Heima er bezt - 01.03.1973, Blaðsíða 15

THEODOR GUNNLAUGSSON FRA BJARMALANDI:
Labbaé á milli Iandsborna
Fimmtán aaga ferðalag
(FRAMHALD)
Og nú komu þær fleiri, minningarnar. Eklá hver á
eftir annarri, heldur ruddust þær áfram með handapati
og olnbogaskotum. Og allir gerðust þeir atburðir þarna
— í Reykjavík, sem nú var horfin sjónum mínum, að-
eins hyllingar og ský, sem benti á staðinn þar sem veru-
leikinn eitt sinn lék við hvern sinn fingur. Stundum
horfði hann þó í spurn og með tárin í augunum niður
í djúpið, eftir því sem þar hafði sokkið, eins og barnið,
sem brotið hefur eftirlætisgulhn.
Einn sunnudag á góunni, seinnipart dags, í suðaustan
roki, var ég á gangi ásamt öðrum manni upp Austur-
stræti. Ferðinni var heitið suður að Tjörn. Við hlið
mína gekk skólabróðir minn, Jens Hólmgeirsson frá
Þórustöðum í Önundarfirði. Annar skólabróðir minn
var þaðan einnig. Hann heitir Júlíus Rósinkransson.
Þetta voru fyrstu Vestfirðingarnir, sem ég kynntist um
dagana. Ég dróst óafvitandi og ótrúlega fljótt að þeim.
Þeir voru báðir elskulegir í viðmóti, gamansamir og
gáfaðir, og allt sem þeir sögðu mér eða ákváðu, stóð
eins og stafur á bók. Mér flaug í hug að traustleiki þeirra
væri runninn undan rifjum vestfirzku fjallanna, sem ég
vissi að voru óbifanleg og geysihá. Án efa urðu þessi
fyrstu kynni mín af Vestfirðingum til þess að ég veitti
þeim fremur eftirtekt og mat þá að verðleikum síðar á
ævinni. Þegar við Jens erum að nálgast Bókaverzlun Sig-
fúsar Eymundssonar, hægðum við á okkur því þá rak
á einn bylinn, en þar var gott skjól. Við vissum að suður
Lækjargötuna yrði það nógu strembið, því venjulega
gengum við hratt, enda báðir kappsfullir. Vitum við þá
ekki fyrr til en fyrir hornið á Éymundsens-bókabúð,
undan veðrinu, kemur kvenmaður á fleygiferð beint í
fangið á okltur. Við gengum samsíða og hölluðumst
hvor að öðrum. En hvort sem það var nú óttinn við
árekstur, því báðir skynjuðu á broti úr sekúndu, að
þarna væri ung stúlka á ferð, eða það var af meðfæddri
lotningu fyrir þessu kyninu, þá vikum við til hliðar,
eldsnöggt hvor frá öðrum svo blessuð stúlkan hefði þó
hér um bil fría gangstéttina. Að líkindum hafði hún
skynjað þessa skelkuðu piparsveina fyrr en við hana, því
hún snöggstanzar rétt við nefið á okkur og — brosir. Þá
þekkjum við hana, grípum til hattanna og ég man fyrir
víst að ég lét þá fjúka mitt ljúfasta bros á móti. Svo
hrifnir vorum við sumir strákarnir af henni. Við bárum
heldur ekkert á móti því. Um Jens var öðru máli að
gegna. Ég hafði hugboð um að hann hefði þá — fyrir
nokkru — fundið sína draumadís með holdi og blóði
heima í sveitinni sinni kæru. Og svo mikið þekkti ég
hann, að þá vissi ég einnig að þrátt fyrir það að stúlk-
urnar í Reykjavík beittu allri sinni tækni eins og þeim
er lagið til að góma hann, þá bitu þar engin járn. Oðru
máli var að gegna með mig. Og þó var það ekki brosið,
sem þarna setti mig úr jafnvægi, heldur glampar augn-
anna. Ég hafði ofurlítið kynnzt þeim áður og efaðist
ekkert um að þeir g æ t u haft sömu áhrif og logandi
eldspýta, sem rekin er niður í fleytifulla púðurdós. En
nú tókst svo illa til að stúlkan var þotin sína leið áður
en ég áttaði mig. Þó sárnaði mér mest, að hún smaug á
milli okkar svo fimlega, að aðeins kápulafið snerti mig.
Þannig stóð ég með hattinn á lofti og horfði á eftir
henni. Það var ekki vonlaust að hún liti við. En því var
ekki að heilsa. Hún hélt áfram, sviflétt og frjálsleg eins
og hind á stökki vestur Austurstræti, enda hafði hún
blásandi byr. Og ég skammaðist mín víst áreiðanlega,
þegar mér varð litið á Jens, þar sem hann horfði á mig
brosandi og með hattinn á sínum stað.
Þetta var hvorki meira né minna en eina stúlkan, sem
kenndi okkur strákunum. Hún hét Ólöf Jónsdóttir, gáf-
uð og glæsileg, var stúdent og síðar stundaði hún nám í
Kaupmannahafnarháskóla. Og þó var hún ekki nema
rúmlega tvítug. Hún kenndi okkur vélritun og varð því
oft að halla sér yfir okkur til að sýna hvernig við ættum
að nota putana. Og ég dáðist að þeirri leikni, því mínir
voru — því miður — allt of svifaseinir, miðað við hennar.
Ástæðan fyrir því að ég rifja svo nákvæmlega upp
þetta smáatvik, er sú, að það varð til þess að við Jens
námum þarna staðar í blessuðu skjólinu og fórum að
spjalla um kvenfólk. Það höfðum við þó borið við áður
í góðu næði. Og nú fannst mér ég vera óvenju upp-
Heima er bezt 87