir-
borðinu, að ómögulegt er að standa kyrr, og sífellt er hætta
á að jörðin skríði fram og maður grafist í glóandi grjót og
ösku. Eldurinn er að vísu niðri í jörðinni, en við og við
hrynja hin brenndu lög niður, svo að nýtt súrefni berst að
eldinum. Er því óvíst með öllu, hvenær slokknar í glæðun-
um. Minnast má þess í þessu sambandi, að í fornum ritum
íslenzkum er talað um Eisunes (eisa = eldur) á þessum slóð-
um á Grænlandi. .
Heima er bezt 197